Piec na pellet, ale bez pelletu – Polacy odkryli tańszy sposób na ciepło

Ceny pelletu rosną, a zima nadchodzi. Coraz więcej posiadaczy pieców automatycznych poszukuje tańszego paliwa i decyduje się na wykorzystanie zboża. Choć może to budzić kontrowersje, ziarno może stanowić efektywne i ekonomiczne źródło ciepła, o ile prawidłowo przystosujesz piec i sam opał. Dowiedz się, jak to funkcjonuje, jakie są koszty i czy zboże naprawdę może rywalizować z pelletem.
- Zboże energetyczne: ekologiczne źródło ciepła
- Zboże jako alternatywne źródło energii
- Wyzwania i ryzyka spalania zboża jako paliwa
- Zboże jako ekologiczne i tanie paliwo
Zboże energetyczne: ekologiczne źródło ciepła
Idea stosowania zbóż do ogrzewania budynków nie jest nowa, choć nadal budzi mieszane reakcje. Na pierwszy rzut oka może się wydawać niemoralna – wiele osób wyobraża sobie spalone zbiory, które mogłyby być spożywane. Jednak rzeczywistość jest nieco inna.
Bardziej szczegółowe spojrzenie na temat tzw. zbóż energetycznych ujawnia kilka faktów, które zmieniają punkt widzenia:
- Biomasa, w tym odpady zbożowe, to jedno z najtańszych i odnawialnych źródeł energii – idealnie nadaje się do ogrzewania.
- Niektóre zbiory nie spełniają norm jakościowych dotyczących żywności i pasz, dlatego mogą być bezpiecznie używane do celów grzewczych.
- 25 kg zboża ma podobną wartość energetyczną do 10 litrów oleju opałowego, co czyni je wydajnym paliwem.
Zboże jako alternatywne źródło energii
Rosnące koszty energii powodują, że zboże – wcześniej głównie stosowane jako żywność i pasza – zaczyna być coraz bardziej opłacalnym źródłem energii. Wiele partii ziarna nie spełnia norm jakościowych przemysłu spożywczego, co naturalnie kieruje je do użytku energetycznego. W czasach kryzysu opałowego takie rozwiązanie wydaje się sensowne i ekonomicznie uzasadnione.
Ziarno zbóż to materiał sypki i jednolity, co pozwala na jego transport i podawanie do pieca podobnie jak pellet drzewny. Średnia wartość energetyczna zboża to około 4,1 kWh/kg – oznacza to, że około 2,5 kg ziarna wystarczy, by zastąpić 1 litr oleju opałowego. Przy plonach sięgających 50 dt/ha, jeden hektar upraw może odpowiadać energetycznie nawet 2000 litrom oleju opałowego.

Wyzwania i ryzyka spalania zboża jako paliwa
- Mimo że zboże może być używane jako paliwo, jest mniej wygodne w użyciu niż pellet drzewny. Badania i testy przeprowadzane od dłuższego czasu dają różnorodne wyniki – w wielu kotłach można mieszać ziarno z typowym pelletem, lecz większa ilość zboża w mieszance zwiększa ryzyko tworzenia się żużla w palenisku.
- Podstawowym powodem jest niska temperatura topnienia popiołu zbożowego – poniżej 800°C. Można temu zapobiec dzięki odpowiedniej technice spalania lub dodaniu wapna.
- Spalanie zboża prowadzi również do emisji większej ilości pyłu, tlenków azotu oraz intensywnego zapachu. Co więcej, ziarno może zawierać chlor, który w procesie kondensacji tworzy kwas solny – ten z kolei przyczynia się do korozji elementów pieca.
- Przy niewłaściwej temperaturze spalania mogą powstawać toksyczne związki, takie jak dioksyny czy furany. Ryzyko ich emisji można zredukować, unikając nawozów zawierających chlor.
- Korozja chlorowa pojawia się szczególnie, gdy piec nie jest w użyciu – w wilgotnym środowisku kondensat skrapla się, niszcząc powierzchnie metalowe. Jednym z rozwiązań tego problemu jest okazjonalne rozpalanie pieca nawet latem. Obecnie nie ma jeszcze kotła w pełni przeznaczonego do spalania wyłącznie zboża.
Zboże jako ekologiczne i tanie paliwo
Spalanie ziarna o niższej jakości, które nie jest odpowiednie do jedzenia, jest nie tylko przyjazne dla środowiska, ale także uzasadnione ekonomicznie. Mimo że systemy ogrzewania zbożem zazwyczaj są droższe niż tradycyjne rozwiązania olejowe czy gazowe, ich koszt może się zwrócić dzięki niskim cenom paliwa i jego szerokiej dostępności.
W przeliczeniu na kilowatogodzinę (kWh) energii cieplnej zboże prezentuje się nadzwyczaj korzystnie w porównaniu do innych paliw:
- zboże – 1
- pellet drzewny – 2,6
- gaz ziemny – 3,9
- olej opałowy – 3,7
Podsumowując: ogrzewanie zbożem w nowoczesnym piecu na pellet jest realne i opłacalne. Kluczem do sukcesu jest dobrze ustawiony sterownik, który dokładnie dostosowuje ilość dostarczanego paliwa i powietrza do pracy komory spalania.