To nie zima winduje ceny pelletu! Oto, kto naprawdę podbija rachunki za ogrzewanie
Posiadacze pieców na pellet są świadomi okresowego wzrostu kosztów opału. Czemu jednak ceny tego paliwa rosną również poza sezonem? Podstawowy mechanizm popytu i podaży to tylko jeden z elementów oddziałujących na ceny pelletu drzewnego. Wpływ ma wiele czynników – od zmiennych kosztów transportu, przez regulacje unijne, po globalne kryzysy i napięcia polityczne.
- Wyzwania produkcji pelletu w obliczu deficytu trocin
- Czynniki wpływające na cenę pelletu w Polsce
- Wpływ pogody i przepisów na ceny pelletu
- Ceny pelletu: jak kupować najtaniej?
Wyzwania produkcji pelletu w obliczu deficytu trocin
Podstawą wytwarzania pelletu są trociny, czyli resztki z tartaków. Niestety, dostępność tego materiału jest różna. Nawet tartaki muszą teraz rywalizować o dostęp do drewna. Coraz trudniej zakupić je na przetargach leśnych, a na wycinkę drzew trzeba uzyskać zezwolenia. Nie zawsze jest to proste – wiele zależy od polityki kraju. Trociny są również wykorzystywane przez elektrownie oraz zakłady produkujące płyty drewnopochodne. To powoduje, że cena surowca nieprzerwanie wzrasta, a mniejsze przedsiębiorstwa muszą zabiegać o dostęp do materiału.
Niektórzy producenci pelletu nie mają własnego źródła trocin. Muszą je zatem kupować i przewozić, co automatycznie zwiększa koszty produkcji opału. W efekcie klienci końcowi płacą więcej, bo to oni ponoszą część wydatków związanych z konkurencją o resztki drzewne. Posiadacze pieców na pellet powinni być świadomi, że informacje o zmniejszającej się dostępności drewna lub trocin mogą wpływać na wzrost kosztów biomasy.
Czynniki wpływające na cenę pelletu w Polsce
Tworzenie pelletu związane jest z dużym zużyciem energii. Linie produkcyjne zasilane są elektrycznością, natomiast suszarnie wiórów wykorzystują gaz. W sytuacji, gdy ceny energii rosną, rachunki producentów zwiększają się, a oni przekładają te koszty na klientów.
Wydatki na przewóz pelletu również znacząco wpływają na jego cenę. Każdy krok – od dostarczenia drewna do tartaku, poprzez transport wiórów, aż po dystrybucję gotowych opakowań – generuje koszty, które mogą stanowić nawet połowę ostatecznej ceny. W zimie, gdy drogi są oblodzone, a cena paliwa dla ciężarówek rośnie, koszty te mogą się jeszcze zwiększyć.
Nie można pominąć kwestii podatków. Polska, w przeciwieństwie do części krajów UE, nadal stosuje 23-procentowy VAT na pellet. Polityka podatkowa kraju powoduje, że w sezonie grzewczym płacimy za pellet o kilkaset złotych więcej.
Wpływ pogody i przepisów na ceny pelletu
Koszt pelletu może zmieniać się dynamicznie, a jednym z elementów wpływających na te zmiany jest aura. Ostro mroźne zimy wiążą się z większym zużyciem opału i zmniejszoną dostępnością trocin. Jednocześnie transport staje się bardziej skomplikowany, co wydłuża czas dostawy i podnosi ceny.
Ostatnimi czasy w Polsce wprowadzono nowe regulacje. Ścisłe normy jakościowe usunęły z rynku tani pellet. W sprzedaży zostało jedynie najlepsze paliwo, które jest nieco droższe niż alternatywy o nieznanym pochodzeniu. W rezultacie użytkownicy pieców muszą wydawać więcej, ale w zamian otrzymują produkt lepszej jakości, który cechuje się wysoką efektywnością.
Znaczący wpływ na ceny pelletu ma również sytuacja geopolityczna. Sankcje nałożone na głównych eksporterów drewna doprowadziły do zauważalnych wzrostów cen. Dodatkowo występują trudności w transporcie morskim, np. w okolicach Kanału Sueskiego czy Morza Czerwonego. Każde zakłócenie w łańcuchu dostaw skutkuje wzrostem kosztów przewozu i mniejszą dostępnością pelletu w Europie.
Ceny pelletu: jak kupować najtaniej?
Najkorzystniejsze ceny pelletu można zazwyczaj znaleźć wiosną, gdyż producenci opróżniają swoje magazyny, a zapotrzebowanie maleje. W tym czasie sprzedawcy redukują ceny opału nawet o kilkanaście procent. Jesienią sytuacja się zmienia – sklepy dokonują dużych zakupów pelletu, a klienci masowo kupują opał. W rezultacie ceny rosną, a czas oczekiwania się wydłuża. Na początku nadchodzącego sezonu grzewczego ceny opału także się podniosą.
Specjaliści przewidują długoterminową stabilizację na rynku pelletu, pod warunkiem, że sytuacja międzynarodowa pozostanie spokojna. Każdy posiadacz kotła na biomasę powinien jednak pamiętać, że ceny pelletu będą się zmieniać w krótkim okresie. Warto więc rozważyć zakupy poza sezonem, porównać oferty różnych dostawców i obserwować zmiany w przepisach.
Czynniki, które rzeczywiście podbijają ceny pelletu, to:
- ograniczona dostępność trocin i konkurencja rynkowa o surowce,
- zwiększające się koszty energii i gazu,
- koszty transportu,
- stawka VAT,
- normy jakościowe dotyczące pelletu,
- konflikty geopolityczne i zakłócenia w handlu międzynarodowym,
- sezonowe wzrosty popytu i zmiany pogodowe.
Zmiany cen pelletu są rezultatem skomplikowanego mechanizmu. Składają się na nie nie tylko podstawowe prawa rynkowe, ale także sieć powiązanych czynników – od polityki energetycznej Unii, przez lokalne regulacje, aż po globalne kryzysy. Właściciele kotłów na pellet powinni zrozumieć, że długookresowy wzrost cen ma niewiele wspólnego z sezonowymi wahaniami. Świadomy konsument analizuje rynek kompleksowo – nie tylko przez pryzmat okazjonalnych promocji. To, co dzieje się w tartakach, portach i gabinetach polityków, bardzo często wpływa na koszty ogrzewania pelletem. Dzięki tej wiedzy planowanie zakupów jest prostsze, a konsument ma większą szansę, by zaopatrzyć się w opał, zanim ceny wzrosną.