Specjalna emerytura z ZUS nawet przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Kwalifikujesz się?
Mało kto wie, że osoby urodzone pomiędzy 1949 a 1968 rokiem mogą otrzymać specjalną emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie stanowi wsparcie dla emerytów, którzy pracowali w trudnych warunkach lub wykonywali niektóre zawody. Jakie warunki trzeba spełnić?
- Komu przysługuje specjalna emerytura z ZUS?
- Praca o szczególnym charakterze – komu przysługuje specjalna emerytura?
- Praca w szczególnych warunkach – komu przysługuje specjalna emerytura
- Jak złożyć wniosek o specjalną emeryturę?
Komu przysługuje specjalna emerytura z ZUS?
Mało znana, specjalna emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje osobom, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku, a przed 1 stycznia 1969 roku.
Osoby te mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze (tutaj bierze się pod uwagę wykonywany zawód). Świadczenie emerytalne może przysługiwać osobom, które na 31 grudnia 2008 roku spełniły następujące warunki:
- Osiągnęły wiek emerytalny.
- Posiadają odpowiedni staż, potwierdzony dokumentami. Jest to 20 lat okresu składkowego i nieskładkowego dla kobiet bądź 28 lat dla mężczyzn.
- Posiadają wymagany staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (jego długość zależy od rodzaju wykonywanej pracy).
- Nie są członkami Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożyły wniosek o przekazanie środków z OFE na budżet państwa.
Praca o szczególnym charakterze – komu przysługuje specjalna emerytura?
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, specjalna emerytura dla osób urodzonych pomiędzy 1949, a 1968 rokiem przysługuje z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach. Praca o szczególnym charakterze dotyczy ściśle sprecyzowanych grup zawodowych.
Jednym z przykładów pracy w szczególnym charakterze jest praca w administracji celnej. W grupie znalazł się też zawód nauczyciela, żołnierza zawodowego, dziennikarza i pracownika organów kontroli państwowej. Potwierdzenie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze znajduje się na wpisie w świadectwie pracy, które wystawia pracodawca.
Na oficjalnej stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych znajduje się pełny wykaz prac, których wykonywanie pozwala na uzyskanie specjalnej emerytury tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Lista znajduje się też w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Niektóre emerytury można zwiększyć, więcej na ten temat przeczytasz w tym artykule.
Praca w szczególnych warunkach – komu przysługuje specjalna emerytura
W gronie osób uprawnionych do specjalnej emerytury (urodzonych pomiędzy 1949, a 1968 rokiem), znaleźli się też pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach. Pod pojęciem szczególnych warunków należy rozumieć pracę o znacznej szkodliwości dla zdrowia, znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne bądź otoczenia.
Dobrym przykładem pracy w szczególnych warunkach jest zatrudnienie w kopalni lub terenach górskich, stanowiących zagrożenie dla życia lub zdrowia. Wśród zawodów objętych definicją szczególnych warunków znajduje się też praca ze szkodliwymi substancjami. Może to być praca przy azbeście, ołowiu lub kadmie.
Wśród zawodów w szczególnych warunkach znalazła się też praca na statkach żeglugi powietrznej, praca gorąca w hutach żelaza i stali oraz hutach metali nieżelaznych, praca przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Pełen wykaz zawodów znajduje się na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jak złożyć wniosek o specjalną emeryturę?
Specjalna emerytura dla osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku, a przed 1 stycznia 1969 roku może zostać przyznana po spełnieniu wszystkich warunków i złożeniu wniosku. Specjalny wniosek można uzyskać osobiście lub pobrać na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wraz z wnioskiem EMT należy pobrać formularz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych ERP-6.
Prawidłowo wypełniony wniosek należy uzupełnić o dokumentację, która potwierdzi przebieg zatrudnienia. Musi się w niej znaleźć wykaz okresów pracy w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Do wniosku dołącza się też dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe wraz z wysokością uzyskiwanych zarobków (wymogi zawarte we wspomnianym wcześniej formularzu ERP-6).
Co ważne, wniosek o specjalną emeryturę można złożyć po spełnieniu kryterium wiekowego. Jeśli dokumenty zostaną złożone wcześniej lub beneficjent nie spełni wymaganych kryteriów, wniosek zostanie odrzucony. Od 1 czerwca 2025 roku, ZUS może obniżyć niektóre emerytury. Więcej informacji na temat zmian prawnych znajdziesz w tym artykule.