„Chcą zniszczyć dorobek naszego życia!” Poruszający apel przeciwko budowie drogi
Budowa publicznych dróg często jest powiązana z wywłaszczeniem dziesiątek nieruchomości. Część właścicieli przystaje na propozycję ugody, jednak wielu obywateli nie chce pozostawiać dorobku całego życia. W takim przypadku dochodzi do procedury wywłaszczenia, która niejednokrotnie spotyka się z protestami mieszkańców. Czy posiadacze nieruchomości mogą skutecznie zablokować realizację inwestycji?
Z tego artykułu dowiesz się:
Kiedy państwo przejmuje własność obywatela – na czym polega wywłaszczenie nieruchomości?
Decyzja o wybudowaniu nowej drogi, która przechodzi przez nieruchomość należącą do osoby prywatnej, z reguły zapada już w trakcie uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zanim jednak plany zostaną oficjalnie zatwierdzone, dochodzi do obowiązkowych konsultacji społecznych, w których trakcie osoby zainteresowane zgłaszają swoje uwagi. Lokalne władze mogą, ale nie muszą ich uwzględniać w projekcie. Jeśli zapadnie ostateczna decyzja o realizacji inwestycji publicznej, to gmina będzie dążyła do zawarcia umowy z właścicielami działek przeznaczonych pod budowę drogi. Obywatele często nie chcą dobrowolnie oddać dorobku swojego życia – w takim przypadku przeprowadzane są dwumiesięczne rokowania służące wypracowaniu ugody. Jeśli negocjacje zakończą się niepowodzeniem, zostaje wszczęte postępowanie wywłaszczeniowe.
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej potwierdza wywłaszczenie nieruchomości, która staje się własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Dotychczasowi właściciele otrzymują dokument wskazujący termin wydania działki wraz z budynkami. Oczywiście przysługuje im odszkodowanie. Jego wysokość jest ustalana na podstawie stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji przez organ pierwszej instancji. Odszkodowanie nie może być wyższe niż wartość działki i znajdującej się na niej budynków, jednak właściciele mogą liczyć na większą kwotę, jeśli decydują się na niezwłoczne wydanie nieruchomości.
Rozwój okupiony łzami – poruszający apel mieszkańców Zambrowa
Procedura wywłaszczenia wzbudza spore kontrowersje. Często jest to jedyny sposób pozwalający na rozbudowę infrastruktury drogowej, jednak konieczność opuszczenia swojego dobytku wywołuje w wielu mieszkańcach bardzo silne emocje. W ostatnich dniach zrobiło się głośno o planowanej budowie południowo-wschodniej obwodnicy Zambrowa. Pierwszy odcinek tej inwestycji został ukończony w 2012 roku. Realizacja drugiego etapu jest planowana na lata 2026-2028. Pierwotna trasa wywołała protesty mieszkańców Woli Zambrowskiej, co zmusiło inwestorów do opracowania alternatywnych opcji.
Jeden z wariantów zakłada, że obwodnica będzie przebiegać przez działkę lub w pobliżu nieruchomości należącej do pani Jolanty Wielgat i jej rodziny. Kobieta nagrała poruszający apel, w którym tłumaczy, że inwestycja zniszczy ich gospodarstwo ogrodnicze, które działało na tym terenie od 25 lat. Obwodnica pozbawi ich źródła utrzymania i zmusi do opuszczenia własnego domu. Takich osób jak pani Jolanta są w Polsce tysiące. Obowiązkowe odszkodowanie, co prawda pokrywa wartość nieruchomości, jednak nie rekompensuje strat związanych z utratą dorobku życia i poszukiwaniem innego źródła utrzymania.
@ogrodnictwo.wielg Potrzebujemy Waszego wdparcia, proszę obejrzyj do konca‼️ #OgrodnictwoWielgat#kwiaty#flowers#innowatorki#rolniczki♬ Can't stop loving - SWM
Czy decyzję o wywłaszczeniu można zablokować?
Właściciele mają prawo odwołać się od decyzji, która rozpoczyna proces wywłaszczenia. Należy jednak pamiętać, że realizacja inwestycji drogowej może, ale nie musi być ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Z tego powodu zapisy znajdujące się tym dokumencie nie stanowią podstawy do zakwestionowania decyzji o budowie drogi. Jeśli odwołanie nie przyniesie zamierzonego skutku, to dotychczasowi posiadacze nieruchomości mogą jeszcze liczyć na wyższe odszkodowanie – swoje wątpliwości należy poprzeć wiarygodną argumentacją – tylko wtedy wojewoda lub minister może przychylić się do naszej prośby.
Kiedy wszelkie sposoby zawodzą, właściciele muszą pogodzić się ze stratą nieruchomości, jednak część obywateli i tak nie chce dobrowolnie oddać swojego dobytku. W takim przypadku dochodzi do wywłaszczenia przymusowego, kiedy inwestor zajmuje nieruchomość w asyście policji. Podczas procedury funkcjonariusze mogą użyć siły fizycznej. Takie egzekucje zdarzają się co jakiś czas, jednak organy próbują unikać sytuacji, które stanowią ogromny dramat dla właścicieli i często są nagłaśniane przez media. Rodziny postawione w ciężkiej sytuacji w wyjątkowych przypadkach mogą liczyć na lokale zastępcze lub inne formy pomocy.
Źródła:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Południowo-wschodnia_obwodnica_Zambrowa
- https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/szczegolne-zasady-przygotowania-i-realizacji-inwestycji-w-17027073/roz-3
- https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wywlaszczenie-nieruchomosci-pod-drogi-na-jakich-zasadach-sie-odbywa