Jedno zgłoszenie na sąsiada wystarczy. Zobacz, jak zatrzymać palenie śmieci w twojej okolicy

Masz sąsiada, który nielegalnie pali śmieci i zatruwa powietrze? To problem wielu osób, które codziennie walczą ze smogiem i nieprzyjemnym zapachem w okolicy. Sprawdź, jakie masz prawa i jak skutecznie reagować na takie sytuacje. Dowiedz się, gdzie zgłosić palenie śmieci, jakie konsekwencje grożą trucicielom oraz jak chronić siebie i swoją rodzinę przed toksycznym dymem. Czas działać!
- Jak i gdzie prawidłowo gromadzić oraz spalać śmieci?
- Co zrobić, gdy sąsiad pali śmieci w piecu?
- Jak zgłosić palenie śmieci przez aplikację mObywatel?
- Kary za palenie śmieci – co mówią przepisy i jak wygląda egzekwowanie?
Jak i gdzie prawidłowo gromadzić oraz spalać śmieci?
Przy domu jednorodzinnym do przechowywania odpadów powinna służyć specjalna wiata śmietnikowa, którą regularnie opróżnia firma wywozowa zatrudniona przez gminę – więcej o kosztach tutaj. Mimo to wielu mieszkańców nadal decyduje się na spalanie śmieci, np. w kominkach lub piecach. Na terenach wiejskich często palone są także większe przedmioty, takie jak stare meble czy opony. Powodem takiego zachowania jest często wygoda – wielu ludzi unika wizyty w PSZOK-u, czyli punkcie selektywnego zbierania odpadów komunalnych.
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami palenie śmieci poza wyznaczonymi do tego miejscami jest zakazane. Mówi o tym ustawa o odpadach z 14 grudnia 2012 r. (art. 155). Przepisy nakazują, by odpady były spalane jedynie w specjalistycznych spalarniach lub współspalarniach. Osoby korzystające z domowych pieców lub kotłów mogą zostać ukarane grzywną albo aresztem.
Niestety, wielu ludzi wciąż ignoruje przepisy i spala śmieci w piecach domowych. Jeśli są to czyste, niezadrukowane kartony czy papier, jest to dopuszczalne. Problem pojawia się, gdy w paleniskach trafiają się plastikowe opakowania, zużyte ubrania czy nawet brudne pieluchy. Takie działania są zakazane. Ponadto nie wolno spalać odpadów na posesji, na przykład starych opon w ogrodzie.
Co zrobić, gdy sąsiad pali śmieci w piecu?
Palenie w piecu jest zakazane, jednak nie wszyscy przestrzegają tych przepisów. Jeśli zauważysz, że twój sąsiad spala śmieci w sposób niedozwolony, zatruwając powietrze, reaguj. Zgłoś ten fakt odpowiednim służbom, takim jak straż miejska, która ma prawo sprawdzić, czym pali dana osoba w piecu lub na działce. Zgodnie z nowelizacją Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 11 października 2018 r., straż miejska i gminna mają uprawnienia do kontroli palenia śmieci i mogą wystawić mandat za m.in.:
- stosowanie zakazanych paliw (np. węgla brunatnego),
- palenie odpadów w kominku, piecu lub kotle grzewczym,
- palenie śmieci na terenie ogrodu.
Możesz zgłosić sąsiada anonimowo, bez podawania swoich danych osobowych, co pozwoli uniknąć konfliktu. Pamiętaj jednak, że w takim przypadku nie otrzymasz statusu pokrzywdzonego z powodu negatywnego wpływu dymu. Na terenach wiejskich, gdzie nie ma straży gminnej, można zgłosić sprawę na policję, lecz skuteczniejszym rozwiązaniem jest kontakt z urzędem gminy. Władze mogą wtedy zlecić odpowiednim służbom kontrolę wskazanej posesji.

Jak zgłosić palenie śmieci przez aplikację mObywatel?
Spalanie śmieci można zgłosić nie tylko do odpowiednich służb, lecz także przez aplikację mObywatel. W tym celu skorzystaj ze specjalnego modułu „Naruszenia środowiskowe”. Wystarczy zalogować się do aplikacji i w zakładce „Usługi” wybrać odpowiednią kategorię. Dla zgłoszeń dotyczących palenia śmieci najczęściej będzie to opcja „Nielegalne przetwarzanie / odzysk / unieszkodliwianie / zakopywanie odpadów”.
Do zgłoszenia warto dołączyć zdjęcie obrazujące problem. Możesz też dokładnie opisać sytuację i wskazać lokalizację. Przed wysłaniem zgłoszenia zaznacz, czy wcześniej zgłaszałeś tę sprawę do administracji publicznej. Jeśli chcesz, możesz również podać swoje dane osobowe.
Kary za palenie śmieci – co mówią przepisy i jak wygląda egzekwowanie?
Palenie śmieci jest nielegalne i podlega karom. Zgodnie z art. 191 ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 r., za spalanie odpadów grozi grzywna lub nawet areszt. Kodeks wykroczeń przewiduje za to wykroczenie karę aresztu do 30 dni lub grzywnę sięgającą nawet 5 tys. zł. Takie sankcje stosuje się w przypadku skierowania sprawy do sądu, który ostatecznie decyduje o wymiarze kary.
W praktyce jednak większość spraw kończy się nałożeniem mandatu przez straż miejską, zwykle do 500 zł. Za spalanie śmieci na własnej posesji lub w piecach domowych zazwyczaj grozi mandat w wysokości od 100 do 200 zł. Mimo to wielu ukaranych nadal kontynuuje nielegalne palenie śmieci.