Odkryj tajemnicze drewno, które samo czyści komin podczas palenia!
Praktycznie każde drewno może służyć jako paliwo, o ile jest właściwie wysuszone. Właściwości fizykochemiczne drewna znacznie się różnią w zależności od gatunku drzewa, z którego pochodzi. Niektóre gatunki, takie jak buk i dąb, są szczególnie cenione i uważane za „najlepsze”, podczas gdy inne, jak świerk i topola, często są postrzegane przez właścicieli kominków i pieców jako „niewłaściwe do spalania”. Jednak prawda, jak to często bywa, leży gdzieś pośrodku.
- Rodzaje drewna opałowego: zalety i wady
- Znaczenie topoli w polskich lasach i przemyśle
- Właściwości drewna topolowego jako opału
Rodzaje drewna opałowego: zalety i wady
Decyzja zależy od tego, dlaczego chcemy rozpalić ogień; czy pragniemy utrzymać ciepło przez dłuższy czas, czy szybko uzyskać wysoką temperaturę. Twarde drewno liściaste (grab, buk, dąb, jesion, wiąz) ma wartość energetyczną 1900 – 2100 kWh/mp, pali się długo i równomiernie. Jest idealne do podtrzymywania ciepła na dłuższy czas.
Drewno iglaste (sosna, modrzew, jodła) łatwo się zapala, dlatego doskonale sprawdza się jako rozpałka. Wytwarza nieco mniej energii cieplnej (około 1700 kWh/mp), ale oferuje wyjątkowy aromat żywicy. Wadą drewna iglastego jest produkcja dużych ilości substancji smolistych oraz popiołu.
Miękkie drewno liściaste, takie jak topola, dostarcza tylko 1200 – 1500 kWh/mp energii cieplnej, ale nadaje się nie tylko na rozpałkę, lecz także jako dodatek do twardych gatunków. Szybko schnie i jest tańsze niż twarde rodzaje. Do tej kategorii należą także wierzba, brzoza, olcha i lipa.
Znaczenie topoli w polskich lasach i przemyśle
Rodzina botaniczna topola (Populus) liczy około 100 odmian, z czego w Polsce naturalnie występują tylko cztery: topola biała, topola osika, topola szara oraz topola czarna. Topole wyróżniają się najszybszym tempem wzrostu spośród drzew w naszej strefie klimatycznej. W naszych lasach, jako domieszka, można znaleźć topolę osikę. Jest to gatunek pionierski, czyli jeden z pierwszych pojawiających się na zrębach, terenach porolnych i pożarzyskach.
Z uwagi na szybki wzrost, prowadzone były w Polsce badania nad hodowlą plantacyjną hybryd topoli. Głównym celem tych plantacji miała być produkcja drewna dla przemysłu papierniczego. Jednak w naszych warunkach drewno z takich plantacji topolowych okazało się droższe niż drewno gatunków typowych dla lasów.
Mimo że Lasy Państwowe mają pewną ilość drewna topolowego z plantacji, najłatwiej jest zdobyć drewno osikowe z pozyskania w lasach gospodarczych. Drewno topoli osiki jest lekkie, miękkie i łatwopalne. Cechą charakterystyczną drewna osikowego jest powolne i równe spalanie. Doskonale ilustruje to przykład zapałki: zapałka z osiki pali się na bardzo krótkim odcinku długości około 3 mm, podczas gdy świerkowa może objąć ogniem całą długość.
Drewno topoli osiki jest niezwykle jednolite, praktycznie nie da się gołym okiem dostrzec rocznych słojów, podziału na drewno wczesne i późne. Nie tylko zapałki mogą być produkowane z drewna osikowego; po wyschnięciu tarcica topolowa staje się zbita (trudno wbić gwoździe), bardzo lekka i wyjątkowo trwała. Z topoli wyrabiano deski do wozów konnych, płoty oraz budynki gospodarcze, zwłaszcza stodoły. Nawet nieimpregnowane drewno topolowe, użyte w zmiennych warunkach atmosferycznych, wykazuje dużą odporność na działanie grzybów i owadów.
Właściwości drewna topolowego jako opału
Drewno topolowe jako materiał opałowy przypomina drewno lipowe, charakteryzując się gęstością 0,41 g/cm3. Jego wartość energetyczna nie jest zbyt wysoka, wynosząc około 1400 kWh/mp, co odpowiada mniej więcej 4,1 kWh/kg. Warto podkreślić, że różnice w kaloryczności różnych rodzajów drewna, które mieszczą się w dużym zakresie od 1200 do 2100 kWh/mp, są głównie wynikiem zastosowanej jednostki miary. Metr przestrzenny drewna, będący jednostką pomocniczą przy przyjmowaniu i rejestrowaniu drewna w leśnictwie, zawiera nie tylko "czyste" drewno, ale także korę i przestrzenie powietrzne między kawałkami. Stosując bardziej stabilną jednostkę, czyli kWh/kg, drewno topolowe z wartością 4,1 kWh/kg swobodnie plasuje się w przedziale od 4,0 kWh/kg (buk) do 4,2 kWh/kg (dąb, kasztanowiec, platan) i 4,3 kWh/kg (brzoza, wiśnia).
Topola osika wyróżnia się unikalnymi cechami: spalanie suchego drewna (bo tylko takie jest odpowiednie do pieców i kominków) generuje wysoki i jasny płomień. Wysoka temperatura oczyszcza ściany kominka i przewód kominowy z sadzy i popiołu. Drewno to nie dymi, nie strzela iskrami i nie pozostawia osadu sadzy oraz substancji smolistych.
Jak widać, pochopna ocena może być myląca nawet w przypadku tak pozornie prostego tematu jak opał z topoli.
