Prosty i łatwy sposób na skrócenie czasu sezonowania drewna o połowę! Zrobisz to sam!
Sezonowanie drewna to proces, który wymaga odpowiednich warunków i czasu — niekiedy nawet kilku lat. Jest konieczny, by drewno osiągnęło odpowiedni poziom wilgotności i nadawało się np. do spalania w kominku lub obróbki stolarskiej. Na szczęście istnieje sposób, by skrócić czas sezonowania drewna i przyspieszyć wysychanie surowca — suszarka solarna, czyli zadziwiająco prosta, a jednocześnie skuteczna konstrukcja.
- Dlaczego sezonowanie drewna opałowego jest konieczne?
- Inspiracje — popularne projekty suszarek solarnych
- Jak działa suszarka solarna?
- Jak zbudować własną suszarkę solarną?
Dlaczego sezonowanie drewna opałowego jest konieczne?
Podstawową kwestię warto zaznaczyć już na początku — świeżo ścięte drewno nie nadaje się do palenia w piecu, w kominku, ani w żadnym innym urządzeniu grzewczym. Drewno opałowe o wysokim poziomie wilgotności — przekraczającym 20% — jest nie tylko nieefektywne, ale także niebezpieczne.
Wysoka wilgotność obniża kaloryczność i efektywność opału. Energia uwolniona podczas spalania zostaje zużyta do odprowadzenia wody i utworzenia pary wodnej, a nie do ogrzania budynku. Szacuje się, że drewno o wilgotności powyżej 20% może wytwarzać nawet o 30% mniej ciepła niż opał odpowiednio wysuszony. Oznacza to konieczność spalenia większej ilości drewna, nawet w przypadku najbardziej kalorycznych gatunków, takich jak grab czy buk.
Wilgoć w drewnie sprawia również, że jest ono problematyczne przy rozpalaniu, ale nie na tym kończą się jego wady. Palenie wilgotnym drewnem wiąże się z większą ilością sadzy, której łatwopalne osady gromadzą się w urządzeniu oraz w przewodach kominowych, i dymu, który wraz ze szkodliwymi substancjami przedostaje się do środowiska naturalnego. Co więcej, palenie wilgotnym drewnem może zostać ukarane mandatem bądź grzywną.
Na czas sezonowania wpływa wiele czynników, takich jak wilgotność, grubość, twardość i gatunek drewna. Drewno liściaste zazwyczaj potrzebuje więcej czasu, by osiągnąć optymalny poziom wilgotności, niż drewno iglaste. Oto orientacyjne przedziały czasowe sezonowania:
- dąb — 2-3 lata, a niektórzy uważają, że nawet 5 lat;
- grab — 1-2 lata;
- jesion — 1-2 lata;
- buk — 1 rok;
- brzoza — 6-9 miesięcy
- sosna — 9 miesięcy.
Inspiracje — popularne projekty suszarek solarnych
Suszarnie solarne zyskały popularność na całym świecie, zwłaszcza wśród hobbystów i osób szukających ekologicznych rozwiązań. Kilka znanych projektów stało się wręcz kultowych i służą za inspirację dla wielu majsterkowiczów.
Virginia Tech Solar Kiln Project
Nathan Brown — stolarz z Wirginii — zaprojektował mobilną suszarnię solarną na kołach, o której zrobiło się głośno w internecie i wśród osób zainteresowanych tą tematyką. Konstrukcja Solar Kiln ma wymiary 2 m x 1,5 m x 1,2 m. Podłoga suszarni została wykonana z desek impregnowanych ciśnieniowo, które zamocowano do ramy podwozia. Ściany są z płyt kompozytowych, które zapewniają wysoki poziom izolacji i szczelności. Czarna blacha na spodzie konstrukcji pełni rolę absorbera, który przyciąga promienie słoneczne, a dwa otwory wentylacyjne zapewniają naturalny przepływ powietrza. Brown podaje, że w konstrukcji suszy drewno dębowe i orzechowe, uzyskując wilgotność poniżej 10% w 3-4 miesiące.
Suszarnia Virginia Tech
Niepodważalnym klasykiem wśród suszarek solarnych jest konstrukcja opracowana przez Virginia Polytechnic Institute. Projekt suszarni ma wymiary 2,5 m x 3 m. Wykorzystuje drewnianą ramę, czarną blachę jako absorber i poliwęglanowe panele. Wentylacja odbywa się głównie przez dwa wentylatory, zasilane prądem z paneli fotowoltaicznych, dzięki czemu zwiększa się efektywność suszenia. Projekt ten jest popularny wśród stolarzy i niewykluczone, że to właśnie on stał się inspiracją dla Nathana Browna. Na stronie internetowej Virginia Tech zamieszony został projekt z konkretnymi wymiarami i przekrojami, który może stać się instrukcją.
Projekty przedstawionych suszarek solarnych dostępne są w internecie i mogą posłużyć jako inspiracje przy projektowaniu własnej, spersonalizowanej konstrukcji.
Jak działa suszarka solarna?
Suszarka solarna wykorzystuje energię słoneczną do podgrzewania powietrza, które następnie przepływa między kawałkami drewna, przyspieszając odparowywanie wilgoci. Najważniejszą rolę odgrywa efekt szklarniowy — folia lub szkło przepuszczają promienie słoneczne oraz zatrzymują ciepło we wnętrzu suszarni.
Otwory wentylacyjne, zazwyczaj zlokalizowane w dolnej i górnej części konstrukcji, mają zapewnić naturalny przepływ powietrza. W większych konstrukcjach można dodać wentylator, który wymusi cyrkulację powietrza.
Jak zbudować własną suszarkę solarną?
Inspirując się popularnymi projektami suszarni solarnych, można w prosty i ekonomiczny sposób stworzyć własną suszarkę. Potrzebne będą:
- Deski drewniane lub profile aluminiowe do stworzenia szkieletu. Najlepszym wyborem będą impregnowane elementy.
- Gruba folia odporna na działanie promieniowania UV lub szkło.
- Czarna folia lub blacha pomalowana na czarno, która posłuży jako absorber.
- Siatka, palety lub deski, które posłużą jako półki na drewno.
- Opcjonalnie mały wentylator.
- Śruby, gwoździe, zawiasy.
- Listwy i wsporniki lub inne elementy wspierające stabilizację konstrukcji.
Jak zbudować suszarkę solarną krok po kroku?
- Rama. Pracę warto zacząć od podstaw, czyli od zbudowania prostokątnej ramy z desek lub profili. Ciekawą opcją jest dodanie do niej nóżek lub kółek, by była mobilna, jak w projekcie Nathana Browna.
- Absorber. Na spodzie ramy należy umieścić przygotowany absorber — czarną blachę lub folię. Można przymocować ją za pomocą gwoździ lub zszywek.
- Ściany. Do ramy mocuje się ściany z paneli bądź desek. Należy pamiętać o tym, że górna pokrywa, wykonana ze szkła lub folii, powinna być umieszczona pod kątem — tylna ściana powinna być wyższa od przedniej. W jednej ze ścian należy umieścić drzwiczki.
- Efekt cieplarniany. Górę konstrukcji pokrywa się przezroczystą folią lub szkłem. Najlepiej pod kątem 45° do słońca.
- Półki. Siatki lub palety, umieszczone wewnątrz konstrukcji, mogą posłużyć jako półki.
Otwory wentylacyjne. Otwory należy wywiercić w górnej i dolnej części konstrukcji, by zapewnić naturalny ruch powietrza. Opcjonalnie można dodać wentylatory.
Źródła
- www.sbio.vt.edu/extension/resources/vt-solar-kiln