Oto najlepszy typ pompy ciepła do gruntu. Ten wybór oszczędza tysiące na rachunkach

Wybór między poziomą a pionową pompą ciepła to nie tylko kwestia technologii, ale przede wszystkim inwestycji dopasowanej do Twojej działki i potrzeb. Która z nich naprawdę się opłaca? Jakie kryteria wpływają na decyzję? W naszym artykule rozkładamy temat na czynniki pierwsze, by pomóc Ci wybrać rozwiązanie, które zapewni komfort, oszczędności i ekologiczne ogrzewanie przez lata.
- Jak działają pompy ciepła?
- Gruntowe pompy ciepła – stabilność i efektywność
- Charakterystyka poziomych pomp ciepła
- Charakterystyka pionowych pomp ciepła
Jak działają pompy ciepła?
Pompy ciepła to nowoczesne systemy grzewcze, które ekologicznie pobierają energię cieplną z otoczenia. Proces wymiany ciepła odbywa się między dolnym źródłem ciepła — takim jak woda, powietrze lub grunt — a górnym źródłem ciepła, czyli instalacją grzewczą w budynku.
Powietrzne pompy ciepła są najbardziej popularnym i ekonomicznym typem. Czerpią ciepło z powietrza i sprawdzają się szczególnie w łagodnym klimacie, gdzie niskie temperatury są rzadkością. Wyróżniamy dwa rodzaje: powietrze-powietrze oraz powietrze-woda. Natomiast wodne pompy ciepła są rzadziej stosowane, ponieważ wymagają montażu w studniach głębinowych lub zbiornikach wodnych, co nie jest możliwe na każdej działce.

Gruntowe pompy ciepła – stabilność i efektywność
Najbardziej stabilnym i opłacalnym rozwiązaniem są gruntowe pompy ciepła. Korzystają one z ciepła zgromadzonego w ziemi, które pochodzi zarówno z promieniowania słonecznego, jak i ciepła geotermalnego z wnętrza Ziemi. Wyróżnia się dwa typy gruntowych pomp:
- pompy ciepła z kolektorem poziomym, instalowanym płytko w ziemi, około 20-50 cm poniżej strefy przemarzania;
- pompy ciepła z kolektorem pionowym, montowanym głęboko, nawet na kilkuset metrach pod powierzchnią.
Ile prądu zużywa pompa ciepła? Sprawdź szczegółowe wyliczenia dla różnych modeli pomp.

Charakterystyka poziomych pomp ciepła
Pompy ciepła z poziomym kolektorem to ekonomiczne rozwiązanie, które jednak wymaga dużej powierzchni działki. Teren nad poziomą instalacją nie powinien być zabudowany ani zacieniony — najlepiej, aby pozostał niezagospodarowany. Wynika to z faktu, że te pompy korzystają głównie z energii słonecznej oraz ciepła wód opadowych, ponieważ rury umieszczone są blisko powierzchni, gdzie ciepło geotermalne ma mniejsze znaczenie.
Poziome wymienniki montuje się poniżej strefy przemarzania, której głębokość różni się w zależności od regionu Polski, zwykle wynosi około 120-150 cm. W rurach krąży płyn termiczny, który magazynuje i transportuje ciepło do pompy. Ten typ pompy ciepła najlepiej sprawdza się na dużych działkach, typowych dla obszarów wiejskich, zwłaszcza gdy grunt jest gliniasty lub mocno nasiąknięty wodami powierzchniowymi.
Zalety poziomej pompy ciepła:
- niższe koszty montażu;
- skuteczna praca w klimacie umiarkowanym;
- łatwy dostęp do urządzenia podczas konserwacji lub napraw;
- prostszy i szybszy montaż.
Wady poziomego kolektora:
- konieczność dużej, niezacienionej i niezagospodarowanej powierzchni (zwykle od 200 do 500 m²);
- ograniczenia w możliwości wykorzystania tego terenu;
- większe ryzyko uszkodzeń systemu z powodu płytkiego umieszczenia rur;
- możliwa niestabilność temperatury gruntu na tej głębokości ze względu na wpływ warunków atmosferycznych.

Charakterystyka pionowych pomp ciepła
Pompy ciepła z pionowym wymiennikiem bazują na głębokich odwiertach, które mogą sięgać nawet do 150 metrów, gdzie instalowane są kolektory. Na takich głębokościach temperatura gruntu pozostaje stała przez cały rok, wynosząc około 10°C. Taka stabilność temperatury sprzyja efektywnej i ekonomicznej pracy pompy ciepła.
Choć wykonanie głębokich odwiertów wiąże się z wyższymi kosztami instalacji, możliwe jest ich zrealizowanie nawet na niewielkich działkach. Pionowe kolektory sprawdzają się szczególnie dobrze na gruntach piaszczystych, gdzie ich wydajność jest wysoka.
Zalety pompy ciepła z pionowym wymiennikiem:
- zajmuje mało miejsca, dzięki czemu nadaje się również na niewielkie działki;
- stabilna temperatura gruntu na dużej głębokości zapewnia wysoką wydajność i oszczędność;
- uniwersalne zastosowanie – sprawdzi się zarówno na małych, jak i dużych działkach, w mieście oraz na terenach o trudnym podłożu;
- większa odporność na czynniki zewnętrzne i warunki pogodowe.
Wady pionowego kolektora:
- duże koszty początkowe;
- w niektórych miejscach konieczne są specjalne pozwolenia na wykonanie odwiertów;
- utrudniony dostęp do kolektorów w przypadku awarii;
- w rzadkich przypadkach odwierty mogą wpływać negatywnie na strukturę gruntu.
Szczegółowe warianty i wyliczenia kosztów pompy ciepła z montażem znajdziesz w tym artykule. Wybierając pomiędzy pompą poziomą a pionową, warto skonsultować się z ekspertem, który przeprowadzi analizę warunków geologicznych oraz dokona pomiarów przewodności i pojemności cieplnej gruntu, co pozwoli na optymalny wybór dla konkretnej lokalizacji.