Taniej niż pellet i równie skutecznie? Ten opał podbija polskie kotłownie
Wzrost cen pelletu powoduje, że posiadacze kotłów na biomasę coraz częściej poszukują tańszych rozwiązań. W tym kontekście pojawia się owies – zboże, które może efektywnie ogrzewać dom i znacznie zmniejszać koszty. Czy naprawdę warto używać go jako paliwa? Analizujemy, kiedy opłaca się wybrać owies, jakie ma on korzyści i jakie wyzwania niesie za sobą ten nietypowy sposób ogrzewania.
- Owies jako alternatywa dla pelletu drzewnego
- Ceny opału: porównanie pelletu i owsa
- Owies jako ekologiczna alternatywa dla pelletu
- Wybór paliwa do kotła: pellet czy owies?
Owies jako alternatywa dla pelletu drzewnego
W obliczu wzrostu cen energii oraz paliw grzewczych, wiele osób zaczyna myśleć o alternatywnych metodach ogrzewania swoich domów. Jednym z nich jest spalanie owsa w piecach dostosowanych do pelletu. Coraz więcej właścicieli takich kotłów podejmuje tę decyzję, kierując się niższą ceną owsa oraz jego dobrą wartością energetyczną.
Owies może dostarczać 15–17 MJ/kg, co plasuje go blisko pelletu drzewnego o wartości energetycznej 17–19 MJ/kg. W praktyce oznacza to podobny poziom uzyskanego ciepła. Dodatkowym atutem owsa jest brak konieczności zaawansowanej obróbki przed spalaniem, co zmniejsza koszty jego produkcji. Zanim jednak zdecydujemy się na ten rodzaj opału, warto poznać jego cechy oraz wymagania dotyczące przechowywania i spalania.
Ceny opału: porównanie pelletu i owsa
Obecne ceny opału są uzależnione od lokalizacji, jakości materiału oraz danego sprzedawcy. Średnie ceny wyglądają następująco:
- Pellet z drewna – przeciętnie około 1500 zł za tonę (choć na lokalnych giełdach można znaleźć bardziej korzystne oferty).
- Owies – aktualnie kosztuje mniej więcej 1300 zł za tonę, przy czym jego cena może się zmieniać w zależności od sezonu i urodzaju.
Pellet zazwyczaj sprzedawany jest w workach o wadze 15–25 kg, co ułatwia jego transport i przechowywanie. Owies natomiast najczęściej oferowany jest luzem, co wymaga zapewnienia suchego miejsca do przechowywania oraz chronienia przed wilgocią.
| Cechy | Pellet z drewna | Owies |
|---|---|---|
| Kaloryczność | 17–19 MJ/kg | 15–17 MJ/kg |
| Cena za tonę | około 1500 zł | około 1300 zł |
| Magazynowanie | Łatwe, worki 15–25 kg | Wymaga suchego miejsca, sprzedawany luzem |
| Wilgotność | Niska, około 8% | Łatwo chłonie wilgoć, konieczne zabezpieczenie |
| Spalanie | Idealne w piecach na pellet | Wymaga odpowiedniego podajnika i dopasowanego systemu |
| Dostępność | Sklep budowlany, dostawcy opału | Rolnicy, punkty skupu zbóż |
| Wpływ na kocioł | Niewielka ilość popiołu, czysta eksploatacja | Więcej osadów i popiołu, częstsze czyszczenie |
| Ekologia | Odnawialne źródło, niska emisja | Biopaliwo, może zawierać resztki nawozów |
Wybór rodzaju opału powinien brać pod uwagę nie tylko koszt, ale również sposób magazynowania, dopasowanie do systemu grzewczego oraz dostępność paliwa. Owies może być opłacalnym rozwiązaniem dla tych, którzy posiadają odpowiednią infrastrukturę. Z kolei pellet to wygodna opcja dla osób ceniących prostotę obsługi i czystość pracy kotła.
Owies jako ekologiczna alternatywa dla pelletu
Owies jako paliwo grzewcze posiada swoje plusy, ale także pewne ograniczenia, które warto rozważyć przed dokonaniem zakupu. Jednym z największych atutów jest przystępna cena – zboże można nabyć bezpośrednio od rolników, często w bardziej korzystnych warunkach cenowych przy większych zakupach. Ponadto owies generuje niewiele substancji smolistych podczas spalania, co sprawia, że jest bardziej przyjaznym środowisku wyborem niż węgiel czy niektóre inne paliwa odnawialne.
