Ten gatunek drewna czyści komin i daje przepiękny płomień. Większość niesłusznie go lekceważy
W zasadzie każde drewno może być materiałem opałowym, jeśli tylko będzie dostatecznie wysuszone. Właściwości fizyko-chemiczne drewna są bardzo zróżnicowane w zależności od rodzaju botanicznego drzewa, z którego pochodzi. Niektóre rodzaje, jak na przykład buk i dąb, są szczególnie poszukiwane i uważane za „najlepsze”, inne natomiast, choćby świerk i topolę, traktują właściciele kominków i pieców jako „nienadające się na opał”. A prawda, jak to zwykle bywa, leży pośrodku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jakim drewnem palić w piecach i kominkach?
Odpowiedź zależy od tego, w jakim celu rozpalamy ogień; czy chcemy utrzymać ciepło przez długi czas, czy szybko uzyskać wysoką temperaturę. Drewno gatunków liściastych twardych (grab, buk, dąb, jesion, wiąz) ma wartość opałową 1900 – 2100 kWh/mp, pali się długo i równomiernie. Nadaje się do utrzymywania ciepła przez dłuższy czas.
Drewno iglaste (sosna, modrzew, jodła) łatwo się zapala, dlatego doskonale nadaje się na rozpałkę. Daje nieco mniej energii cieplnej (ok. 1700 kWh/mp), ale za to dostarcza niepowtarzalnej woni żywicy. Wadą drewna iglastego jest wytwarzanie znacznych ilości substancji smolistych oraz popiołu.
Drewno gatunków liściastych miękkich, do których zalicza się między innymi topola, daje wprawdzie tylko 1200 – 1500 kWh/mp energii cieplnej, ale nadaje się nie tylko na rozpałkę, ale również jako dodatek do gatunków twardych. Szybko schnie i jest tańsze od gatunków twardych. Do tej grupy należy też wierzba, brzoza, olcha i lipa.
Jakie właściwości ma drewno topolowe?
Rodzaj botaniczny topola (Populus) obejmuje około 100 gatunków, z których w Polsce w stanie dzikim rosną tylko cztery: topola biała, topola osika, topola szara i topola czarna. Topole wyróżniają się najszybszym wzrostem pośród drzew naszej strefy klimatycznej. W naszych lasach, jako domieszka, rośnie topola osika. Jest gatunkiem pionierskim, to znaczy jako jedna z pierwszych zasiedla zręby, tereny porolne i pożarzyska.
Ze względu na szybki wzrost, prowadzono również w Polsce badania nad hodowlą plantacyjną mieszańców topoli. Głównym celem plantacji miała być produkcja drewna dla przemysłu papierniczego. W naszych warunkach drewno z tego typu hodowli topolowych okazało się jednak droższe niż drewno gatunków typowo leśnych.
Chociaż Lasy Państwowe dysponują również pewną ilością drewna topolowego z plantacji, to najłatwiej jest kupić w leśnictwie drewno osikowe z pozyskania w lasach gospodarczych. Drewno topoli osiki jest lekkie, miękkie i łatwo zapalne. Cechą charakterystyczną drewna osikowego jest powolne i równe spalanie. Dobrze widać to na przykładzie zapałki: zapałka osikowa pali się na bardzo małym odcinku długości rzędu 3 mm, podczas gdy świerkowa potrafi objąć płomieniem całą długość.
Drewno topoli osiki jest bardzo jednorodne, nie da się praktycznie wyróżnić gołym okiem rocznych słoi, podziału na drewno wczesne i późne. Nie tylko zapałki mogą być wyrabiane z drewna osikowego; po wyschnięciu tarcica topolowa staje się zwarta (trudno wbić gwoździe), bardzo lekka i wyjątkowo trwała. Z topoli wyrabiano deski do wozów konnych, płoty oraz budynki gospodarcze, zwłaszcza stodoły. Nawet nieimpregnowane drewno topolowe, zastosowane w zmiennych warunkach atmosferycznych, bardzo słabo jest atakowane przez grzyby i owady.
Drewno topolowe do kominka i pieca
Drewno topolowe jako opałowe jest porównywalne z lipą, ma gęstość 0,41 g/cm3. Wartość opałowa topoli nie jest wysoka i osiąga ok. 1400 kWh/mp, co daje ok. 4,1 kWh/kg. Trzeba w tym miejscu wyjaśnić, że wahania kaloryczności różnych rodzajów drewna w szerokich granicach od 1200 do 2100 kWh/mp wynikają głównie z przyjętej jednostki miary. Metr przestrzenny drewna stosowany jako jednostka pomocnicza przy odbiórce i ewidencji drewna w leśnictwie, zawiera – można powiedzieć – nie tylko „czyste” drewno, ale również korę i przestrzenie powietrzne między wałkami. Jeśli weźmiemy bardziej stabilną jednostkę, czyli kWh/kg, to drewno topolowe z wartością 4,1 kWh/kg mieści się swobodnie w zakresie od 4,0 kWh/kg (buk) do 4,2 kWh/kg (dąb, kasztanowiec, platan) i 4,3 kWh/kg (brzoza, wiśnia).
Topola osika posiada szczególne zalety: podczas spalania suchego drewna (a tylko takie nadaje się do pieca i kominka) daje wysoki i jasny płomień. Wysoka temperatura powoduje oczyszczanie ścianek kominka i przewodu kominowego z sadzy i popiołu. Nie dymi, nie strzela iskrami i nie pozostawia osadu sadzy i substancji smolistych.
Jak widać, zbyt pochopna ocena może nie być prawdziwa nawet w tak pozornie banalnym przypadku jak opał topolowy.
