Pellet pachnie inaczej niż zwykle? Eksperci tłumaczą, co to może oznaczać

Aromat pelletu jest istotnym elementem, na który należy zwrócić uwagę przy zakupie granulatu drzewnego. Dlaczego pellet ma zapach i co to oznacza? Woń opału jest uzależniona od różnych czynników i może wiele wskazywać na temat jakości, czystości oraz obecności potencjalnych, niepożądanych dodatków.
- Proces powstawania i zapachu pelletu
- Czynniki wpływające na zapach pelletu
- Jakość pelletu a jego naturalny zapach
- Przyczyny nieprzyjemnego zapachu pelletu
- Wpływ wilgoci na jakość i zapach pelletu
Proces powstawania i zapachu pelletu
Aromat opału drewnianego pochodzi z jego kompozycji oraz procesów, które zachodzą podczas jego produkcji. Pellet wytwarzany jest głównie z biomasy drewnianej, czyli z resztek drewna, takich jak trociny, wióry czy zrębki, powstających w trakcie prac związanych z obróbką drewna.
Biomasa drewniana jest suszona, rozdrabniana i prasowana pod dużym ciśnieniem, gdzie formowana jest w granulki o określonych wymiarach. Wszystkie te działania powodują, że wydzielają się naturalne związki chemiczne występujące w drewnie — lignina, celuloza, a także olejki eteryczne. To one nadają opałowi specyficzny aromat.

Czynniki wpływające na zapach pelletu
Aromat pelletu jest często określany jako przyjemny, z charakterystycznymi, leśnymi i żywicznymi akcentami. Na jego zapach mogą wpływać takie elementy jak:
- gatunek drewna — drzewa iglaste, które zawierają dużo żywicy, nadają pelletowi bardziej intensywny, leśny aromat;
- wilgotność — odpowiednio wysuszony pellet, którego wilgotność nie przekracza 10%, ma bardziej intensywny zapach, ponieważ nadmiar wody ogranicza uwalnianie naturalnych aromatów, wynikających ze składu opału;
- procesy w trakcie produkcji — wysoka temperatura może wpływać na aromat opału, ale poprawnie przeprowadzony proces produkcji pelletu nie powinien wprowadzać obcych aromatów.

Jakość pelletu a jego naturalny zapach
Aromat pelletu to jeden z kluczowych wskaźników jego klasy, umożliwiający łatwe określenie rodzaju opału, z którym mamy do czynienia. Granulat wysokiej jakości powinien mieć zapach naturalnego drewna — bez żadnych obcych, chemicznych ani nieprzyjemnych nut zapachowych.
Aroma opału, który przypomina zapach świeżego drewna lub żywicy, może wskazywać na:
- czystość surowca — pellet o przyjemnym, naturalnym zapachu pochodzi z czystej biomasy bez niepożądanych dodatków i domieszek, takich jak farby, lakiery, kleje czy resztki po impregnacji.
- niską zawartość popiołu — pellet wysokiej jakości powinien mieć zawartość popiołu poniżej 0,7%, co również pomaga w eliminacji nieprzyjemnych zapachów podczas spalania granulatu;
- prawidłowy proces produkcji — pellet, który ma naturalny zapach, prawdopodobnie został prawidłowo wysuszony i sprasowany, co zapobiega rozwijaniu się procesów gnilnych, mogących negatywnie wpłynąć na jego aromat.

Przyczyny nieprzyjemnego zapachu pelletu
Intensywny, chemiczny, drażniący lub w jakikolwiek sposób nieprzyjemny zapach pelletu drzewnego powinien być sygnałem alarmowym. Może być wywołany przez różne czynniki.
Zanieczyszczenia chemiczne
Pellet, który powstaje z zanieczyszczonych materiałów, takich jak płyty meblowe, stare okna lub palety, może zawierać pozostałości farb, lakierów czy impregnatów, a także plastikowe elementy. Wpływają one na jego woń, która staje się intensywna i wyraźnie chemiczna. Warto zauważyć, że podczas spalania zanieczyszczonego granulatu emitowane są szkodliwe substancje, które są niebezpieczne nie tylko dla środowiska, ale również dla zdrowia mieszkańców. Spalanie pelletu z niepożądanymi dodatkami może prowadzić do przewlekłych chorób układu oddechowego, trwałego uszkodzenia płuc i ograniczenia zdolności prawidłowego oddychania. Zwiększa też ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych.
Zbyt wysoka wilgotność
Pellet o wilgotności przekraczającej 12-15% może zacząć gnić lub pleśnieć. To powoduje, że jego zapach staje się stęchły i nieprzyjemny. Zbyt wilgotny granulat trudniej się spala, produkuje więcej dymu i pozostawia więcej popiołu. Dodatkowo, wraz ze wzrostem wilgotności paliwa, maleje jego kaloryczność, czyniąc go mniej efektywnym.
Niepożądane dodatki organiczne
Niektórzy producenci, aby obniżyć koszty produkcji, dodają do granulatu drzewnego takie składniki jak słoma, łuski słonecznika czy inne odpady organiczne. Takie domieszki nie tylko zmieniają końcowy zapach pelletu, ale również obniżają jego jakość i kaloryczność. Pellet produkowany ze słomy również charakteryzuje się niską wydajnością, a mimo to w ostatnich latach można było zauważyć wzrost zainteresowania takim opałem.

Wpływ wilgoci na jakość i zapach pelletu
Nie tylko skład oraz sposób produkcji oddziałują na końcowy aromat pelletu. Istotnym aspektem jest również magazynowanie granulatu, gdyż cechuje się on dużą podatnością na wilgoć.
Niewłaściwie magazynowany lub przewożony pellet chłonie wodę, co skutkuje wzrostem grzybów i pleśni. Wówczas traci swoje właściwości opałowe, staje się mniej efektywny, przestaje być ekologiczny oraz przyjazny dla środowiska, a podczas spalania może produkować dużo dymu i popiołu. Jest to problem stosunkowo często spotykany przy pellecie sprzedawanym luzem.
Nieprzyjemny bądź słaby zapach oraz wysoka wilgotność opału mogą wynikać również z niewłaściwie przeprowadzonego procesu produkcji. Niewłaściwie sprasowana lub niewystarczająco wysuszona biomasa to doskonałe środowisko dla rozwoju mikroorganizmów.