To drewno spalając się czyści szybę i ścianki kominka oraz przewód kominowy. Mało kto zna jego wyjątkowe właściwości

Palenisko stanowi serce domu, tworząc wyjątkową atmosferę i umożliwiając cieszenie się ciepłem w chłodne wieczory. Niestety, osiadająca na szkle sadza szybko niszczy ten obraz i utrudnia obserwację płomieni. Na szczęście istnieje prosty sposób, by temu zapobiec — wystarczy korzystać z drewna osikowego! To rozwiązanie nie tylko korzystne dla środowiska, ale także skuteczne, ponieważ pomaga utrzymać czystość szyby i przewodu kominowego. Przekonaj się, jak działa ten naturalny sposób!
- Dlaczego osika nie jest ceniona jako opał?
- Zalety użytkowe drewna osikowego
- Przyczyny i skutki osadzania sadzy w kominku
- Jak uniknąć osadzania sadzy na szybie kominka?
Dlaczego osika nie jest ceniona jako opał?
Osika to najczęściej spotykany gatunek topoli w Polsce, często występujący jako dodatkowy składnik w lasach, szybko zasiedlając zręby, tereny nieużytkowane oraz miejsca po pożarach. W porównaniu do innych gatunków, drewno osikowe jest lekkie, miękkie i ma stosunkowo niską wartość opałową. Właściciele kominków zazwyczaj preferują drewno bukowe, grabowe, dębowe, a czasami jesionowe, robinię czy drzewa owocowe, podczas gdy drewno osikowe jest często pomijane.

Zalety użytkowe drewna osikowego
Chociaż ma mniejszą kaloryczność, drewno osikowe posiada znaczące zalety praktyczne. Spala się szybko, dostarczając dużo ciepła i produkując mało dymu. Płomień osikowy jest intensywny, wysoki i kieruje się prosto do góry, nie powodując trzaskających iskier. Taki ogień pomaga w oczyszczaniu wnętrza paleniska i przewodu kominowego, redukując osadzanie się sadzy na szybie i w kominie, co zmniejsza ryzyko zapalenia się sadzy. Dzięki temu można uniknąć częstego i kłopotliwego czyszczenia kominka.
Energia wydobywana ze spalenia jednego metra sześciennego drewna osikowego wynosi około 1200 kWh, co jest znacznie mniej w porównaniu do drewna bukowego, dębowego czy jesionowego (około 2100 kWh/m3). Mimo to, drewno osikowe jest cenione za efekt czyszczący. Dobrze wysuszone jest wytrzymałe, odporne na pleśń i można je przechowywać w przewiewnym miejscu przez długi czas. Cena drewna osikowego zakupionego w leśnictwie to około 148 zł/m3, a samodzielnie zebranego – około 74 zł/m3.

Przyczyny i skutki osadzania sadzy w kominku
Ciemna warstwa na szybie kominka, która z czasem utrudnia widok na płomienie, jest faktycznie efektem ubocznym spalania paliw zawierających węgiel. Nawet ekologiczne i naturalne drewno składa się w przybliżeniu w połowie z węgla, więc również przyczynia się do tworzenia tego osadu. Niespalone pozostałości paliwa osadzają się na ścianach kominka i w przewodach kominowych w formie sadzy.
Podczas spalania drewna uwalniają się palne gazy, takie jak metan, tlenek węgla i wodór. Procesowi spalania towarzyszy dym – biały, bogaty w parę wodną, lub czarny, zawierający drobne cząstki węgla, czyli sadzę, oraz kreozot, będący składnikiem smoły drzewnej. Para wodna ochładza te substancje i uniemożliwia ich całkowite spalenie, a także powoduje ich łączenie i osadzanie się na elementach kominka i przewodu kominowego w postaci smoły i sadzy.
Narastająca warstwa sadzy i smoły zatyka komin, przyspiesza niszczenie i korozję elementów kominka oraz psuje estetykę domowego paleniska. Największym ryzykiem jest jednak możliwość zapalenia się sadzy w kominie. Pożar sadzy generuje bardzo wysoką temperaturę, która może uszkodzić komin i doprowadzić do zaprószenia ognia w konstrukcji budynku.
Jak uniknąć osadzania sadzy na szybie kominka?
Niepowtarzalną wartością jest radość z ciepła płynącego z kominka, a patrzenie na płomienie działa uspokajająco. Jednak gdy szyba jest pokryta sadzą, przyjemność ta maleje. Brudna szyba może świadczyć o tym, że proces spalania nie przebiega poprawnie, co skutkuje niepotrzebnym wydzielaniem szkodliwych substancji – zanieczyszczających zarówno środowisko, jak i sam kominek. Można zredukować ten problem, unikając typowych błędów, takich jak:
- Używanie drewna o wysokiej wilgotności
Najczęstszą przyczyną osadzania się sadzy na szybie jest spalanie drewna o zbyt dużej wilgotności. Drewno opałowe powinno mieć wilgotność nieprzekraczającą 19%, a najlepiej około 16%. Wilgotne drewno obniża temperaturę wewnątrz pieca, co prowadzi do niepełnego spalania i większego wytwarzania sadzy.
- Nieodpowiednie techniki rozpalania ognia
Metoda rozpalania ma kluczowe znaczenie dla ilości produkowanej sadzy. Najlepszym sposobem jest rozpalanie ognia poprzez układanie drewna i podpałki w formie wieży, z podpałką u dołu. Dzięki temu dym szybko się unosi, a płomień jest czysty. Szybkie nagrzanie komory spalania pomaga zapobiec osadzaniu się sadzy.
- Niewystarczający dopływ powietrza do pieca
Podczas rozpalania warto na kilka minut pozostawić lekko uchylone drzwiczki kominka, aby zwiększyć dopływ powietrza. Wyższa temperatura w palenisku sprzyja czystemu spalaniu i zmniejsza ilość sadzy.