Masz własny las? Zanim zetniesz drzewo, musisz to przeczytać!
Posiadasz własny las i kominek? Zanim zaczniesz wycinać drzewa, warto zapoznać się z przepisami. Nawet jeśli drewno znajduje się na twojej ziemi, nie oznacza to pełnej dowolności – bez odpowiednich zezwoleń możesz ryzykować karę finansową, a nawet utratę drewna. W artykule przedstawiamy krok po kroku, jak zgodnie z prawem zdobyć opał z własnego lasu, jaką funkcję pełni leśniczy i co zrobić, jeśli nie posiadasz planu urządzenia lasu.
- Obowiązki właścicieli prywatnych lasów
- Zasady gospodarki leśnej na terenach prywatnych
- Legalne pozyskanie drewna z prywatnych lasów
Obowiązki właścicieli prywatnych lasów
Chociaż posiadanie własnego lasu może wydawać się symbolem wolności, w rzeczywistości wiąże się z jasno określonymi ograniczeniami. Prawo chroni własność prywatną, ale jednocześnie nakłada na właścicieli lasów konkretne obowiązki. Ponieważ lasy prywatne stanowią prawie 20% całkowitej powierzchni około 9,3 miliona hektarów polskich lasów, ich użytkowanie nie może być przypadkowe ani niekontrolowane.
Właściciel lasu musi dbać o jego trwałość i prawidłowe użytkowanie, w szczególności poprzez:
- pozyskiwanie drewna zgodnie z ustalonymi możliwościami produkcyjnymi lasu,
- ochronę i utrzymanie leśnej roślinności,
- odnowienie drzewostanu po wycince poprzez sadzenie odpowiednich gatunków,
- regularną pielęgnację i ochronę lasu,
- przeprowadzanie działań zapobiegających pożarom i szkodom powodowanym przez owady.
Zgodnie z przepisami, nadzór nad gospodarką leśną w lasach prywatnych sprawuje starosta. W praktyce zadania te zwykle realizują nadleśnictwa, więc po szczegółowe informacje najlepiej zgłosić się do odpowiedniego starostwa powiatowego.
Zasady gospodarki leśnej na terenach prywatnych
Gospodarka leśna na terenach prywatnych bazuje na uproszczonych planach urządzania lasu (UPUL). Podobnie jak w przypadku lasów państwowych, programy te są ważne przez 10 lat, po czym tworzy się nowy dokument. UPUL zawiera m.in. charakterystykę drzewostanów, zestawienie rodzajów drzew, planowane prace pielęgnacyjne oraz ilość drewna, którą można uzyskać w danym dziesięcioleciu. Roczny limit wycinki trzeba porównać z zapotrzebowaniem na zimę.
Jeżeli masz kominek i własny las, zanim przetransportujesz drewno do składu, powinieneś wykonać kilka ważnych kroków:
- Sprawdź w UPUL, ile drewna możesz legalnie pozyskać w bieżącym okresie 10-letnim. Przy większych obszarach warto rozłożyć wycinkę na kilka sezonów.
- Wycinkę wykonaj zgodnie z zasadami gospodarki leśnej – zostaw ścięte drzewa przy pniu, usuń gałęzie i uporządkuj teren. W razie wątpliwości skonsultuj się z pracownikiem Służby Leśnej.
- W nadleśnictwie złóż „Zawiadomienie o pozyskaniu drewna” – to prosty formularz, który rozpoczyna procedurę legalizacji.
- Leśniczy przeprowadza legalizację drewna w miejscu jego pozyskania. Nie każde drewno musi trafić do kominka – solidniejsze kawałki mogą posłużyć jako materiał budowlany. Na każdej kłodzie lub stosie umieszczana jest niebieska płytka z numerem identyfikacyjnym.
- Na zakończenie leśniczy wystawia „Świadectwo legalności pozyskania drewna”, w którym znajdują się informacje dotyczące pochodzenia, gatunku, wymiarów i masy drewna. Warto wiedzieć, na ile wystarczy metr sześcienny drewna.
Legalne pozyskanie drewna z prywatnych lasów
Nie wszystkie prywatne lasy w Polsce posiadają opracowany uproszczony plan urządzenia lasu (UPUL). To jednak nie wyklucza możliwości legalnego pozyskania drewna. Właściciel takiego obszaru musi spełnić kilka wymogów formalnych:
- Złożyć w nadleśnictwie wniosek o wydanie decyzji pozwalającej na pozyskanie drewna przed planowaną wycinką.
- Po sprawdzeniu zgłoszenia, pracownik Służby Leśnej wskaże konkretne drzewa do wycinki, a nadleśnictwo wyda decyzję administracyjną na wyrąb.
- Po upływie 14 dni od otrzymania decyzji można przystąpić do wycinki, okrzesania drewna i uporządkowania terenu.
- Po zakończeniu prac należy zgłosić pozyskanie drewna leśniczemu, który przeprowadzi jego pomiar, oznakowanie i wystawi świadectwo legalności.
Co grozi za pominięcie tej procedury? Wycinka bez UPUL lub bez decyzji nadleśnictwa jest nielegalna. Taki czyn traktowany jest jako wykroczenie przeciwko środowisku i może prowadzić do grzywny. Ponadto, zgodnie z art. 158 § 2 kodeksu wykroczeń, sąd może orzec przepadek nielegalnie pozyskanego drewna.
