Kiedy dziecko musi płacić alimenty na rodzica?
Wiemy, że niektórzy rodzice mają obowiązek alimentacyjny wobec swoich dzieci. Jednak nieczęsto porusza się zupełnie odwrotną kwestię, kiedy to dorosłe dzieci wspierają finansowo swoich rodziców. Mimo że sytuacja wydaje się niejasna, taka ewentualność w określonych okolicznościach przewidziana została przez prawo. Sprawdź więcej informacji na ten temat.
Z tego artykułu dowiesz się:
Obowiązek alimentacyjny wobec rodziców a prawo
Przepisy alimentacyjne w Polsce uregulowane zostały w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Obowiązek alimentacyjny zgodnie z art. 87 tego kodeksu wynika z zasady wzajemnej pomocy między członkami rodziny. Według niego krewni w linii prostej mają obowiązek płacić alimenty, gdy bliska im osoba nie może sama zadbać o swoje utrzymanie.
Warto zwrócić uwagę również na dwa inne artykuły Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
- Art. 128 – jeśli rodzice znajdą się w potrzebie, bo nie mogą się samodzielnie utrzymać, dzieci powinny płacić na nich alimenty.
- Art. 133 – sposób ustalania wysokości alimentów zależy od m.in. możliwości zarobkowych i majątkowych dzieci, a także potrzeb rodziców.
Alimenty na rodziców – kiedy dzieci powinny płacić?
Dorosłe dzieci mają obowiązek płacić alimenty na rodziców, gdy ci nie dają rady utrzymywać się z własnego majątku, dochodów lub innych środków. Obowiązek powstaje, gdy rodzic dziecka jest m.in. stary lub chory. Pojawia się również, gdy emerytura nie wystarcza rodzicom na pokrycie kosztów utrzymania lub są oni niezdolni do pracy.
Według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pomoc materialna powinna być świadczona przez dzieci, jednak wyłącznie w przypadku, gdy mają odpowiednie środki finansowe. Przed zadecydowaniem o konieczności płacenia alimentów pod uwagę brane są m.in. dochody dzieci czy ich zobowiązania majątkowe.
Ważne jest również określenie relacji między dzieckiem a rodzicami. Jeśli rodzice zaniedbywali wobec niego obowiązki, sąd może uznać, że nie istnieją podstawy do obowiązku alimentacyjnego dzieci. Każdą sytuację ocenia indywidualnie.
Wysokość alimentów na rodziców – jak się ustala?
Sąd skupia się na przeanalizowaniu sytuacji rodziców i dzieci – zarówno materialnej, jak i życiowej. Szuka „złotego środka” między potrzebami rodziców (na codzienne utrzymanie czy leczenie) a realnymi możliwościami finansowymi ich dzieci.
Rodzice ubiegający się o alimenty od dorosłych dzieci powinni podjąć kroki prawne. Najpierw negocjować mogą z dzieckiem wysokość i formę świadczeń. Gdy to nie pomaga, przydatna może okazać się pomoc mediatora rodzinnego – pomoże dojść obu stronom do porozumienia bez udziału sądu.
Mediacja nic nie pomogła? Rodzice mogą złożyć pozew o alimenty. Powinni przedstawić w nim swoją sytuację finansową i życiową, a także uzasadnić, dlaczego potrzebują wsparcia. Powinni również zebrać dowody na poparcie swoich twierdzeń (np. informacje o stanie zdrowia). Po otrzymaniu pozwu sąd przeprowadzi postępowanie i podejmie decyzję o tym, czy przyzna alimenty na rodziców oraz zadecyduje o ewentualnej formie ich wypłaty, czy wysokości.
Co grozi dorosłym dzieciom za niepłacenie alimentów?
Jeśli sąd wyda orzeczenie o obowiązku świadczenia alimentów, a dzieci nie będą chciały płacić, zaangażowany może zostać komornik. Wówczas może on zająć m.in. konta bankowe, wynagrodzenie lub część majątku dzieci na pokrycie zarówno bieżących, jak i zaległych alimentów.
Świadome unikanie płacenia alimentów to przestępstwo, za które grozi m.in. kara grzywny, ograniczenia, a nawet pozbawienia wolności do lat 2. Wszystko zależy od m.in. okoliczności i stopnia zaniedbania obowiązku płacenia alimentów.
Warto dodać, że dzieci zobowiązane do alimentacji spotkać się mogą z negatywnymi tego konsekwencjami. Taki obowiązek może utrudnić im staranie się o m.in. kredyt bankowy czy leasing. W przypadku, gdy zaległości alimentacyjne będą bardzo wysokie, podlegać mogą odsetkom za zwłokę.