Nie brakuje jednak również minusów. W porównaniu do pelletu, spalanie owsa wytwarza znacznie więcej popiołu, co wymaga częstszego czyszczenia kotła oraz popielnika. Wiele standardowych systemów podających stosowanych w piecach na pellet nie jest odpowiednich do owsa, co może oznaczać konieczność kosztownej modernizacji. Automatyczne systemy usuwania popiołu mogą również mieć trudności z jego obsługą, co często wymaga ręcznego opróżniania i zwiększonej konserwacji kotła.
Pomimo że wartość opałowa obu paliw jest porównywalna, znacząco różni się ich gęstość nasypowa. Dla owsa wynosi ona ok. 400–700 kg/m³, podczas gdy dla pelletu – 650–700 kg/m³. Owies zawiera również więcej składników mineralnych, co zwiększa ryzyko powstawania osadów i nagaru w piecu. Z kolei pellet spala się czyściej, co korzystnie wpływa na wydajność kotła i jego trwałość.
| Cecha | Owies | Pellet drzewny |
|---|---|---|
| Zalety | ✅ Niższy koszt w porównaniu do pelletu | ✅ Wysoka kaloryczność (17–19 MJ/kg) |
| ✅ Możliwość zakupu bezpośrednio od rolników | ✅ Czyste spalanie – mało popiołu i osadów | |
| ✅ Niska emisja substancji smolistych | ✅ Łatwo dostępny w punktach sprzedaży | |
| ✅ Ekologiczny charakter – odnawialne źródło energii | ✅ Uniwersalna granulacja – pasuje do większości pieców | |
| ✅ Nie wymaga skomplikowanej produkcji | ✅ Wygodne przechowywanie – dostępny w workach | |
| Wady | ❌ Więcej popiołu – potrzeba częstszego czyszczenia | ❌ Wyższy koszt (ok. 1500 zł/t) |
| ❌ Wymaga modyfikacji systemu podającego w kotle | ❌ Wymaga specjalistycznej produkcji | |
| ❌ Wrażliwy na wilgoć – konieczne suche przechowywanie | ❌ Ceny mogą wzrastać w sezonie grzewczym | |
| ❌ Większa zawartość minerałów – możliwe osady w kotle | ❌ Możliwość niewielkiej emisji sadzy | |
| ❌ Niższa gęstość (400–700 kg/m³) – większe zapotrzebowanie na przestrzeń magazynową | ✅ Lepsza efektywność spalania w większości instalacji |
Wybór paliwa do kotła: pellet czy owies?
Przy wyborze paliwa do ogrzewania domu nie należy kierować się wyłącznie jego kosztem. Mimo że owies może wydawać się tańszy niż pellet, jego spalanie ma istotne skutki techniczne. Większa ilość popiołu może prowadzić do powstawania twardych złogów, które trudno usunąć i mogą obniżać wydajność kotła. Takie zanieczyszczenia zwiększają ryzyko uszkodzeń i wymagają częstszej konserwacji. Dodatkowo, spalanie owsa sprzyja tworzeniu się specyficznych osadów mineralnych, co może skracać żywotność urządzenia w dłuższym okresie.
Wybór zmiany paliwa powinien być dostosowany do typu i możliwości technicznych kotła. W przypadku urządzeń o większej mocy, wyposażonych w odpowiedni podajnik i system czyszczący, spalanie owsa może być możliwe – pod warunkiem, że użytkownik będzie regularnie usuwał popiół i monitorował stan paleniska. Natomiast właściciele małych, całkowicie zautomatyzowanych kotłów zaprojektowanych głównie do pelletu powinni raczej trzymać się dotychczasowego paliwa, aby uniknąć problemów związanych z użytkowaniem.
Należy również uwzględnić dostępność i stabilność cen paliwa. Pellet jest produktem łatwo dostępnym przez cały rok w składach opału i marketach budowlanych. Owies z kolei bywa tańszy, ale jego cena może się zmieniać sezonowo, w zależności od zbiorów i sytuacji na rynku zbóż. Istotna jest także kwestia gwarancji – nie każdy producent zezwala na spalanie owsa w swoich kotłach, a jego stosowanie może prowadzić do utraty ochrony gwarancyjnej. Dlatego przed zmianą paliwa warto dokładnie zapoznać się z warunkami producenta.