Jaka kara grozi za zabicie małego zwierzęcia (takiego jak żaba czy mrówka)?
Każde żywe stworzenie odgrywa określoną rolę w otaczającym nas ekosystemie. Jego zabicie, poza skutkami natury biologicznej i etycznej, może jednak nieść ze sobą także konkretne konsekwencje prawne. W niniejszym artykule odpowiadamy na pytanie: „Jaka kara grozi za zabicie małego zwierzęcia?”. Czy możemy odpowiedzieć też za zabicie żaby, gołębia lub mrówki?
Z tego artykułu dowiesz się:
Ochrona zwierząt w Polsce
Aktem prawnym, który określa zasady traktowania i ochrony zwierząt w Polsce jest funkcjonująca już od 27 lat Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 tego aktu zwierzę jest istotą żyjącą i zdolną do odczuwania cierpienia, a człowiek jest jej winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
To właśnie stwierdzenie, będące dosłownie pierwszym zdaniem rozpatrywanej ustawy, jest jednocześnie podstawą wszystkich kolejnych jej zapisów, wśród których znajdują się:
- Ogólne zasady ochrony zwierząt w Polsce;
- Zasady transportu zwierząt;
- Zasady uśmiercania zwierząt;
- Zasady wykorzystywania zwierząt do konkretnych celów (w tym rozrywkowych i sportowych);
- Kary za naruszenie konkretnych przepisów.
Zakaz zabijania zwierząt
Zakaz zabijania zwierząt wynika wprost z artykułu 6 ust. 1 przywołanej już Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt.
Zgodnie z tym przepisem zabrania się zabijania zwierząt z wyjątkiem:
- Uboju i uśmiercania zwierząt gospodarskich oraz uśmiercania dzikich ptaków i ssaków utrzymywanych przez człowieka w celu pozyskania mięsa i skór;
- Połowu ryb zgodnie z przepisami o rybołówstwie i rybactwie śródlądowym;
- Konieczności bezzwłocznego uśmiercenia;
- Działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego ludzi lub zwierząt;
- Zabicia lub poddania ubojowi zwierząt gospodarskich z nakazu powiatowego lekarza weterynarii;
- Usuwania osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia;
- Polowań, odstrzałów i ograniczania populacji zwierząt łownych;
- Usypiania ślepych miotów;
- Czynności podlegających zakazom w stosunku do gatunków chronionych, wykonywanych na podstawie stosownych zezwoleń;
- Uśmiercania zwierząt należących do inwazyjnych gatunków obcych.
Zabijanie zwierząt w związku z powyższym dozwolone jest tylko w niektórych, ściśle określonych przypadkach.
Czy za zabicie zwierzęcia grozi odpowiedzialność karna?
Zabicie zwierzęcia kręgowego (zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt tylko takie istoty są bowiem chronione przedmiotową ustawą), które nie odbyło się w związku z żadnym, opisanym wyżej, wyjątkowym przypadkiem, co do zasady jest przestępstwem.
Zgodnie z art. 35 ust. 1 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt grozi za nie kara pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli natomiast zostanie udowodnione, że sprawca, który dopuścił się takiego czynu, działał ze szczególnym okrucieństwem, kara pozbawienia wolności wzrasta do poziomu od 3 miesięcy do 5 lat.
Co jeszcze grozi za nielegalne zabicie zwierzęcia? Nie tylko kara pozbawienia wolności!
Oprócz kary pozbawienia wolności, w stosunku do osoby, która uśmierciła zwierzę z naruszeniem ustawowych przepisów, sąd orzeka także nawiązkę w wysokości od 1 000 zł do 100 000 zł na wskazany cel związany z ochroną zwierząt. To jednak nie wszystko!
Sąd może bowiem również, tytułem środka karnego, orzec zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt. Orzeka to natomiast obligatoryjnie w przypadku udowodnienia działania ze szczególnym okrucieństwem.
Jeżeli sprawca dopuścił się przy tym nielegalnego zabicia zwierzęcia w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, sąd może także orzec zakaz:
- Wykonywania wszelkich lub określonych zawodów;
- Prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności, lub
- Wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia
- które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.
Zakaz, o którym mowa wyżej, sąd orzeka obligatoryjnie w przypadku udowodnienia działania ze szczególnym okrucieństwem. Zakaz może trwać od roku do nawet 15 lat.
Do powyższego dodać należy jeszcze, że nawet w przypadku umorzenia postępowania karnego dotyczącego zabicia zwierzęcia, sąd nadal może orzec maksymalnie dwuletni zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo zwierząt określonej kategorii.
Zabicie żaby, gołębia lub mrówki – czy również grozi odpowiedzialność karna?
Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, akt ten reguluje postępowanie ze zwierzętami kręgowymi. Oznacza to, że tylko takie zwierzęta objęte są ochroną wynikającą z przedmiotowej ustawy. Będą to więc nie tylko psy i koty, ale także konie, chomiki, świnki morskie, różnego typu gady, płazy, ptaki, a nawet ryby.
Poza ustawową ochroną pozostają jednak bezkręgowce, w tym między innymi pajęczaki i owady. Niektóre z nich mogą jednak korzystać ze specjalnej ochrony gatunkowej, wprowadzonej rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.