Zamiast ciepła – dym i smoła. Ten opał to najgorszy wybór na zimę
Każdy, kto posiada własny kominek i uwielbia przytulne wieczory przy blasku ognia, staje wcześniej czy później przed nieuniknionym problemem: zapas opału jest na wyczerpaniu. Przed zakupem nowej porcji drewna do kominka pojawia się poważne pytanie: jak rozpoznać dobry i zły opał, aby z jednej strony nie przepłacić, a z drugiej – żeby dawał ciepło, a sadza nie zatkała komina.
- Jakie jest właściwie dobre i złe drewno opałowe?
- Na co zwracać uwagę przy zakupie drewna opałowego?
- Czy rodzaj drewna wpływa na jego jakość?
- Co jest lepsze – drewno twarde czy miękkie?
Jakie jest właściwie dobre i złe drewno opałowe?
Opał opałowi nie jest równy, nawet jeśli chodzi o ten sam rodzaj drewna. Miejsce składowania i czas sezonowania są decydujące dla jakości drewna opałowego. Pokażemy Wam, jakie cechy powinien posiadać dobry opał, i na co musicie zwracać uwagę, jeśli sami chcecie pociąć i połupać drewno do kominka.
Najważniejszym czynnikiem, który odróżnia dobry opał od złego jest jego wilgotność. Mokre, pleśniejące albo murszejące drewno nie tylko daje mało ciepła (woda z drewna musi najpierw odparować, zanim opał się na dobre rozpali, a to wymaga znacznych ilości energii cieplnej), ale też zanieczyszcza środowisko i szkodzi zdrowiu. Trudno się zapala i prowadzi do tworzenia się mocnego dymu i nieprzyjemnego zapachu. Poza tym wilgotne drewno powoduje wzmożone osadzanie się sadzy i smoły na ściankach przewodu kominowego i pieca.
Na co zwracać uwagę przy zakupie drewna opałowego?
Nawet laik niezwiązany z branżą drzewną potrafi rozpoznać, czy ma do czynienia z dobrym, czy złym opałem. Pomocne mogą być następujące wskazówki:
- Drewno opałowe powinno być dostatecznie długo sezonowane i zawierać maksymalnie 20% wilgoci.
- Dobrej jakości opał musi być jednorodny rodzajowo, to znaczy nie może zawierać więcej niż 10% domieszki innych rodzajów, niż zadeklarowany.
- Szczapy drewna nie powinny mieć widocznych śladów pleśni, co wskazuje na niewłaściwe składowanie i nadmierną wilgotność drewna.
- Wielkość połupanych kawałków drewna nie powinna być zbyt duża, to znaczy nie większa niż 15 cm, a ich długość odpowiednia do wielkości Waszego paleniska.
- Świeże, dobrej jakości drewno opałowe pachnie jeszcze mocno drewnem i żywicą, a kora mocno do niego przylega.
- Zwróćcie uwagę na lekko żółtawy albo równomiernie szarawy kolor drewna i na pęknięcia z przesychania na czołowych stronach szczap.
- Uderzając dwoma kawałkami suchego drewna o siebie usłyszycie czysty i dźwięczący głos, podczas gdy drewno wilgotne wydaje stłumiony dźwięk.
Dokładny pomiar wilgotności drewna opałowego możecie wykonać specjalnym miernikiem, którego cena nie należy wcale do wysokich. Daje on najbardziej wiarygodny i dokładny wynik zawartości wilgoci w drewnie.
Czy rodzaj drewna wpływa na jego jakość?
Drewno opałowe można zasadniczo podzielić na dwie grupy, a mianowicie drewno miękkie i drewno twarde. Do grupy miękkich należą z reguły drzewa iglaste jak świerk, sosna i modrzew, ale też niektóre liściaste, jak lipa i topola. Twardymi są zawsze drzewa liściaste, jak dąb, jesion, brzoza lub buk.
Ze względu na swoją wewnętrzną strukturę mają one znacznie większą gęstość i twardość, a co za tym idzie – również wyższą wartość opałową. To samo w sobie nie świadczy jeszcze o lepszej jakości, a raczej wpływa na proces suszenia i magazynowania.
Miękkim drewnem opałowym można również doskonale palić, chociaż trzeba zaopatrzyć się w nieco większą jego ilość. Drewno miękkich rodzajów zawiera zwykle więcej żywicy i pali się z tego względu często dosyć niespokojnie. Typowe trzaskanie i iskrzenie na palenisku pochodzi zwykle od świerka albo sosny. Wzmożone wyrzucanie snopów iskier wymaga dla bezpieczeństwa raczej zamkniętego paleniska.
Co jest lepsze – drewno twarde czy miękkie?
W zasadzie rodzaj drewna ma niewielki wpływ na wartość opałową i w ocenie jakości drewna opałowego odgrywa raczej podrzędną rolę. Wynika to nie tylko z faktu, że wartość energetyczna poszczególnych rodzajów drewna różni się w stopniu stosunkowo niewielkim (szczególnie w grupie rodzajów twardych), ale też stąd, że ma na nią wpływ stopień sprawności pieca. Z tych powodów nie da się jednoznacznie ocenić jakości drewna rodzajów twardych i miękkich.
Można natomiast stwierdzić, że największa różnica między drewnem miękkim i twardym leży w ich gęstości. Drewno miękkie, do której to grupy zalicza się przede wszystkim gatunki iglaste, jest ze względu na swoją mniejszą gęstość lżejsze niż drewno twarde i tańsze. Pali się szybciej, daje więc też w krótszym czasie pożądaną temperaturę w pomieszczeniu, ale wymaga częstszego podkładania. W sumie, jeśli pominąć pewne niedogodności związane z szybszym spalaniem i iskrzeniem na palenisku, pod względem łącznych kosztów i wartości energetycznej obie grupy drewna opałowego – miękkiego i twardego – aż tak bardzo się nie różnią. Jak się wydaje, większą rolę w wyborze rodzaju drewna odgrywa przyzwyczajenie i swego rodzaju moda, niż racjonalne przesłanki.