Ten rodzaj kominka może sprawić, że Twój energooszczędny dom zachowa wszystkie atuty

Opublikowano: 07.10.2025Autor: Barbara OchmanDrukujUdostępnij

Budynki pasywne wyróżniają się bardzo niskim zużyciem energii, a ich mieszkańcy mogą korzystać z przyjemnego ciepła bez tradycyjnych systemów grzewczych. Czy w takim wypadku opłaca się zainwestować w kominek? A jeśli tak, to który model wybrać, aby nie naruszyć bilansu energetycznego domu?

1. Domy pasywne: osiem kluczowych wymogów
2. Kominki w domach pasywnych: czy to możliwe?
3. Kominek i rekuperacja w domu pasywnym
4. Jak wybrać kominek do domu pasywnego?
5. Kominek w domu pasywnym: ekologiczne ciepło

Domy pasywne: osiem kluczowych wymogów

Zgodnie z opisem Polskiego Instytutu Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej, domy pasywne wyróżniają się niewielkim zużyciem energii cieplnej. Nie powinno ono przekraczać 15 kWh/m² rocznie. Choć koszt budowy takiego domu jest nieco wyższy niż w przypadku tradycyjnych budynków, inwestycja szybko się zwraca dzięki niskim kosztom ogrzewania. Przewiduje się, że wydatki na utrzymanie domu pasywnego mogą być nawet o 3/4 mniejsze w porównaniu z typowymi domami wznoszonymi w naszym kraju.

Nie każdy obiekt, który ma niskie zapotrzebowanie energetyczne, jest uznawany za pasywny. PIBPiEO wskazał osiem kryteriów, które muszą spełniać takie budynki. Poniższe zasady są uwzględniane we wszystkich polskich projektach domów pasywnych:

• Kompaktowa forma i znakomita izolacja cieplna – najlepiej zdecydować się na prostą bryłę na bazie kwadratu lub prostokąta, bez wykuszy i balkonu.
• Orientacja w kierunku południowym – na południowej ścianie umieszcza się duże przeszklenia, a na północnej brak jest okien.
• Okna o niskim zużyciu energii – współczynnik Uf dla ram okiennych wynosi do 0,8 W(m²K), a Ug dla szyb nie więcej niż 0,7 W(m²K).
• Hermetyczność powłok zewnętrznych budynku – do oceny szczelności stosuje się test Blower Door.
• Wstępne ogrzewanie powietrza zewnętrznego – w tym celu najczęściej używa się rurowych gruntowych wymienników ciepła.
• Rekuperacja ciepła z wywiewanego powietrza – dzięki specjalnym urządzeniom w trakcie wietrzenia z budynku ucieka mniej ciepła.
• Ogrzewanie wody za pomocą odnawialnych źródeł energii – woda jest ogrzewana za pomocą kolektorów słonecznych lub pompy ciepła.
• Urządzenia AGD o niskim zużyciu energii – dotyczy to zarówno sprzętów, jak i źródeł światła.

Kominki w domach pasywnych: czy to możliwe?

Domy pasywne są projektowane w taki sposób, aby mieszkańcy mogli cieszyć się wygodną temperaturą bez konieczności włączania systemów grzewczych. W budynkach pasywnych aktywne systemy ogrzewania nie odgrywają tak dużej roli jak w klasycznych domach, ponieważ ogrzewanie ma być rozwiązaniem bardzo oszczędnym energetycznie. W takich domach ciepło pochodzi z odnawialnych źródeł energii, głównie z energii słonecznej. Temperaturę zwiększają również działające urządzenia elektryczne oraz mechaniczna wentylacja z funkcją odzyskiwania ciepła. Mimo to, w domu pasywnym można znaleźć miejsce również na kominek. Palenisko pełni rolę dodatkowego źródła ciepła i może być wyjątkowym elementem wystroju wnętrza. Przy wyborze odpowiedniego kominka należy być ostrożnym – niestety, nie każdy model będzie odpowiedni do nowoczesnego domu pasywnego. Więcej na ten temat mówi Tomasz Kostecki – Dyrektor Handlowy Unico-kominki:

Instalacja kominka w domu pasywnym może być uzasadniona, ale wymaga dokładnej oceny zapotrzebowania na energię budynku. Dom pasywny jest projektowany w taki sposób, aby zminimalizować straty ciepła i maksymalnie wykorzystać energię słoneczną oraz ciepło generowane przez mieszkańców i urządzenia. Kominek może być dodatkowym źródłem ciepła, ale musi być odpowiednio dopasowany do potrzeb domu. Najmniejsze kominki wytwarzają około 3 kW mocy, co może być wystarczające dla dobrze izolowanego domu pasywnego.

