Ekogroszek kontra pompa ciepła – które ogrzewanie bardziej się opłaca?

Opublikowano: 01.04.2025Autor: Monika GrabowskaDrukujUdostępnij

Decyzja o wyborze systemu ogrzewania domu ma duży wpływ na domowy budżet, codzienny komfort oraz środowisko. W czasach rosnących kosztów energii i zaostrzających się przepisów dotyczących emisji, coraz więcej osób staje przed dylematem: czy lepszym wyborem będzie piec na ekogroszek, czy może jednak pompa ciepła? Oba rozwiązania mają swoje mocne i słabsze strony – zarówno pod względem ekonomii, jak i ekologii. W tym artykule porównujemy je ze sobą, by pomóc Ci wybrać najlepszą opcję do swojego domu.

Ekogroszek i jego właściwości energetyczne

Ekogroszek to opał w formie niewielkich grudek, które podczas produkcji są kruszone, przesiewane i płukane, co pozwala na usunięcie z nich wszelkiego miału, zanieczyszczeń oraz substancji niepalnych. Ekogroszek powstaje z wysokiej jakości złóż węgla kamiennego lub brunatnego, dlatego wciąż jest paliwem kopalnym. Z tego powodu bywa krytykowany jako przykład greenwashingu. Warto nadmienić jednak, iż jest paliwem stałym niskoemisyjnym, co oznacza, że podczas spalania uwalnia mniej dwutlenku węgla niż inne paliwa, w tym węgiel kamienny. Uznawany jest za jedno z najbardziej opłacalnych paliw stałych.

Ekogroszek charakteryzuje się wysoką kalorycznością, co jest jednym z najważniejszych aspektów dotyczących opału. Im wyższa kaloryczność, tym więcej energii pozyskanej podczas spalania i przeznaczonej do ogrzania domu, a to z kolei jest równoznaczne z mniejszym zapotrzebowaniem na paliwo. Kaloryczność węgla brunatnego określa się na poziomie 10 MJ/kg, kamiennego – od 20 do 30 MJ/kg. Średniopółkowy ekogroszek cechuje się efektywnością energetyczną na poziomie od 24 do 29 MJ/kg.

Dobrej jakości ekogroszek powinien cechować się niską wilgotnością, nieprzekraczającą 10%, gdyż wysoka wilgotność zwiększa ryzyko awarii pieca, oraz niską spiekalnością, czyli tendencją do tworzenia spieków podczas spalania. Niska zawartość popiołu sprawia, że ekogroszek emituje do atmosfery mniej szkodliwych substancji.

Ze względu na popularność tego rodzaju opału na rynku dostępnych jest wielu producentów, dlatego przed zakupem warto zapoznać się z wyżej wymienionymi parametrami produktu.

Jak działa piec na ekogroszek?

Jak działa piec na ekogroszek?

Piec z podajnikiem na ekogroszek działa na podobnej zasadzie, co silnik spalinowy – podaje paliwo oraz dmucha powietrzem za pomocą wentylatora. W retortowych piecach na ekogroszek montowane są nowoczesne technologie, które przez długi czas dają dużo ciepła przy minimalnej obsłudze. Piece wyposażone są w automatyczne podajniki, które uzupełniają paliwo w palenisku.

Piec na ekogroszek – zalety

• Piece na ekogroszek wymagają minimalnej obsługi, która często ogranicza się jedynie do cotygodniowego uzupełniania podajnika.
• Ekogroszek jest opałem wysokokalorycznym, co pozwala na zużycie mniejszej ilości opału niż w przypadku węgla.
• Podczas spalania ekogroszku uwalniana jest niewielka ilość szkodliwych substancji.
• Inteligentna praca pieca – nowoczesne modele same dostosowują tryb pracy, by zapewnić domownikom nieprzerwany komfort cieplny.

Piec na ekogroszek – wady

• Ekogroszek to wciąż pochodna węgla, którego zasoby są wyczerpywalne.
• W ostatnich latach węgiel podczas sezonu grzewczego osiągał zawrotne ceny oraz stanowił ciężko dostępne paliwo.
• Ekogroszek nie jest zeroemisyjnym paliwem. Do 2040 roku wszelkie źródła ciepła, korzystające z paliw kopalnych, mają zniknąć z terenu Unii Europejskiej.
• Wysoki koszt początkowy zakupu i montażu pieca oraz dodatkowe koszty związane z regularnym zakupem paliwa, którego wyższa jakość oznacza wyższą cenę. Ceny pieców na ekogroszek oscylują w przedziale 10-15 tysięcy złotych.

Jak działają pompy ciepła?

