Rachunki za prąd zwaliły ich z nóg. Czy pompa ciepła to finansowa pułapka?
Miały być tanie i ekologiczne, a dziś przynoszą użytkownikom ból głowy. Właściciele pomp ciepła zderzyli się z nową rzeczywistością: rosnące ceny prądu, zniesione limity zużycia i wyższe opłaty dystrybucyjne sprawiają, że rachunki szybują w górę. Czy ta nowoczesna technologia to nadal opłacalna inwestycja, czy raczej kosztowna pułapka, z której trudno się wydostać?
- Wyższe opłaty za prąd uderzają w użytkowników pomp ciepła
- Pompy ciepła biją rekordy popularności mimo wyższych kosztów energii
- Jak obniżyć koszt inwestycji w pompę ciepła?
- Dotacje to za mało. Co jeszcze jest potrzebne?
Wyższe opłaty za prąd uderzają w użytkowników pomp ciepła
Od 1 lipca 2024 roku zaczęły obowiązywać pełne stawki opłat dystrybucyjnych, zatwierdzone przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Równocześnie zlikwidowano limity zużycia energii, które wcześniej umożliwiały wielu gospodarstwom korzystanie z niższych, preferencyjnych taryf.
Skutkiem tych zmian był gwałtowny wzrost kosztów – opłaty dystrybucyjne podniosły się średnio o 40% i obecnie stanowią nawet 45% całkowitego rachunku za energię elektryczną. Częściowym złagodzeniem tej podwyżki było czasowe zniesienie tzw. opłaty mocowej (wynoszącej od 2,66 do 14,90 zł netto miesięcznie), która – zgodnie z zapisami ustawy o bonie energetycznym – nie jest pobierana od lipca do końca grudnia 2024 roku.
W praktyce oznacza to jednak wyraźny wzrost miesięcznych rachunków za energię, co uderza szczególnie w użytkowników nowoczesnych systemów grzewczych. Koszt instalacji pompy ciepła zwraca się wolniej, a nawet dodatkowe panele fotowoltaiczne nie zawsze są w stanie zredukować zużycie energii na tyle, by inwestycja była w pełni opłacalna. Przykład? Dom o powierzchni 150 m² może zużywać rocznie od 3750 do ponad 20 000 kWh – a to generuje naprawdę wysokie opłaty.
Pompy ciepła biją rekordy popularności mimo wyższych kosztów energii
Mimo rosnących rachunków za prąd, zainteresowanie pompami ciepła w Polsce nie słabnie. W 2022 roku sprzedaż tych urządzeń wzrosła aż o 120% w porównaniu do roku wcześniejszego. Polska znalazła się w czołówce europejskich rynków – co trzecie sprzedane wtedy urządzenie grzewcze było właśnie pompą ciepła. Ten dynamiczny rozwój był wspierany przez programy dofinansowań, takie jak „Mój Prąd”, które zachęcały do inwestowania w odnawialne źródła energii.
Skąd taka popularność? Z jednej strony – rośnie świadomość ekologiczna społeczeństwa i chęć ograniczania emisji CO₂. Z drugiej – wysokie ceny gazu i węgla oraz zmieniające się przepisy prawne skłaniają do szukania tańszych i bardziej przewidywalnych rozwiązań grzewczych. Trzeba jednak zaznaczyć, że chociaż pompy ciepła są opłacalne w dłuższej perspektywie, to wymagają wysokich nakładów początkowych, które mogą stanowić barierę dla wielu gospodarstw domowych.
Jak obniżyć koszt inwestycji w pompę ciepła?
Pompy ciepła to nie tylko nowoczesna technologia grzewcza, ale także strategiczna inwestycja w przyszłość. Choć ich zakup i montaż wiążą się z dużymi wydatkami, istnieją możliwości znaczącego obniżenia kosztów dzięki dostępnym dotacjom i programom wsparcia.
Największym zainteresowaniem cieszy się program „Czyste Powietrze”, w którym można otrzymać nawet do 135 tys. zł dofinansowania. Nadal działa również program „Mój Prąd 5.0”, zapewniający do 58 tys. zł na urządzenia instalowane w ramach termomodernizacji. Z kolei w ramach programu „Moje Ciepło” można uzyskać dopłatę w wysokości 30 lub 45% wartości pompy ciepła – w zależności od rodzaju budynku.
Dotacje to za mało. Co jeszcze jest potrzebne?
Choć dostępne programy wsparcia finansowego pomagają obniżyć koszty inwestycji, nie rozwiązują wszystkich problemów związanych z użytkowaniem pomp ciepła. Kluczowe jest również rozwijanie odpowiedniej infrastruktury energetycznej oraz edukacja społeczeństwa w zakresie efektywnego korzystania z odnawialnych źródeł energii.
Wysokie rachunki za prąd nadal stanowią istotną barierę i mogą skutecznie zniechęcać potencjalnych inwestorów. Pompy ciepła mają ogromny potencjał, by stać się podstawowym źródłem ciepła w polskich domach – ale tylko wtedy, gdy systemowo zostaną wdrożone rozwiązania wspierające ich użytkowanie i eksploatację.