Kominek i rekuperacja w domu pasywnym

Osoby mieszkające w budynkach pasywnych, które myślą o zamontowaniu kominka, często martwią się, że dodatkowe źródło ciepła może wpływać na działanie rekuperacji. Niektórzy specjaliści odradzają łączenie kominka z rekuperacją, jednak wystarczy starannie zaplanować system wentylacyjny, aby powietrze w domu pasywnym było czyste i równomiernie rozprzestrzeniane. Firmy produkujące wkłady kominkowe stale dostosowują swoje produkty do potrzeb właścicieli domów energooszczędnych:

Kominek może wpłynąć na funkcjonowanie rekuperacji jedynie wtedy, gdy nie jest właściwie przystosowany do systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. W przypadku, gdy kominek pobiera powietrze z zewnątrz, nie powinien negatywnie oddziaływać na rekuperację. Natomiast, jeżeli kominek korzysta z powietrza wewnętrznego, może wprowadzać nierównowagę w systemie wentylacji i obniżać skuteczność rekuperacji. Dlatego kluczowe jest, aby kominek posiadał zamkniętą komorę spalania z własnym dopływem powietrza z zewnątrz, co umożliwia współdziałanie z systemem rekuperacji bez przeszkód – podkreśla Tomasz Kostecki.

Zapotrzebowanie na ciepło w budynkach pasywnych jest bardzo niewielkie. To oznacza, że kominek opalany drewnem pełni rolę dodatkowego źródła ciepła, a czasami jest po prostu ozdobą, która tworzy wyjątkową, domową atmosferę. W takich sytuacjach idealnie sprawdzi się kominek bez systemu dystrybucji powietrza – tę rolę przejmuje rekuperacja.

Jak wybrać kominek do domu pasywnego?

Inwestorzy często napotykają na trudności przy wyborze właściwej mocy cieplnej kominka. Przy dokonywaniu niezbędnych kalkulacji, istotne jest uwzględnienie nie tylko powierzchni domu, lecz także poziomu izolacji budynku. Na szczęście właściciele domów pasywnych nie muszą się tym martwić, ponieważ takie budynki cechują się bardzo niskim zapotrzebowaniem na energię cieplną. Kominek jest używany jedynie w zimne dni lub wtedy, gdy mamy ochotę na stworzenie przytulnej atmosfery. Moc kominka montowanego w domu pasywnym nie powinna być zbyt wysoka:

Moc grzewczą kominka do domu pasywnego warto dobierać w zależności od potrzeb energetycznych budynku. Zwykle w domach pasywnych wystarczają kominki o mocy od 3 do 4 kW. Taka moc jest wystarczająca do dostarczenia dodatkowego ciepła w chłodniejsze dni lub do stworzenia przytulnej atmosfery bez nadmiernego obciążania systemu grzewczego domu – powiedział Dyrektor Handlowy Unico-kominki.

Inwestorzy poszukujący kominka do domu pasywnego zwracają uwagę nie tylko na moc urządzenia. Palenisko, które zostanie zamontowane w nowoczesnym budynku, powinno idealnie wpisywać się w design wnętrz, a także gwarantować ciepło pozyskiwane w komfortowy sposób. Miłośnicy wysokiej jakości zwracają uwagę na automatyzację urządzenia. W niektórych modelach kominków znajdziemy system czystej szyby, który tworzy naturalne korytarze powietrzne, zabezpieczające szklaną powierzchnię przed zabrudzeniami.

Kominek w domu pasywnym: ekologiczne ciepło

Pasywne domy maksymalnie wykorzystują odnawialne źródła energii cieplnej, co sprawia, że są przyjazne dla środowiska. Właściciele domów o niskim zużyciu energii często dbają o to, by urządzenia w budynku były ekologiczne. Wokół kominków narosło wiele mitów – niektórzy sądzą, że dym powstający podczas spalania drewna zawiera szkodliwe dla zdrowia i środowiska substancje. Na szczęście, odpowiednio używane urządzenia spalają drewno w sposób czysty i efektywny. Tomasz Kostecki z Unico-kominki podkreśla, że wysokiej jakości paleniska dobrze pasują do idei domu pasywnego:

Kominek może być uznawany za ekologiczne rozwiązanie, ponieważ spala drewno, będące odnawialnym źródłem energii. Drzewa potrzebują jedynie słońca, wody i gleby do wzrostu, a dwutlenek węgla emitowany podczas spalania jest absorbowany przez nowe drzewa. Aby jednak kominek był naprawdę ekologiczny, musi spełniać wysokie normy emisyjne i być wykorzystywany efektywnie, na przykład z systemem rekuperacji, który wspomaga odzyskiwanie ciepła.

Okazuje się, że kominek w domu pasywnym to doskonały pomysł – wystarczy wybrać urządzenie o odpowiednich parametrach technicznych. Dzięki temu nawet w nowoczesnym, energooszczędnym budynku można stworzyć ciepłą, domową atmosferę.