Jak nie dać się oszukać przy zakupie drewna? Jak mierzy się drewno?

Opublikowano: 08.12.2025Autor: Stanisław KozłowskiDrukujUdostępnij

Kiedy nabywamy drewno do kominka, można łatwo popełnić błąd, zwłaszcza jeśli nie mamy pewności, jak je poprawnie zmierzyć. Sprzedawcy często podają wielkość w metrach przestrzennych, które mogą zawierać nie tylko drewno, ale również korę i dużo powietrza między kawałkami. W tym artykule omówię, jak dokładnie mierzyć drewno opałowe, na co zwracać uwagę przy jego układaniu i odbiorze oraz jak unikać typowych pułapek, które mogą prowadzić do przepłacania. Dzięki tym wskazówkom będziesz mieć pewność, że kupujesz dokładnie tyle drewna, za ile płacisz.

1. Szacowanie i przetwarzanie drewna w praktyce
2. Pomiar objętości drewna: zasady i przeliczniki
3. Ewolucja zastosowań drewna z lasu
4. Jak obliczyć objętość drewna opałowego?

Szacowanie i przetwarzanie drewna w praktyce

Ilość drewna, jaką można uzyskać z określonego drzewa, można precyzyjnie ocenić jeszcze przed jego wycinką. Po ścięciu i podzieleniu pnia na różne sortymenty w zależności od wymiarów i jakości, możliwe jest dokładne zmierzenie jego objętości. Najczęściej używane jednostki to metr sześcienny oraz metr przestrzenny. Najdokładniejszym sposobem porównania różnych rodzajów drewna jest użycie metra sześciennego, określanego także jako kubik. Pomiar jest szczególnie trudny w przypadku drewna kominkowego, ponieważ mierzenie i sumowanie objętości wielu małych kawałków drewna jest skomplikowane.

Fragmenty pnia, które nie spełniają wymagań technicznych dla większych sortymentów, tnie się na wałki o długości zazwyczaj od 1 do 2,5 metra. Wałki te, po podziale według gatunku, długości i przeznaczenia, układa się w stosy przy drodze wywozowej. Ręczne ładowanie na wóz lub sanie oraz pracochłonne układanie drewna zostały zastąpione przez ciągniki leśne wyposażone w dźwigi hydrauliczne. Stosy drewna gotowe do transportu często mają długość przekraczającą 10, a czasem nawet 20 metrów.

Pomiar objętości drewna: zasady i przeliczniki

Choćby najbardziej doświadczony zrywkarz nie jest w stanie utrzymać jednakowej wysokości stosu na całej jego rozciągłości. Dlatego, dla jak najdokładniejszego określenia objętości, wysokość stosu mierzy się wielokrotnie — co metr dla stosów do 10 metrów długości oraz co 2 metry dla dłuższych stosów. Do kalkulacji używa się średniej wysokości, długości stosu oraz długości wałka. Jako wysokość stosu przyjmuje się średnią z pomiarów zmniejszoną o 5% dla drewna z grup S2 i S4. Ta korekta jest ważna, ponieważ 5 centymetrów na metrze wysokości ma istotne znaczenie na długim stosie. W ten sposób można wyliczyć objętość drewna w metrach przestrzennych, ponieważ stos oprócz samego drewna zawiera również korę i przestrzenie powietrzne między wałkami.

Wielkość objętości zajmowanej przez korę i powietrze zależy głównie od rodzaju drewna oraz długości wałków — krótsze wałki można układać gęściej. Aby precyzyjnie przeliczyć metry przestrzenne drewna średniowymiarowego i drobnicy na metry sześcienne, czyli rzeczywistą objętość drewna, stosuje się doświadczalne współczynniki przeliczeniowe. Zamiana tych jednostek jest użyteczna przy zamawianiu transportu, ponieważ przewoźnicy często podają pojemność ładunków w metrach przestrzennych. Na przykład, jeśli mamy do odebrania 10 m³ opału brzozowego i zamawiamy pojazd o ładowności 10 mp, trzeba uwzględnić współczynnik 1,54 dla brzozy, co może prowadzić do znacznego wzrostu kosztów transportu.

Ewolucja zastosowań drewna z lasu

Minęły już czasy, gdy drewno z lasu było przypisywane do konkretnych celów. Dawniej na zrębie można było znaleźć drewno dedykowane na okleiny, sklejki, do tartaku, dla kopalń, na stemple budowlane, na papier lub na opał. Obecnie klasyfikacja drewna odbywa się głównie na podstawie rozmiarów i jakości. Najbardziej kosztowne są duże sortymenty o wysokiej jakości. Choć mało kto użyje drogiego, wysokiej klasy drewna do użytku w kominku, to drewno średnich rozmiarów z kategorii S2 jest już dobrą opcją do palenia. Drewno stosowe nie powinno zawierać miękkiej zgnilizny, która nie jest odpowiednia do spalania, podczas gdy drewno opałowe (S4) może mieć jej obecność do 50% powierzchni końcówek.

Jak obliczyć objętość drewna opałowego?

Czasami właściciel kominka kupuje pojedyncze długie kawałki drewna np. od osoby prywatnej posiadającej las. Dla ludzi nieobeznanych z leśnictwem określenie objętości takich elementów może być trudne. Zwykle mierzy się długość i średnicę w środku kawałka, a objętość oszacowuje się jako objętość walca o tych parametrach.

To przydatne uproszczenie, ponieważ pień drzewa nie ma regularnego kształtu — zależy to od rodzaju, wieku i miejsca w drzewostanie. Dokładniejsze wyniki daje podzielenie pnia na więcej sekcji i zsumowanie ich objętości, stosując kształty geometryczne takie jak stożek, paraboloida czy neiloida. Kupujący chce drewna w całości, a sprzedający woli je ciąć na krótsze kawałki do pomiaru. W przypadku drewna dużych rozmiarów stosuje się nadmiar długości 1%, czyli do obliczeń przyjmuje się długość zmniejszoną o 1 cm na każdy metr. Ważne jest także odjęcie kory, chyba że średnica jest mierzona po jej usunięciu. Wysokość potrącenia kory zależy od gatunku i średnicy drewna.