Czy Twój kominek spełnia unijne normy? Kara to 5 tys. zł!
Czy Twój kominek posiada certyfikat, który potwierdza spełnianie norm dyrektywy Ekoprojekt? Jeżeli nie, to musisz liczyć się z karami. Mandat za palenie w kominku niespełniającym norm wynosi bowiem 500 zł, natomiast grzywna przed sądem może już opiewać nawet na 5 tys. zł! Przeczytaj i dowiedz się czym są normy dyrektywy Ekoprojekt i jak sprawdzić, czy Twój kominek je spełnia.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ekoprojekt – co to jest?
Przepisy dotyczące kominków to część szerszego unijnego prawodawstwa, a dokładniej dyrektywy, która potocznie opisywana jest jako EcoDesign lub Ekoprojekt. Razem z rozporządzeniami wykonawczymi opisuje ona minimalne standardy, jakie spełniać muszą różnego typu produkty w Unii Europejskiej. Przepisy te mają zapewnić, że produkty będą zrównoważone i przyjazne dla środowiska.
Urządzenia, które objęte zostały dyrektywą Ekoprojekt to przy tym między innymi:
- Komputery;
- Kotły na paliwa stałe;
- Lodówki;
- Urządzenia chłodnicze;
- Ogrzewacze pomieszczeń (w tym również kominki czy kozy);
- Podgrzewacze wody;
- Odkurzacze;
- Produkty oświetleniowe;
- Piekarniki;
- Okapy kuchenne;
- Pompy;
- Pralki;
- Pralko-suszarki;
- Silniki elektryczne;
- Telewizory;
- Transformatory;
- Wentylatory;
- Zasilacze;
- Zmywarki.
Przepisy zawarte w aktach związanych z Ekoprojektem obowiązują już przy tym w większości polskich województw (często połączone zostało to bowiem z uchwałami antysmogowymi czy Programami Ochrony Powietrza). W niektórych natomiast wejdą w życie dopiero w przyszłym roku. Województwami tymi są:
- Województwo łódzkie (choć tu już teraz funkcjonuje uchwała antysmogowa);
- Województwo podlaskie;
- Województwo warmińsko-mazurskie.
Ekoprojekt – jakie są normy dla kominków?
Rozpatrywane przepisy obejmują więc także kominki, kozy oraz piece kaflowe. Właściciele tego typu, wieloletnich urządzeń, jeżeli dalej chcą z nich korzystać, to muszą posiadać stosowne certyfikaty, które potwierdzą, że spełnione zostały unijne normy odnoszące się do sezonowej efektywności energetycznej oraz emisji: pyłów, cząstek stałych, związków gazowych, tlenku węgla oraz tlenków azotu.
Dokładne wartości tych norm wymienione zostały w unijnych rozporządzeniach i różnią się w zależności od tego, z jakim dokładnie typem urządzenia mamy do czynienia.
Należy nadmienić jednak, że założenia Ekoprojektu są bardziej restrykcyjne niż wymogi stawiane urządzeniom grzewczym piątej klasy (a więc urządzeniom, które spełniają normę PN-EN 303-5:2012).
Jak sprawdzić, czy mój kominek spełnia wymogi Ekoprojektu?
Od 2022 r. przepisy Ekoprojektu obowiązkowo stosować muszą wszyscy producenci, którzy chcą sprzedawać kominki (i inne urządzenia grzewcze) w Unii Europejskiej. Jeżeli mamy więc kominek nie starszy niż 2 lata, to możemy być pewni, że jest on w pełni legalny i spełnia wszystkie dzisiejsze normy. Normy te z pewnością spełniać będzie także wiele kominków trzy-, cztero- czy nawet pięcioletnich. Informacja o odpowiednim certyfikacie powinna znajdować się zresztą w dokumentacji technicznej.
Nieco bardziej skomplikowanie wygląda natomiast kwestia urządzeń starszych…
Parametrów, które są do sprawdzenia, jest bowiem mnóstwo. Do tego, tak jak już wyżej zauważyliśmy, różnią się one w zależności od konkretnego typu urządzenia grzewczego. Jak więc poradzić sobie w takiej sytuacji?
Najprościej zrobić zdjęcia kominka oraz jego filtrów i przesłać je do właściwego urzędu, który w danym mieście zajmuje się jakością powietrza. Fakultatywnie można też poprosić o informację sprzedawcę lub producenta naszego kominka bądź sprawdzić posiadaną dokumentację techniczną urządzenia. Zaświadczenie od producenta, a także instrukcja z parametrami technicznymi powinny przy tym wystarczyć w razie ewentualnej kontroli.
Kara za palenie w kominku, który nie spełnia norm może być dotkliwa
Pomimo że opisywane przepisy w różnych województwach wchodzą w życie w różnym czasie, już teraz warto być do nich przygotowanym niezależnie od miejsca zamieszkania.
Mandat za palenie w kominku, który nie spełnia wszystkich norm obowiązujących uchwał antysmogowych i dyrektywy Ekoprojekt, wynosi bowiem 500 zł. Złamanie kilku przepisów może się natomiast wiązać z mandatem jeszcze wyższym, a zakończenie sprawy przed sądem – grzywną bardzo już dotkliwą, bo wynoszącą nawet do 5 tys. zł.
Warto pamiętać, że oprócz norm dotyczących urządzenia grzewczego, zgodnie z dyrektywą Ekoprojekt, do palenia w kominku należy używać wyłącznie drewna sezonowanego, którego wilgotność nie przekracza 20%. Niespełnienie tego wymogu może bowiem zaowocować kolejną karą.
Możliwość dostosowania kominka
Końcowo koniecznie wskazać należy, że to, że nasz kominek nie spełnia dziś norm związanych z sezonową efektywnością energetyczną czy też emisją pyłów, nie oznacza jeszcze, że już nigdy nie będziemy mogli z niego legalnie korzystać.
Dyrektywa Ekoprojekt pozwala bowiem na adaptację urządzeń grzewczych do nowych wymogów. W wielu sytuacjach wystarczy przy tym jedynie zamontowanie specjalnego ekofiltra (który kosztuje ok. 1,5 tys. zł).
Modernizacja starszego kominka może być już jednak bardziej kosztowna i prawdopodobnie wyniesie przynajmniej kilka tysięcy złotych.
Brak zakupu filtra lub modernizacji może natomiast oznaczać, że nasz kominek w najbliższych latach będzie nam służyć jedynie jako niepraktyczna ozdoba…