To drewno spalając się czyści szybę i ścianki kominka oraz przewód kominowy. Mało kto zna jego wyjątkowe właściwości

Kominek tworzy w mieszkaniu niepowtarzalny klimat, rodzinną atmosferę i wyjątkową przestrzeń do odpoczynku. W chłodne wieczory można godzinami wpatrywać się w tańczące za szybą płomienie, relaksując się po ciężkim dniu. Tyle tylko, że na szybie osadza się prędzej czy później czarny osad sadzy i ogień staje się mało widoczny. Tej nieprzyjemnej sytuacji można uniknąć, przepalając od czasu do czasu w kominku drewnem osikowym.
Z tego artykułu dowiesz się:
Dlaczego drewno osikowe czyści komin?
Osika jest najczęściej spotykanym gatunkiem topoli w Polsce, występuje jako gatunek domieszkowy w lasach, rozsiewając się i szybko rosnąc na zrębach, nieużytkach i pożarzyskach. W porównaniu z innymi gatunkami osika posiada drewno lekkie, miękkie i o niskiej stosunkowo wartości opałowej. Właściciele kominków poszukują zwykle drewna bukowego, grabowego, dębowego, no może spojrzą jeszcze łaskawym okiem na jesion, robinię i gatunki owocowe, ale nie na osikę!
A szkoda, bo drewno osikowe, chociaż ustępuje innym rodzajom drewna pod względem wartości opałowej, to wykazuje inne pożyteczne właściwości. Spala się szybko, daje dużo ognia i wydziela mało dymu. Topola osika pali się intensywnym, długim, ciągnącym się do góry płomieniem bez trzaskających iskier. Bardzo intensywny płomień czyści komorę spalania i komin, minimalizuje zabrudzenia szyby sadzą i zatykanie się przewodów kominowych, co w rezultacie zapobiega zapaleniu się sadzy. Można oszczędzić sobie wysiłku pracowitego przeczyszczania kominka i ścierania sadzy ze ścian, korzystając z kontrolowanego przepalania drewnem osikowym.
Ilość energii cieplnej uzyskanej ze spalenia metra przestrzennego drewna osikowego wynosi wprawdzie tylko 1200 kWh, co w porównaniu z 2100 kWh/mp drewna bukowego, dębowego i jesionowego nie robi szczególnego wrażenia, niemniej jednak pozostaje niezwykle cenny efekt czyszczący. Wysuszone drewno osikowe jest trwałe i odporne na grzyby, i można je spokojnie przechowywać w przewiewnym pomieszczeniu przez kilka lat. Obecna cena drewna osikowego kupowanego w leśnictwie wynosi ok. 148 zł/m3, a pozyskanego samowyrobem – tylko 74 zł/m3.

Skąd bierze się w kominku sadza?
Osadzający się na szybie kominka czarny osad, który coraz bardziej przesłania fascynujące płomienie, jest w gruncie rzeczy produktem ubocznym spalania paliw zawierających w swoim składzie węgiel. Wbrew pozorom, ekologiczne i estetyczne drewno również się do nich zalicza. Suche drewno składa się w połowie właśnie z węgla, a niespalone do końca paliwo osadza się na ściankach kominka i w przewodach kominowych w postaci sadzy.
Podczas spalania drewna palą się właściwie wydzielające się z niego palne gazy, jak metan, tlenek węgla i wodór. Spalaniu towarzyszy dym, biały – z dużą ilością pary wodnej albo czarny – z drobnocząsteczkowym węglem, czyli sadzą oraz kreozotem, składnikiem smoły drzewnej. Para wodna nie tylko schładza i nie pozwala spłonąć tym substancjom, ale na dodatek zlepia je osadza na elementach kominka i komina, tworząc osady smoły i sadzy.
Narastająca warstwa sadzy i smoły zatyka komin, przyspiesza zużywanie się i korozję elementów kominka, nie mówiąc już o psuciu estetyki dekoracyjnego z założenia domowego paleniska. A najbardziej niebezpieczne w tym wszystkim jest możliwe zapalenie się sadzy w kominie. Pożarowi sadzy towarzyszy wysoka temperatura, która może doprowadzić do rozszczelnienia komina i w konsekwencji do zapalenia się elementów konstrukcyjnych budynku.

Jak uniknąć sadzy na szybie kominka
Przyjemnie jest odczuwać ciepło promieniujące od kominka, ale widok przytulnego ognia i migocących płomieni działa szczególnie odprężająco. Jeśli jednak szybę pokrywa sadza, widok jest raczej mało pogodny. Czarna szyba kominka to przede wszystkim dowód na niewłaściwe warunki spalania drewna. Najwyraźniej mamy do czynienia z niepotrzebną emisją substancji. Które szkodzą środowisku i zanieczyszczają kominek. Problemowi można zapobiec, unikając pewnych typowych błędów, do których należą:
- Spalanie mokrego drewna
Najczęstszą przyczyną powstawania sadzy na szybie kominka jest używanie wilgotnego drewna. Drewno opałowe powinno mieć wilgotność nie większą niż 19%, a najlepiej w granicach 16%. Wilgotne drewno obniża temperaturę w palenisku kominka, co powoduje słabe spalanie i wielokrotnie większe wydzielanie się sadzy.
- Niewłaściwe rozpalanie ognia
Na ilość sadzy i innych cząstek wytwarzanych podczas spalania ma wpływ sposób rozpalania. Najlepszą metodą jest zbudowanie wieży z opału i drewna rozpałkowego u góry, i umieszczenie pod nim podpałki. Po rozpaleniu ognia powstały ciąg szybko usuwa dym i powstaje czysty płomień. Szybkie osiągnięcie wysokiej temperatury w komorze spalania zapobiegnie osadzaniu się sadzy i zapewni czyste spalanie.
- Słaby dopływ powietrza do paleniska
Najważniejszy do spalania jest dopływ odpowiedniej ilości powietrza. Przy rozpalaniu celowe jest pozostawienie na kilka minut lekko uchylonych drzwiczek kominka, aby temperatura szybko wzrosła i drewno spalało się w sposób czysty.