To rozwiązanie grzewcze z przeszłości wraca do łask. Czy nowe przepisy go nie zablokują?
Piece kaflowe przez długi czas stanowiły jedynie relikt przeszłości. Wyparte zostały przez nowoczesne formy ogrzewania centralnego. Postrzegano je jako niepraktyczne, zajmujące zbyt dużo miejsca i niezbyt ekologiczne. W ostatnich latach można jednak zaobserwować renesans pieców kaflowych. Co stoi za rosnącą popularnością pieców kaflowych? Czy mają szansę przetrwać w obliczu coraz bardziej rygorystycznych uchwał antysmogowych?
- Nostalgia i estetyka, czyli powrót do korzeni
- Piece kaflowe a moda na życie off-grid
- Jak działa piec kaflowy?
- Czy piece kaflowe mogą być efektywne i ekologiczne? Tradycja kontra nowoczesne technologie
Nostalgia i estetyka, czyli powrót do korzeni
Moda na estetyczny — i nie tylko — powrót do korzeni i tradycji od kilku lat nabierała intensywności. Zdaje się, że ludzie coraz częściej szukają autentyczności i prostoty w świecie zdominowanym przez technologię, konsumpcjonizm i globalizację. Minimalizm, który przez długi czas dominował w wielu dziedzinach życia, wydaje się stopniowo wypierany przez inne style i rozwiązania.
Kafle ceramiczne, w wielu przypadkach zdobione ręcznie, potrafią dodać wnętrzu ciepła, stać się ozdobą, a nawet głównym elementem wystroju w danym pomieszczeniu. Piece kaflowe przypominają o wiejskim stylu życia — popularnym w ostatnich czasach slow life — oraz o tradycyjnych metodach budowania domów. Popularność zyskuje również projektowanie biofilne, czyli takie, które wykorzystuje elementy naturalne. Projektanci coraz częściej stawiają na takie materiały jak drewno, glina czy kamień, które idealnie współgrają z piecami kaflowymi.
Rosnąca popularność pieców kaflowych ma też nierozerwalny związek z odrodzeniem rzemiosła zduńskiego. W Polsce działa coraz więcej mistrzów zduństwa, którzy specjalizują się w budowie i renowacji starych pieców kaflowych. Według danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego opublikowanych w ramach CEEB (Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków) w Polsce wciąż jest aż ponad 72 tysiące pieców kaflowych na paliwo stałe i ponad 842 tysiące kuchni kaflowych.
Piece kaflowe a moda na życie off-grid
Na znaczeniu w 2025 roku zyskuje także trend na życie off-grid, polegające na całkowitej samowystarczalności energetycznej. Piece kaflowe zdają się idealnie wpisywać w tę filozofię, ponieważ umożliwiają ogrzewanie domu w prosty sposób i niezależny od zewnętrznych dostawców energii elektrycznej.
Moda na słowiańskość i życie w zgodzie z naturą dodatkowo wzmacnia ten trend. Wiele osób, szczególnie na wsiach, postrzega piece kaflowe jako sposób na powrót do tradycyjnego stylu życia.
Jak działa piec kaflowy?
Piec kaflowy działa na zasadzie akumulacji ciepła. Ciepło wytworzone przez paliwo spalane w komorze pieca jest absorbowane przez kafle ceramiczne. Następnie kafle te stopniowo oddają ciepło do pomieszczenia, utrzymując temperaturę nawet przez wiele godzin po wygaszeniu paleniska.
W zimnych klimatach piece kaflowe były szczególnie cenione za długie utrzymywanie ciepła. Nowoczesne piece kaflowe często wyposażone są w zaawansowane systemy spalania, które nie tylko dodatkowo zwiększają ich efektywność energetyczną, ale również redukują emisję zanieczyszczeń, dzięki czemu piece stają się bardziej przyjazne środowisku.
Czy piece kaflowe mogą być efektywne i ekologiczne? Tradycja kontra nowoczesne technologie
Rosnąca świadomość ekologiczna sprawia, że piece kaflowe muszą mierzyć się z szeregiem wymagań i rygorystycznych przepisów antysmogowych. Uchwały antysmogowe, które wprowadzone są w ramach dyrektywy Ekoprojektu, nakładają ograniczenia na użytkowanie pieców i kominków na paliwa stałe, które nie spełniają określonych norm emisji zanieczyszczeń. Na przykład od 1 stycznia 2025 roku w województwie łódzkim obowiązuje zakaz użytkowania pieców niespełniających norm. Podobne regulacje dotyczą również regionów takich jak Śląsk czy Wielkopolska.
Producenci do nowoczesnych pieców kaflowych wprowadzają takie rozwiązania jak:
- Systemy dopalania spalin. Nowoczesne piece kaflowe są wyposażone w komory dopalania, które pozwalają na spalanie gazów powstałych podczas spalania drewna. Takie rozwiązanie pozwala na zmniejszenie emisji szkodliwych substancji, takich jak tlenek węgla czy cząstki stałe PM2.5 oraz PM10. Piece kaflowe spełniające normy emitują nawet o 70% mniej zanieczyszczeń w porównaniu do swoich przodków.
- Wysokowydajne wkłady kominkowe. Wkłady kominkowe z zaawansowanymi systemami regulacji powietrza umożliwiają precyzyjne sterowanie procesem spalania, a to z kolei zwiększa efektywność energetyczną i ogranicza emisję spalin oraz substancji toksycznych.
- Płaszcze wodne, wymienniki ciepła, multiplikatory. Piece wyposażone w wymienniki ciepła lub płaszcze wodne umożliwiają ogrzewanie nie tylko pojedynczych pomieszczeń, ale nawet całego budynku oraz podgrzewanie wody użytkowej. Multiplikatory pozwalają na przesyłanie ciepła na wyższe kondygnacje.
- Palenie od góry i automatyczne sterowanie. Technika palenia od góry jest promowana przez ekspertów zduńskich, takich jak Akademia Zduństwa. Taki sposób palenia pozwala na czystsze i bardziej efektywne spalanie opału. Niektóre nowoczesne piece kaflowe są wyposażone w automatyczne systemy sterowania dopływem powietrza, które optymalizują proces spalania i zmniejszają emisję zanieczyszczeń.