Dom pasywny z kominkiem? Sprawdź, co na to rekuperacja i czy to się w ogóle opłaca
Domy pasywne charakteryzują się minimalnym zapotrzebowaniem na energię, a ich mieszkańcy cieszą się komfortowym ciepłem bez konieczności stosowania tradycyjnych metod ogrzewania. Czy w takim przypadku warto inwestować w kominek? A jeśli tak, to jaki model wybrać, by nie zakłócić bilansu energetycznego budynku?
Z tego artykułu dowiesz się:
Niskie nakłady energetyczne i wysoki komfort życia – czym charakteryzują się domy pasywne?
Zgodnie z definicją Polskiego Instytutu Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej, domy pasywne charakteryzują się niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną. Nie powinno ono przekraczać 15 kWh/m² w ciągu roku. Chociaż budowa takiego domu jest nieco droższa niż postawienie tradycyjnego obiektu, to inwestycja szybko się zwraca za sprawą niskich kosztów ogrzewania. Szacuje się, że koszty utrzymania domu pasywnego są nawet o 3/4 niższe w porównaniu z typowymi domami budowanymi w naszym kraju.
Nie każdy budynek, który charakteryzuje się niskim zapotrzebowaniem energetycznym, jest uznawany za pasywny. PIBPiEO wskazał osiem wymogów, które powinny spełniać takie obiekty. Poniższe regulacje są uwzględniane we wszystkich polskich planach domów pasywnych:
- Zwarta bryła i doskonała izolacja termiczna – najlepiej postawić na jednostajną bryłę na bazie kwadratu lub prostokąta, bez wykuszy i balkonu.
- Orientacja południowa – na ścianie południowej montuje się duże przeszklenia, a na północnej stronie nie ma okien.
- Energooszczędne okna – współczynnik Uf dla profili okiennych wynosi do 0,8 W(m²K), a Ug dla szyb nie więcej niż 0,7 W(m²K).
- Szczelność powietrzna zewnętrznych powłok budynku – do oceny szczelności służy Blower Door Test.
- Wstępne podgrzewanie powietrza zewnętrznego – w tym celu najczęściej wykorzystuje się rurowe gruntowe wymienniki ciepła.
- Odzyskiwanie ciepła z usuwanego powietrza – dzięki specjalnym urządzeniom podczas wietrzenia z domu ucieka mniej ciepła.
- Podgrzewanie wody przy pomocy odnawialnych źródeł energii – woda jest ogrzewana dzięki pracy kolektorów słonecznych lub pompy ciepła.
- Energooszczędne sprzęty AGD – dotyczy to zarówno urządzeń, jak i źródeł światła.
Kominek w domu pasywnym – czy to się opłaca?
Domy pasywne projektowane są w taki sposób, aby ich mieszkańcy mogli cieszyć się komfortową temperaturą bez konieczności uruchamiania urządzeń grzewczych. W budynku pasywnym aktywne instalacje grzewcze nie są tak istotne, jak w tradycyjnych domach, ponieważ w tym przypadku ogrzewanie ma być rozwiązaniem bardzo energooszczędnym. W takim domu ciepło jest czerpane z odnawialnych źródeł energii – przede wszystkim ze słońca. Do podwyższenia temperatury przyczyniają się także pracujące urządzenia elektryczne czy mechaniczna wentylacja z funkcją odzyskiwania ciepła. Mimo wszystko, w domu pasywnym znajdzie się miejsce także na kominek. Palenisko pełni funkcję dodatkowego źródła ciepła i może stanowić wyjątkowy element wystroju wnętrza. Podczas wyboru odpowiedniego kominka należy zachować ostrożność – niestety, nie każdy model będzie nadawać się do nowoczesnego domu pasywnego. Więcej o tym rozwiązaniu mówi Tomasz Kostecki – Dyrektor Handlowy Unico-kominki:
Montaż kominka w domu pasywnym może być uzasadniony, ale wymaga starannej oceny zapotrzebowania na energię budynku. Dom pasywny jest zaprojektowany tak, aby minimalizować straty ciepła i maksymalnie wykorzystywać energię słoneczną oraz ciepło wytwarzane przez mieszkańców i urządzenia. Kominek może być dodatkowym źródłem ciepła, ale musi być dobrze dobrany do potrzeb domu. Najmniejsze kominki generują około 3 kW mocy, co może być wystarczające dla dobrze izolowanego domu pasywnego.
Kominek a rekuperacja – czy te systemy są kompatybilne?
