Polacy porzucają pellet! Ten tańszy opał podbija polskie kotłownie
Ceny pelletu idą w górę, a zbliża się zima. Coraz więcej właścicieli pieców automatycznych szuka tańszego opału i wybiera zboże. Choć może to budzić kontrowersje, ziarno może być skutecznym i ekonomicznym źródłem ciepła, pod warunkiem właściwego dostosowania pieca i samego paliwa. Sprawdź, jak to działa, jakie są koszty i czy zboże faktycznie może konkurować z pelletem.
- Zboża energetyczne: alternatywa dla oleju opałowego
- Zboże jako alternatywne źródło energii
- Wyzwania i zagrożenia spalania zboża
- Ekologiczne ogrzewanie zbożem: zalety i koszty
Zboża energetyczne: alternatywa dla oleju opałowego
Koncepcja używania zbóż do ogrzewania budynków nie jest nowatorska, choć wciąż wywołuje różne opinie. Na pierwszy rzut oka może wydawać się nieetyczna – wiele osób wyobraża sobie spalane plony, które mogłyby zostać skonsumowane. Jednakże rzeczywistość wygląda nieco inaczej.
Bardziej szczegółowe przyjrzenie się kwestii tzw. zbóż energetycznych ujawnia kilka faktów, które mogą zmienić perspektywę:
- Biomasa, w tym odpady zbożowe, stanowi jedno z najtańszych i odnawialnych źródeł energii – doskonale nadaje się do celów grzewczych.
- Niektóre plony nie spełniają norm jakościowych dla żywności i pasz, dlatego mogą być bezpiecznie stosowane jako paliwo grzewcze.
- 25 kg zboża ma podobną wartość energetyczną do 10 litrów oleju opałowego, co czyni je efektywnym paliwem.
Zboże jako alternatywne źródło energii
Wzrost wydatków na energię sprawia, że zboże – wcześniej głównie wykorzystywane jako pokarm i pasza – staje się coraz bardziej opłacalnym źródłem energii. Wiele partii ziarna nie spełnia standardów jakościowych przemysłu spożywczego, co naturalnie kieruje je do zastosowania energetycznego. W czasach kryzysu opałowego takie rozwiązanie wydaje się logiczne i ekonomicznie uzasadnione.
Ziarno zbóż to materiał sypki i jednolity, co umożliwia jego przewóz i dostarczanie do pieca podobnie jak pellet drzewny. Średnia wartość energetyczna zboża wynosi około 4,1 kWh/kg – oznacza to, że około 2,5 kg ziarna może zastąpić 1 litr oleju opałowego. Przy plonach dochodzących do 50 dt/ha, jeden hektar upraw może odpowiadać energetycznie nawet 2000 litrom oleju opałowego.
Wyzwania i zagrożenia spalania zboża
- Choć zboże może być stosowane jako paliwo, jest mniej praktyczne w użyciu w porównaniu do pelletu drzewnego. Badania i testy prowadzone przez długi czas przynoszą różne rezultaty – w wielu piecach można łączyć ziarno z typowym pelletem, jednak większa ilość zboża w mieszance zwiększa ryzyko tworzenia się żużla w palenisku.
- Główną przyczyną jest niska temperatura topnienia popiołu ze zboża – poniżej 800°C. Można temu zaradzić poprzez odpowiednią technikę spalania lub dodając wapno.
- Spalanie zboża prowadzi także do większej emisji pyłu, tlenków azotu oraz intensywnego zapachu. Dodatkowo, ziarno może zawierać chlor, który podczas kondensacji tworzy kwas solny – ten z kolei powoduje korozję elementów pieca.
- Przy niewłaściwej temperaturze spalania mogą powstawać szkodliwe związki, takie jak dioksyny czy furany. Ryzyko ich powstawania można zmniejszyć, unikając nawozów zawierających chlor.
- Korozja spowodowana chlorem występuje szczególnie, gdy piec nie jest używany – w wilgotnym środowisku kondensat osadza się, niszcząc powierzchnie metalowe. Jednym z rozwiązań tego problemu jest okresowe rozpalanie pieca nawet latem. Obecnie nie ma jeszcze kotła w pełni zaprojektowanego do spalania tylko zboża.
Ekologiczne ogrzewanie zbożem: zalety i koszty
Spalanie ziarna o niższej jakości, które nie nadaje się do konsumpcji, jest zarówno ekologiczne, jak i opłacalne ekonomicznie. Chociaż systemy grzewcze na zboże zwykle są droższe niż tradycyjne opcje olejowe czy gazowe, ich koszt może być zrekompensowany przez niskie ceny paliwa i jego dużą dostępność.
W przeliczeniu na kilowatogodzinę (kWh) energii cieplnej zboże wypada bardzo korzystnie w porównaniu z innymi paliwami:
- zboże – 1
- pellet drzewny – 2,6
- gaz ziemny – 3,9
- olej opałowy – 3,7
Reasumując: ogrzewanie zbożem w nowoczesnym piecu na pellet jest wykonalne i opłacalne. Kluczem do efektywności jest dobrze skonfigurowany sterownik, który precyzyjnie reguluje ilość dostarczanego paliwa i powietrza do działania komory spalania.