Ile opału potrzeba na zimę? Porównujemy pellet, ekogroszek i drewno

Wielu właścicieli nowych domów jednorodzinnych albo domów właśnie ocieplonych zastanawia się, ile opału trzeba przygotować na cały sezon grzewczy. Na ilość opału, a tym samym koszty ogrzewania, ostateczny wpływ ma zapotrzebowanie na energię niezbędną do użytkowania domu. Znając wartość opałową poszczególnych rodzajów opału, można z większą lub mniejszą dokładnością wyliczyć potrzebną ilość ton pelletu albo metrów przestrzennych drewna.
- Obliczenie kosztów ogrzewania jest przeważnie możliwe tylko w przybliżeniu
- Zapotrzebowanie na ciepło domu jednorodzinnego
- Obliczenie ilości potrzebnego opału
Obliczenie kosztów ogrzewania jest przeważnie możliwe tylko w przybliżeniu
Aby zaplanować zakup odpowiedniej ilości opału, a tym samym poznać koszty ogrzewania, użytkownicy domowych systemów grzewczych stosują rozmaite metody. W trudniejszej sytuacji są właściciele starszych domów, a ich wyliczenia często bardziej skomplikowane, ponieważ nie dysponują zwykle ważnymi informacjami na temat budynku.
Na wysokość kosztów ogrzewania wpływają różne, nie zawsze dające się przewidzieć albo jednoznacznie określone czynniki, dlatego wyniki są zwykle szacunkowe. Od 28 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowelizacja Ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Jest to dokument, który ocenia efektywność energetyczną budynku, czyli określa zapotrzebowanie na energię potrzebną do jego użytkowania, w tym do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Kto dysponuje tym dokumentem, może stosunkowo łatwo przejść z wielkości potrzebnej energii cieplnej na zupełnie realne worki z pelletem, metry przestrzenne drewna albo tony węgla w postaci tak zwanego ekogroszku. W przeciwnym wypadku trzeba wziąć pod uwagę nie tylko wielkość powierzchni ogrzewanych pomieszczeń, ale również stan izolacji cieplnej, lokalnych warunków klimatycznych, a także nawyków i przyzwyczajeń domowników. Zarówno preferowanie stosunkowo wysokich temperatur w mieszkaniu, jak i wystawienie budynku na mroźne wiatry może znacząco wpłynąć na pracę systemu grzewczego.
Zapotrzebowanie na ciepło domu jednorodzinnego
Ilość opału w wybranej formie jest uzależniona od zapotrzebowania na energię cieplną budynku, które określa się zwykle w kilowatogodzinach. To zapotrzebowanie waha się w szerokich granicach w zależności od standardu energetycznego:
| standard budynku wg okresu budowy | zapotrzebowanie energii cieplnej |
|---|---|
| starsze, nieocieplone domy sprzed 1977 r. | 150 – 200 kWh/m² |
| starsze, ocieplone domy z lat 1977 - 2002 | 100 – 150 kWh/m² |
| domy budowane w latach 2002 - 2015 | 50 – 80 kWh/m² |
| nowe domy energooszczędne | 40 – 50 kWh/m² |
| domy pasywne | 10 – 15 kWh/m² |

Obliczenie ilości potrzebnego opału
Po kilku latach eksploatacji konkretnego pieca na pellet, drewno albo węgiel zwany ekogroszkiem, użytkownik będzie dysponował najbardziej wiarygodnymi danymi dotyczącymi zużycia opału w okresie rocznym. Jeśli jednak tych danych brak, trzeba do przybliżonych wyliczeń użyć następujących wskaźników:
- powierzchnia ogrzewanych pomieszczeń w metrach kwadratowych,
- standard izolacyjny budynku,
- rodzaj pieca i jego sprawność,
- rodzaj paliwa i jego wartość opałowa.
Dla przykładowych obliczeń przyjmujemy następujące założenia:
- Powierzchnia do ogrzania: 100 m2 - 150 m2 - 200 m2
- Zapotrzebowanie na energię: 50 kWh/m²/rok - 100 kWh/m²/rok - 160 kWh/m²/rok
- Sprawność pieca: drewno – 88%, pellet – 95%, ekogroszek – 90%
- Wartość opałowa: drewno - 4,0 kWh/kg, pellet – 4,9 kWh/kg, ekogroszek – 7 kWh/kg
Masę paliwa potrzebnego na sezon grzewczy można wyliczyć, podstawiając do wzoru powyższe założone wartości. Dla przejrzystości zrobimy to etapami:
- energia na sezon [kWh] = powierzchnia [m2] x zapotrzebowanie na energię [kWh/m2/rok]
- energia z uwzględnieniem sprawności kotła [kWh] = energia na sezon [kWh] / sprawność
- masa paliwa [kg] = energia [kWh] / wartość opałowa [kWh/kg]
| powierzchnia 100 m2 | |||
|---|---|---|---|
| nowoczesny | ocieplony | starszy | |
| drewno | 1420 kg | 2840 kg | 4000 kg |
| pellet | 1074 kg | 2148 kg | 3437 kg |
| ekogroszek | 794 kg | 1588 kg | 2540 kg |
| powierzchnia 150 m2 | |||
|---|---|---|---|
| nowoczesny | ocieplony | starszy | |
| drewno | 2131 kg | 4262 kg | 6818 kg |
| pellet | 1611 kg | 3222 kg | 5156 kg |
| ekogroszek | 1190 kg | 2380 kg | 3809 kg |
| powierzchnia 200m2 | |||
|---|---|---|---|
| nowoczesny | ocieplony | starszy | |
| drewno | 2841 kg | 5682 kg | 9091 kg |
| pellet | 2148 kg | 4296 kg | 6874 kg |
| ekogroszek | 1587 kg | 3175 kg | 5079 kg |
Na wypadek przedłużającego się okresu mrozów dobrze jest uwzględnić poprawkę +10% do +20%; lepiej zacząć nowy sezon z lekkim zapasem niż gorączkowo dokupywać opał pod koniec zimy.
