Buk, dąb czy sosna? Tabela, która rozwiewa wszystkie wątpliwości na temat najlepszego drewna

Opublikowano: 19.12.2025Autor: Stanisław KozłowskiDrukujUdostępnij

Drewno stanowi ekologiczne i ekonomiczne źródło energii, jednak jego właściwości mogą się znacznie różnić nawet w ramach jednego gatunku. W przeciwieństwie do paliw kopalnych, kaloryczność drewna jest uzależniona od wielu aspektów. Aby skutecznie wykorzystać drewno opałowe, warto zaznajomić się z kluczowymi cechami najczęściej wykorzystywanych gatunków drzew iglastych i liściastych.

1. Wybór drewna opałowego – porady i wskazówki
2. Wartość opałowa różnych gatunków drewna
3. Porównanie rodzajów drewna opałowego i ich cen

Wybór drewna opałowego – porady i wskazówki

Każdy posiadacz pieca lub kominka zastanawia się, które drewno ma największą wartość energetyczną? Osoba, która choć raz samodzielnie przygotowywała opał na zimę, wie, ile wysiłku wymaga pocięcie drzew na wygodne kawałki przy użyciu piły, a następnie rozłupanie ich na odpowiednią wielkość. Na końcu trzeba jeszcze ułożyć drewno w stosy do sezonowania.

Jest dużo prawdy w powiedzeniu, że drewno opałowe grzeje dwa razy: raz przy jego przygotowywaniu, a drugi raz podczas spalania. Starsi mieszkańcy okolic leśnych mogą pamiętać rodzaj drewna nazywany karpiną. Wykopywane w lesie stare pniaki sosnowe były używane do przerobu chemicznego lub jako opał. Mówiono wtedy, że karpina grzeje trzy razy, ponieważ grzeje nie tylko przy łupaniu i spalaniu, ale także przy jej zdobywaniu.

Warto zaznajomić się z tabelą wartości opałowej różnych gatunków drewna. Dobrze jest świadomie podjąć decyzję, czy warto kupić drewno topoli, czy lepiej zapłacić więcej za bardziej kaloryczne drewno? Wybór należy do Was, jednak pamiętajcie, że łupanie drewna na świeżym powietrzu to swego rodzaju sport i zdrowa aktywność. Jako małą motywację można podać, że zużycie energii podczas spokojnego, wolnego łupania drewna wynosi około 385 kcal na godzinę. Intensywne i energiczne łupanie drewna pozwala spalić w ciągu godziny nawet 1300 kcal. Więc, chwytajcie za siekiery!

Wartość opałowa różnych gatunków drewna

Miara „mp” to tak zwany metr przestrzenny, czyli objętość drewna ułożonego w sześcian o boku długości 1 m. Ponieważ zaokrąglone kawałki drewna w stosie tworzą różnej wielkości szczeliny wypełnione powietrzem, jeden metr przestrzenny mieści zazwyczaj od 0,62% do 0,70% drewna mierzonego w metrach sześciennych (m³).

Porównanie rodzajów drewna opałowego i ich cen

Wymagania dotyczące energii cieplnej, potrzebnej do ogrzewania wnętrz oraz podgrzewania wody użytkowej w kuchni i łazience, są uzależnione od licznych czynników, ale z większym bądź mniejszym przybliżeniem można je stosunkowo łatwo obliczyć. Przyjmijmy, że kalkulacje wskazały wartość odpowiadającą energii cieplnej uzyskanej z wypalenia 20 m³ drewna sosnowego. Drewno sosnowe jest bez wątpienia najłatwiej dostępne w większości kraju, jednakże każdy może mieć okazję korzystnego zakupu innego rodzaju drewna iglastego lub liściastego. Ale jaką ilość opału z buka, jesionu, a może topoli powinno się zamówić zamiast tradycyjnej sosny? Koszty drewna również są uzależnione od licznych czynników, ale dla orientacji przyjmijmy oficjalny cennik drewna z jednego z nadleśnictw na Mazurach.

(Ceny drewna opałowego zostały obliczone zgodnie z cennikiem jedwabno.olsztyn.lasy.gov.pl).  

Jeśli ktoś ma możliwość samodzielnego zaopatrzenia się w zapas drewna opałowego, powinien zakupić wałki opałowe w najbliższym leśnictwie. Dla drewna opałowego używa się symbolu S4, który oznacza drewno o jakości niespełniającej wymogów technicznych drewna użytkowego. Mówiąc krótko, drewno opałowe ma zgniliznę, krzywiznę lub inne wady (także występujące łącznie) uniemożliwiające dalszą obróbkę w zakładach drzewnych.

Droższe (co najmniej o 50%), ale zdecydowanie lepszej jakości jest drewno o symbolu S2, znane tradycyjnie jako „papierówka”. Nie ma zgnilizny, więc ma wyższą wartość opałową, a brak krzywizn ułatwia cięcie i łupanie. Poza tym w leśnictwach pozyskuje się znacznie więcej drewna S2 niż S4. W mniejszym zakresie, choć jednak, istnieje także możliwość pozyskania opału przez samowyrobem – konieczny jest kontakt z nadleśnictwem lub sąsiednim leśnictwem.