Jak uzyskać odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dziki?
W wielu miastach coraz częściej można zauważyć całe watahy dzików. Ich obecność jednak nie jest bez znaczenia, ponieważ coraz śmielsze zwierzęta są przyczyną wielu szkód wyrządzonych na prywatnych posesjach. Na szczęście można z tego powodu uzyskać odpowiednie odszkodowanie. Warto zatem dowiedzieć się, w jakim miejscu wnioskować o odszkodowanie, a także, na jaką wysokość rekompensaty możemy liczyć.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czy uzyskam odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dziki?
Wędrujące dziki przez miejskie ulice nie są już żadnym zaskoczeniem. Nie brakuje ich na osiedlach wybudowanych na obrzeżach miasta. To właśnie one ryją w trawnikach, czy też na skarpach powodując zniszczenia. Nierzadko te zwierzęta są odpowiedzialne za dewastację koszty na śmieci, ogrodzeń lub innych elementów należących do naszej działki.
Szkody, które są wyrządzone przez dziki na terenie posesji, niestety są bardzo trudne do udowodnienia. Jest to wynik dość rygorystycznych warunków, które muszą być spełnione w ramach szkód łowieckich. O tym, co może zostać uznane za szkody łowieckie, reguluje ustawa z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie.
Gdzie możemy zgłosić szkody wyrządzone przez dziki?
Na szczęście nie jesteśmy całkowicie pozbawieni możliwości upomnienia się o odszkodowanie. Należy jednak mieć na uwadze, że taki proces nie jest regulowany żadnymi konkretnymi przepisami prawnymi. Gdzie w takim razie należy szukać punktu odniesienia?
Istnieje możliwość odniesienia się do przepisów, które są zawarte w Kodeksie cywilnym. W takim przypadku nasz wniosek o odszkodowanie będzie bazował na przepisach o czynach niedozwolonych. W związku z tym nasz wniosek powinien zostać skierowany do jednostki samorządu terytorialnego.
W naszym wniosku musimy wykazać aż 3 aspekty, które będą brane pod uwagę przy przyznaniu odszkodowania:
- Musi zostać wyrządzona szkoda
- Doszło do zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej lub władza publiczna działała niezgodnie z prawem
- Musimy udowodnić związek przyczynowy, który zachodzi między wyrządzoną szkodą przez zwierzęta a zaniechaniem ze strony władzy publicznej
Niestety najtrudniejszym etapem jest właśnie udowodnienie związku przyczynowego między szkodami wyrządzonymi przez dziki a tym, do jakich doszło zaniechań samorządu. Możemy zatem zarzucić władzom, że osiedle nie zostało odpowiednio zabezpieczone przed zwierzyną leśną. Taką formą zabezpieczenia przed szkodami jest na przykład realizacja ogrodzenia terenów leśnych oddzielającego od zabudowań. Za zaniechanie można uznać również brak odłowu zwierzyny lub odstrzału redukcyjnego.
Musimy jednak liczyć się z tym, że nasz wniosek o odszkodowanie będzie rozpatrywany także pod kątem innych ustaw. Jeżeli na przykład we wniosku za zaniechanie podamy to, że władze nie ograniczają populacji dzików, wtedy nasz postulat będzie filtrowany przez zapis w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt. Aby doszło do przeprowadzenia zmniejszenia populacji dzików, wcześniej musi zostać udowodnione, że doszło do “szczególnego zagrożenia w prawidłowym funkcjonowaniu obiektów produkcyjnych i użyteczności publicznej”. Możemy zauważyć, że nawet ta ustawa nic nie wskazuje na ochronę prywatnych posesji przed zniszczeniami wyrządzanymi przez zwierzynę.
Kiedy możemy ubiegać się o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dziki?
Okoliczności, w których możemy ubiegać się o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez dziki, zostały ujęte w Ustawie z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie. Mówi o tym cały Rozdział 9 ustawy “Szkody łowieckie”.
“Art. 46. 1. Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych:
- w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny;
- przy wykonywaniu polowania.
(...)
- W przypadku szkód wyrządzonych w płodach rolnych, szkód wyrządzonych przez dziki na łąkach i pastwiskach oraz szkód w uprawach, jeżeli szkoda powstała i została zgłoszona bezpośrednio przed sprzętem lub w jego trakcie, dokonuje się wyłącznie szacowania ostatecznego.”
Jak powinien wyglądać wniosek o odszkodowanie?
Jeżeli nasze uprawy lub płody rolne zostały zniszczone przez dziki, mamy prawo złożyć wniosek o szacowanie szkód do dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego. Mówi o tym art. 46. ust. 4. ustawy Prawo łowieckie.
We wniosku musimy zawrzeć takie informacje, jak swoje dane osobowe wraz z miejscem zamieszkania. Oprócz tego konieczne jest zawarcie danych właściciela lub posiadacza gruntów rolnych wraz z jego numerem telefonu. We wniosku dokładnie opisujemy miejsce, w którym dziki wyrządziły szkodę. Konieczne jest także szczegółowe opisanie szkody.
Musimy pamiętać o tym, aby trzymać się terminu wynoszącego 3 dni od stwierdzenia szkody. Po tym czasie wniosek nie będzie ważny. Nie ma natomiast żadnych ograniczeń, jeżeli chodzi o liczbę składanych wniosków. Właściciel lub posiadacz gruntów rolnych może zgłaszać szkody za każdym razem, gdy zostaną przez niego stwierdzone.
Jak wygląda szacownie szkód wyrządzonych przez dziki?
Po wpłynięciu wniosku odszkodowania w terminie 7 dni musi dojść do szacowania wstępnego i ostatecznego przez wytyczony zespół osób. W zespole tym musi znaleźć się przedstawiciel wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego, przedstawiciel dzierżawcy lub zarządca obwodu łowieckiego, a także właściciel, bądź posiadacz gruntów rolnych, na których dziki wyrządziły szkodę.
W trakcie szacowania ostatecznego określa się rodzaj uprawy lub płodu rolnego, jej stan lub jakość, a także obszar całej uprawy. Ponadto musi zostać uwzględniony obszar zniszczonej uprawy, bądź szacunkowa masa uszkodzonego płodu rolnego. W protokole z szacowania ostatecznego umieszcza się informację o procencie zniszczenia, plonie zebranym z 1 ha uprawy, a także o wysokości odszkodowania. Jeżeli do sporządzonego protokołu szacowania ostatecznego nie wpłynie żadne odwołanie, właściciel lub posiadacz gruntu rolnego otrzyma odszkodowanie w ciągu 30 dni.
Wysokość odszkodowania jest regulowana przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2019 r. poz. 776 w sprawie szczegółowych warunków szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych. Jeżeli uprawy w wyniku szkód wyrządzonych przez dziki wymagały wcześniejszego zaorania, odszkodowanie będzie wypłacane w wysokości:
- 30% - jeżeli szkody będą wyrządzone do dnia 30 kwietnia
- 50% - jeżeli szkody będą wyrządzone od 1 do 25 maja
- 80% - jeżeli szkody będą wyrządzone po 25 maja
Jeżeli właściciel gruntów rolnych nie otrzyma odszkodowania lub jego wysokość nie jest satysfakcjonująca, może on złożyć odwołanie w ciągu 7 dni od daty spisania protokołu z szacowania ostatecznego.