Gdzie zgłosić nielegalne wywożenie szamba? Jakie kary za to grożą?
Nielegalne wylewanie szamba to problem, który w Polsce wciąż pozostaje aktualny, mimo coraz surowszych regulacji prawnych i rosnącej świadomości ekologicznej. Niestety nie każda działka ma dostęp do sieci kanalizacyjnej. W takim przypadku to na właścicielu spoczywa obowiązek, by odpowiednio i zgodnie z prawem gromadzić nieczystości ciekłe. Na osoby niewłaściwie opróżniające szambo może zostać nałożona dotkliwa kara finansowa, a w skrajnych przypadkach skażenia środowiska naturalnego może dojść nawet do ograniczenia lub pozbawienia wolności. Kto może prowadzić działalność asenizacyjną? Jakie kary grożą za nielegalne wylewanie szamba? Gdzie zgłosić takie przypadki?
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak prawo reguluje opróżnianie szamba?
Nielegalne wylewanie szamba na własną działkę, pole, do rzeki lub rowu bądź na teren sąsiada to nie tylko wykroczenie, ale także poważne zagrożenie dla stanu środowiska, gleby, wód gruntowych i zdrowia publicznego. Nieczystości z szamba stanowią siedlisko bakterii i wirusów, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu ludzi. Mogą również zawierać pochodzące z używanych w domu detergentów fosforany i azotany, które powodują skażenie gleby i wód gruntowych. Skażona woda jest źródłem pogorszonego samopoczucia, ale także poważnych chorób, a bakterie roznoszone przez ludzi i zwierzęta stwarzają ryzyko epidemiczne.
W Polsce gospodarkę nieczystościami reguluje Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie z tą ustawą właściciele nieruchomości, które nie mają dostępu do sieci kanalizacyjnej, są zobowiązani do gromadzenia nieczystości w zbiornikach bezodpływowych i regularnego ich opróżniania przez firmę asenizacyjną posiadającą odpowiednie zezwolenia bądź do instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków. Wylewanie szamba w miejscach do tego nieprzeznaczonych jest nielegalne i surowo zabronione. Co więcej – gminy zobowiązane są do kontrolowania szamb przy domach prywatnych i wywozu nieczystości.
Jakie są kary za nielegalne wylewanie szamba?
Nielegalne wylewanie szamba jest traktowane jako wykroczenie karane dotkliwymi grzywnami finansowymi. Kara za nieodpowiednie pozbywanie się nieczystości może wynosić od 500 zł aż 5 tys. złotych. Wysokość nałożonej kary może zależeć od czynników takich jak skala zanieczyszczenia, powtarzalność procederu i okoliczności. Jednak nie ma znaczenia, czy szambo wylewane jest na działkę należącą do winnego, czy nie – w każdym wypadku jest to nielegalne.
Zgodnie z art. 182 Kodeksu karnego zakazane jest zanieczyszczanie wody, powietrza lub powierzchni ziemi substancją w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. W skrajnych przypadkach zanieczyszczenia środowiska, np. w wyniku używania szamba bez dna, kary mogą być znacznie wyższe bądź dotyczyć nawet ograniczenia lub pozbawienia wolności.
Opróżnianiem szamb mogą zajmować się jedynie firmy asenizacyjne posiadające odpowiednie uprawnienia. Osoba prowadząca działalność asenizacyjną bez wpisu do rejestru może zostać ukarana grzywną w wysokości 5 tys. zł za pierwszy miesiąc i 10 tys. zł za każdy kolejny.
Czy gmina może kontrolować wywóz szamba z domu prywatnego?
Na gminy nałożony został obowiązek kontroli, czy właściciele nieruchomości niepodłączonych do sieci kanalizacyjnej regularnie i zgodnie z prawem opróżniają zbiorniki na nieczystości ciekłe. W ramach przeprowadzonej kontroli mogą być wymagane odpowiednie rachunki lub faktury potwierdzające wywóz szamba. Istotne jest, by dokumenty takie potwierdzały systematyczność opróżniania zbiornika na nieczystości ciekłe.
W przypadku, gdy nieruchomość leży w obszarze objętym siecią kanalizacyjną, a jej właściciel nie zdecyduje się na podłączenie do tej sieci w terminie określonym przez lokalne władze, może zostać ukarany grzywną. Kara finansowa w takim przypadku może wynosić od 5 tys. do nawet 50 tys. złotych.
Co zrobić, gdy sąsiad nielegalnie wylewa szambo?
Jeśli zaobserwujesz, że sąsiad bądź inna osoba nielegalnie opróżnia szambo, wylewając je do rowu, na pole, do rzeki bądź nawet na własną działkę, istnieje kilka możliwości reakcji. Gdzie zgłosić nielegalne wylewanie szamba? Pierwszym krokiem może być zgłoszenie takiej sytuacji na policję, która ma obowiązek sprawdzić takie zawiadomienie. Funkcjonariusze mogą nałożyć mandat lub skierować sprawę nielegalnego wylewania szamba do sądu. Alternatywnym rozwiązaniem jest powiadomienie lokalnych władz, które opowiadają za nadzór nad gospodarską nieczystościami i mogą przeprowadzić odpowiednią kontrolę.
Każdy, kto zauważy nielegalne praktyki związane z nieprawidłowym gospodarowaniem nieczystościami, może zgłosić je odpowiednim służbom, przyczyniając się do ochrony środowiska naturalnego, lokalnych ekosystemów i zdrowia publicznego.
Źródła:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19961320622
- https://lexlege.pl/kk/art-182/