Mieszkańcy domów pasywnych, którzy rozważają instalację kominka, często obawiają się, że dodatkowe źródło ciepła może zakłócać pracę rekuperacji. Część fachowców nie poleca łączenia kominka i rekuperacji, jednak wystarczy odpowiednio rozplanować instalację wentylacyjną, aby powietrze w domu pasywnym było czyste i równomiernie rozprowadzane. Producenci wkładów kominkowych na bieżąco dostosowują swoją ofertę do potrzeb właścicieli domów energooszczędnych:
Kominek może zakłócać proces rekuperacji tylko wtedy, gdy nie jest odpowiednio dostosowany do systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Jeśli kominek czerpie powietrze do spalania z zewnątrz, nie powinien negatywnie wpływać na rekuperację. W przeciwnym razie, jeśli kominek pobiera powietrze z pomieszczenia, może powodować nierównowagę w systemie wentylacji i zmniejszać efektywność rekuperacji. Dlatego ważne jest, aby kominek miał zamkniętą komorę spalania z własnym dopływem powietrza z zewnątrz, co pozwala na współpracę z systemem rekuperacji bez zakłóceń – podkreśla Tomasz Kostecki.
Zapotrzebowanie na energię cieplną w domach pasywnych jest bardzo małe. Oznacza to, że kominek opalany drewnem pełni funkcję dodatkowego źródła ciepła, a czasem jest po prostu dekoracją, która wprowadza niepowtarzalny, domowy klimat. W takim przypadku dobrze sprawdzi się kominek bez systemu rozprowadzania powietrza – to zadanie przejmuje rekuperacja.
Jaka moc kominka do domu pasywnego?
Inwestorzy miewają poważne problemy z wyborem odpowiedniej mocy grzewczej kominka. Wykonując niezbędne obliczenia, należy wziąć pod uwagę nie tylko metraż domu, ale także stopień izolacyjności budynku. Na szczęście właściciele domów pasywnych nie muszą się tym przejmować, ponieważ takie budynki charakteryzują się bardzo niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną. Kominek jest wykorzystywany jedynie w zimne dni lub wtedy, gdy po prostu mamy ochotę na spędzenie czasu w przytulnej atmosferze. Moc kominka instalowanego w domu pasywnym nie powinna być zbyt duża:
Moc grzewczą kominka do domu pasywnego należy dobierać w zależności od zapotrzebowania na energię budynku. Przeważnie w domach pasywnych wystarczają kominki o mocy od 3 do 4 kW. Taka moc jest wystarczająca do uzupełnienia ciepła w chłodniejsze dni lub do stworzenia przytulnej atmosfery bez nadmiernego obciążania systemu grzewczego domu – zauważył Dyrektor Handlowy Unico-kominki.
Inwestorzy poszukujący kominka do domu pasywnego zwracają uwagę nie tylko na moc urządzenia. Palenisko, które zostanie zainstalowane w nowoczesnym budynku, powinno perfekcyjnie wpisywać się w design wnętrz, a do tego gwarantować ciepło pozyskiwane w komfortowy sposób. Zwolennicy wysokiej jakości zwracają uwagę na automatyzację urządzenia. W niektórych modelach kominków znajdziemy system czystej szyby, który tworzy naturalne korytarze powietrzne, chroniące szklaną powierzchnię przed zabrudzeniami.
Czy kominek w domu pasywnym jest ekologicznym rozwiązaniem?
Domy pasywne w optymalny sposób wykorzystują odnawialne źródła ciepła, co oznacza, że takie budynki są ekologiczne. Właściciele domów o niskim zapotrzebowaniu energetycznym często zwracają szczególną uwagę, aby urządzenia, które znajdują się w takim budynku, pracowały w sposób przyjazny dla środowiska. Wokół kominków narosło sporo mitów – niektórzy uważają, że dym wytwarzany podczas spalania drewna zawiera wiele substancji, które szkodzą naszemu zdrowiu oraz naturze. Na szczęście odpowiednio użytkowane urządzenia spalają drewno w sposób czysty i efektywny. Tomasz Kostecki z Unico-kominki przypomina, że paleniska wysokiej jakości dobrze wpisują się w ideę domu pasywnego:
Kominek może być uważany za ekologiczne rozwiązanie, ponieważ spala drewno, które jest odnawialnym źródłem energii. Drzewa potrzebują jedynie słońca, wody i gleby do wzrostu, a wyemitowany podczas spalania dwutlenek węgla jest pochłaniany przez nowe drzewa rosnące w ich miejsce. Jednak aby kominek był naprawdę ekologiczny, musi spełniać wysokie standardy emisyjne i być używany w sposób efektywny, np. z systemem rekuperacji, który pomaga w odzyskiwaniu ciepła.
Okazuje się, że kominek w domu pasywnym to trafiony pomysł – wystarczy postawić na urządzenie, które charakteryzuje się odpowiednimi parametrami technicznymi. Dzięki temu nawet w nowoczesnym, energooszczędnym budynku może zapanować ciepła, domowa atmosfera.