Liczne zalety pomp ciepła sprawiają, że stają się one coraz chętniej wybieranym sposobem ogrzewania budynków. Pompy ciepła to urządzenia w pełni ekologiczne i zeroemisyjne. Czym jest pompa ciepła i jak działa? Pompa ciepła to urządzenie grzewcze, które wykorzystuje odnawialne źródło energii – krótko mówiąc, pompa nie produkuje ciepła, lecz pozyskuje je z gruntu, powietrza, wody powierzchniowej lub gruntowej.

W Polsce najczęściej występują pompy typu powietrze-woda i grunt-woda. Pobierają ciepło z powietrza i gruntu i dostarczają je do budynku, w którym ogrzewanie opiera się na wodzie. Zazwyczaj są to grzejniki niskotemperaturowe lub ogrzewanie podłogowe.

Zalety i wady pomp ciepła

Pompa ciepła – zalety

• Pompy ciepła to urządzenia przyjazne dla środowiska – nie emitują spalin ani dwutlenku węgla, dlatego są zgodne z unijnymi założeniami dotyczącymi transformacji energetycznej.
• System jest niemal bezobsługowy – wystarczy jednorazowe ustawienie parametrów pracy, a urządzenie automatycznie reguluje temperaturę w budynku.
• Brak konieczności magazynowania opału i wydzielania kotłowni znacząco podnosi komfort użytkowania i pozwala zaoszczędzić miejsce w domu.
• Nowoczesne modele pomp ciepła oferują dodatkowe funkcje, takie jak chłodzenie latem czy współpraca z systemami smart home.
• Dzięki niskiej emisji i efektywności energetycznej, inwestycja w pompę ciepła może być dofinansowana z programów rządowych, takich jak Czyste Powietrze, co znacząco obniża koszt początkowy.
• Pompy ciepła są w pełni bezpieczne – nie ma ryzyka zatrucia tlenkiem węgla, wybuchu ani poparzenia, jak w przypadku tradycyjnych kotłów.
• Eksploatacja pompy ciepła może być znacznie tańsza niż ogrzewanie tradycyjnymi źródłami – oszczędności sięgają nawet 60–70% rocznie.

Pompa ciepła – wady

• Wysoki koszt inwestycji początkowej – cena zakupu i montażu pompy ciepła może wynosić od 50 do nawet 120 tysięcy złotych w zależności od rodzaju instalacji i powierzchni budynku.
• Aby otrzymać dotację, trzeba spełnić szereg wymagań, m.in. dotyczących dochodów, charakterystyki budynku czy rodzaju modernizacji – nie każdy wnioskodawca kwalifikuje się do programu.
• Pompa ciepła działa na energię elektryczną, dlatego wzrost cen prądu może wpłynąć na opłacalność jej użytkowania. Wiele osób łączy pompę ciepła z instalacją fotowoltaiczną, jednak trzeba pamiętać, że największa produkcja prądu z PV przypada na miesiące letnie, a sezon grzewczy przypada zimą.
• Nie każda pompa ciepła będzie równie skuteczna w starszych, słabo ocieplonych budynkach – w takich przypadkach może być konieczna modernizacja izolacji cieplnej, co generuje dodatkowe koszty.

Co wybrać? Piec na ekogroszek czy pompę ciepła?

Pompa ciepła to nowoczesne, ekologiczne i w pełni bezemisyjne źródło ciepła, które wpisuje się w unijne cele związane z transformacją energetyczną. W przeciwieństwie do urządzeń zasilanych paliwami kopalnymi, pompy ciepła nie emitują szkodliwych substancji do atmosfery podczas pracy. Zgodnie z aktualnymi przepisami Unii Europejskiej, od 2030 roku zacznie obowiązywać zakaz montażu nowych urządzeń grzewczych opalanych węglem, gazem, olejem opałowym oraz ekogroszkiem. Dodatkowo, do 2050 roku wszystkie budynki na terenie Polski mają być w pełni zeroemisyjne, co oznacza konieczność odejścia od paliw kopalnych na rzecz rozwiązań OZE.

Choć piece na ekogroszek wciąż cieszą się popularnością ze względu na niższy koszt zakupu i prostszą instalację, to należy pamiętać, że wymagają one regularnego zaopatrzenia w opał oraz miejsca do jego składowania. Co więcej, w obliczu rosnących kosztów paliw kopalnych, takich jak ekogroszek, oraz niestabilności ich dostępności, utrzymanie takiego systemu grzewczego może być coraz bardziej problematyczne. Z kolei pompy ciepła, mimo wyższych kosztów początkowych, oferują wygodę użytkowania, niezależność od dostaw paliwa i możliwość znacznego obniżenia kosztów eksploatacji, zwłaszcza w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną.

Decyzja pomiędzy pompą ciepła a piecem na ekogroszek powinna być dostosowana do konkretnych warunków budynku, dostępnego budżetu oraz indywidualnych preferencji domowników. Warto wziąć pod uwagę nie tylko koszty początkowe, ale także długoterminowe korzyści finansowe i środowiskowe, jakie niesie za sobą wybór danego rozwiązania.