Niska temperatura to wróg pompy ciepła. W skrajnym przypadku nawet awaria
Sprzedawcy pomp ciepła obiecują nam, że oferowane przez nich urządzenia charakteryzują się bardzo wysoką efektywnością, są bezpieczne, ekologiczne i nie wymagają stałej obsługi. Handlarz nie powie nam jednak, że niektóre modele pomp mogą tracić swoją skuteczność w momencie, gdy temperatura na zewnątrz mocno spada. Czy wiesz, że pompy ciepła nie są odporne na ekstremalne warunki pogodowe?
Z tego artykułu dowiesz się:
Ogromne zainteresowanie pompami ciepła – czy te urządzenia są warte swojej ceny?
Kampanie edukacyjne, akcje promocyjne i atrakcyjne dofinansowania sprawiają, że Polacy powoli przekonują się do pomp ciepła. Ich popularność zaczęła rosnąć już w 2021 roku i chociaż aktualnie pojawiła się poważna konkurencja w postaci kotłów na biomasę, to pompy wciąż są uznawane za najlepszą alternatywę dla pieców na paliwa kopalne. Wygląda na to, że ekologiczne urządzenia stały się jednym z najpopularniejszych zamienników kotłów na węgiel czy gaz ze względu na wysoką efektywność, możliwość współpracy z instalacją fotowoltaiczną oraz bezobsługowość. Eksperci spodziewają się, że pompy ciepła w najbliższych latach będą coraz szybciej zyskiwać na popularności.
Pompy ciepła działają na zasadzie obiegu termodynamicznego. W wyniku sprężenia podgrzanego czynnika chłodniczego rośnie jego temperatura, a nagromadzone ciepło jest oddawane do wody i przekazywane do systemu ogrzewania podłogowego lub grzejników. Na polskim rynku prym wiodą pompy ciepła typu powietrze-woda. W ich przypadku dolnym źródłem ciepła jest powietrze atmosferyczne. Mniejszą popularnością cieszą się pompy ciepła z wymiennikiem gruntowym. Takie urządzenia są droższe, ich montaż okazuje się trudny i kosztowny, a w przypadku instalacji sond pionowych konieczne będzie uzyskanie zezwolenia na prowadzenie prac geologicznych. W ostatnich latach wokół pomp ciepła narosło sporo kontrowersji – ich użytkownicy skarżą się na niską efektywność sprzętu, a część Polaków uważa, że przez pompę ciepła ich rachunki za prąd drastycznie wzrosły.
Ujemna temperatura obniża efektywność pompy ciepła – czy można temu zapobiec?
Osoby, które zdecydowały się na instalację gruntowej pompy ciepła, co prawda muszą liczyć się z bardzo poważnymi wydatkami, ale za to zyskują pewność, że praca urządzenia grzewczego nie będzie uzależniona od warunków atmosferycznych. Temperatura gruntu na głębokości przekraczającej 15-20 metrów utrzymuje się na stałym poziomie, niezależnie od pory roku.
Inaczej jest z powietrznymi pompami ciepła, które zaprojektowano w taki sposób, by pracowały wydajnie w określonym zakresie temperatur. Oznacza to, że wspomniane urządzenia mogą działać nieprawidłowo zarówno podczas mrozów, jak i upałów. Kiedy na zewnątrz jest bardzo zimno, powietrzna pompa może mieć problemy z absorbowaniem ciepła. W ekstremalnych sytuacjach urządzenie przestawia się na pracę zwykłej grzałki elektrycznej – z reguły następuje to w momencie, gdy temperatura powietrza spada poniżej -15 stopni Celsjusza. Kiedy mróz jest bardzo silny, pojawia się ryzyko związane z gorszym funkcjonowaniem ruchomych elementów zewnętrznego agregatu.
Pompy ciepła służą nie tylko do ogrzewania pomieszczeń – latem można wykorzystywać je do obniżania temperatury w domu. Trzeba jednak pamiętać, że w trakcie upałów powietrzne pompy ciepła bez sprężarki inwerterowej mogą ulec awarii. Przy zbyt wysokiej temperaturze tradycyjna sprężarka będzie wyłączać się nawet do kilkunastu razy na godzinę, co może doprowadzić do trwałego uszkodzenia podzespołu.
Co zrobić, aby pompa ciepła zachowała sprawność podczas mrozów?
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie pompy ciepła tracą efektywność w wyniku niskiej temperatury panującej na zewnątrz. Z takimi problemami najczęściej borykają się osoby, które zainwestowały w urządzenie wątpliwej jakości. Dobra pompa ciepła utrzyma stosunkowo wysoką sprawność energetyczną nawet w momencie, gdy temperatura spada do -20 stopni Celsjusza. Już na etapie zakupu pompy powinniśmy zadbać o to, aby moc urządzenia była dopasowana do zapotrzebowania energetycznego budynku. Zbyt słaba pompa nie będzie produkować wystarczającej ilości energii cieplnej, co stanie się szczególnie odczuwalne podczas mrozów.
Dobrym sposobem na złagodzenie skutków okresowego spadku efektywności pompy jest zainstalowanie systemu hybrydowego, który składa się z dwóch źródeł ciepła. Gdy temperatura na zewnątrz spada, rolę głównego urządzenia grzewczego przejmuje na przykład kondensacyjny kocioł gazowy, piec na ekogroszek albo kominek opalany drewnem.