Polacy rezygnują z pomp ciepła. Teraz ten sposób ogrzewania podbija rynek
Początkowo pompy ciepła uważano za symbol nowoczesnego i ekologicznego systemu ogrzewania budynków. Mimo to, Polacy zaczęli odwracać się od rozwiązania zalecanego przez UE. Dane z programu „Czyste Powietrze” pokazują, że trendy ulegają zmianie. Nowe opcje powodują, że inwestorzy dokonują zupełnie innych wyborów niż kilka lat temu.
- Zmiana preferencji w ogrzewaniu domów w Polsce
- Program „Czyste Powietrze” pod lupą zmian
- Zmiany w uldze termomodernizacyjnej 2024
- Nowe zasady programu „Czyste Powietrze” 2025
Zmiana preferencji w ogrzewaniu domów w Polsce
Do 2023 roku pompy ciepła były najczęściej wybieranym rozwiązaniem przez uczestników programu „Czyste Powietrze”. Stanowiły one ponad połowę wszystkich złożonych wniosków, co świadczyło o ich rosnącej popularności. W 2024 roku nastąpił nieoczekiwany zwrot. Tylko 27% aplikacji dotyczyło pomp ciepła, a kotły na biomasę stały się liderem.
Z oficjalnych danych programu „Czyste Powietrze” wynika, że Polacy szybko przekonali się do ogrzewania domów za pomocą pelletu. Jeszcze w 2023 roku biomasa była rzadko wybieraną opcją (zaledwie 17,8% wniosków jej dotyczyło), natomiast w minionym roku niemal połowa inwestorów postawiła na to źródło ciepła. Preferencje Polaków zmieniają się dynamicznie. Taki nagły zwrot nie powinien jednak zaskakiwać. W ostatnich latach pompy ciepła zaczęły tracić zaufanie klientów z powodu pojawienia się urządzeń o wątpliwej jakości – więcej na temat problematycznych pomp ciepła pisaliśmy w tym artykule.
Program „Czyste Powietrze” pod lupą zmian
Od 2018 roku inicjatywa „Czyste Powietrze” wspiera Polaków, którzy decydują się na modernizację swoich domów. Dotychczas osoby realizujące termomodernizację złożyły wnioski na łączną sumę 38,8 mld zł, a beneficjenci otrzymali już ponad 16,7 mld zł. Popularność tej inicjatywy nie zmalała mimo ostatnich problemów. Przypomnijmy, że w listopadzie ubiegłego roku przyjmowanie wniosków do programu „Czyste Powietrze” zostało zawieszone z powodu wykrycia wielu nadużyć.
Program był wstrzymany na kilka miesięcy i został wznowiony 31 marca. Podjęto jednak decyzję o wprowadzeniu kilku zmian w regulaminie. Od tego roku wprowadzono m.in. obowiązkowy audyt energetyczny, który miał zapewnić lepszą kontrolę nad inwestycjami. Mimo że nowe zasady są bardziej rygorystyczne, Polacy nadal chętnie korzystają z dopłat. Okazuje się, że atrakcyjne wsparcie finansowe może zachęcić rodaków do inwestycji zwiększających efektywność energetyczną budynków.
Zmiany w uldze termomodernizacyjnej 2024
Obok programu „Czyste Powietrze” działa ulga termomodernizacyjna. Największą popularność zyskała w 2021 roku, kiedy ponad 500 tysięcy podatników skorzystało z odliczeń o łącznej wartości 10,4 miliarda złotych. W kolejnych latach zainteresowanie ulgą stopniowo malało.
W roku 2024 z ulgi termomodernizacyjnej skorzystało jedynie 312 tysięcy osób, a suma odliczeń zmniejszyła się do 5,5 miliarda złotych. Specjaliści podkreślają, że w wielu sytuacjach ulga była rozliczana przez kilka lat. Odliczenia można kontynuować nawet przez sześć lat, jeśli kwota nie jest w pełni pokryta w rocznych dochodach podatnika. Podczas rozliczania ulgi termomodernizacyjnej należy być bardzo dokładnym – brak jednego dokumentu może skutkować jej odrzuceniem, o czym pisaliśmy w tym artykule.
Nowe zasady programu „Czyste Powietrze” 2025
Od 2025 roku nastąpiły znaczące modyfikacje w zasadach programu „Czyste Powietrze” oraz ulgi termomodernizacyjnej. Z listy wydatków kwalifikujących się do wsparcia zniknęły piece gazowe i olejowe, ale zostały dodane magazyny energii. Inwestycje, które można objąć dofinansowaniem i ulgą, można finansować zarówno z własnych zasobów, jak i przy pomocy kredytu, przy czym wszystkie koszty muszą być udokumentowane fakturami VAT.
Warto zaznaczyć, że program „Czyste Powietrze” może być łączony z ulgą termomodernizacyjną, o ile dotacje i odliczenia się nie pokrywają. Limit ulgi termomodernizacyjnej pozostaje na poziomie 53 tys. zł na osobę lub 106 tys. zł dla par małżeńskich i obejmuje tylko wydatki określone w załączniku do rozporządzenia ministra rozwoju i inwestycji. Polacy muszą zatem starannie planować swoje inwestycje, co pozwala im wybierać spośród kilku technologii objętych ulgą.
Zmiany w trendach na rynku systemów grzewczych są wyraźnie widoczne. Polacy rezygnują z pomp ciepła na rzecz kotłów na biomasę, a ulga termomodernizacyjna zyskuje mniejsze znaczenie w porównaniu do programu „Czyste Powietrze”. Nowe regulacje tworzą możliwości dla inwestycji w magazyny energii, co daje nadzieję, że wkrótce obywatele skupią się na zwiększaniu autokonsumpcji w swoich gospodarstwach domowych.