Nowe limity 2025: tyle dokładnie może zabrać komornik z pensji i emerytury. A tych dochodów nie może ruszyć
Egzekucja komornicza należy do najbardziej dotkliwych konsekwencji zadłużenia. Zajęcie pensji, emerytury czy konta bankowego potrafi zachwiać domowym budżetem, a widok komornika u drzwi budzi zrozumiały niepokój. Polskie prawo określa jednak nie tylko uprawnienia komornika, lecz także granice egzekucji oraz katalog świadczeń wyłączonych spod zajęcia. Komornik nie może zabrać wszystkiego, co znajduje się na koncie bankowym.
- W jakiej kolejności komornik sięga po majątek?
- Ile pensji może zająć komornik? Limity w 2025 roku
- Egzekucja komornicza z umowy zlecenia i umowy o dzieło
- Jaką część emerytury może zająć komornik?
- Zajęcie konta bankowego przez komornika
- Zajęcie ruchomości i nieruchomości
- Świadczenia, których komornik zająć nie może
W jakiej kolejności komornik sięga po majątek?
Zgodnie z zasadą obowiązującą w postępowaniu egzekucyjnym komornik w pierwszej kolejności kieruje egzekucję do składników majątku, które umożliwiają szybkie odzyskanie długu. Najczęściej zaczyna od:
- wynagrodzenia za pracę lub świadczeń okresowych;
- rachunków bankowych;
- ruchomości i nieruchomości – egzekucja terenowa pojawia się zwykle dopiero wtedy, gdy wcześniejsze sposoby nie przyniosły rezultatu lub dłużnik ukrywa dochody. Komornik może wejść do mieszkania, choć musi postępować zgodnie z prawnymi ograniczeniami;
- innych praw majątkowych – w tym na przykład udziałów, wierzytelności czy praw wynikających z umów.
Ile pensji może zająć komornik? Limity w 2025 roku
W przypadku umowy o pracę prawo jasno określa, jaką część wynagrodzenia komornik może zająć. Przy długach cywilnych potrącenia sięgają do 50% pensji, natomiast przy egzekucji alimentów do 60% wynagrodzenia.
Istnieje także kwota wolna od potrąceń – jest to mechanizm służący ochronie wynagrodzenia pracownika przed zbyt dużymi potrąceniami. Część pensji odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia jest wolna od potrąceń przy zwykłych długach. To oznacza, że jeśli pracownik zarabia równowartość płacy minimalnej – w 2025 roku to 4666 zł brutto, czyli około 3510 zł netto – komornik nie może zająć jego wynagrodzenia. Nie dotyczy to jednak długów alimentacyjnych – w ich przypadku ochrona ta przestaje obowiązywać. Również niektóre świadczenia dodatkowe – premie, nagrody roczne czy udziały w zyskach – mogą zostać zajęte w całości na poczet alimentów.
Egzekucja komornicza z umowy zlecenia i umowy o dzieło
Wynagrodzenie z umowy zlecenia lub o dzieło co do zasady nie jest traktowane jak pensja, dlatego nie obejmuje go ochrona minimalnego wynagrodzenia, która działa przy umowie o pracę. Z tego powodu komornik może zająć całość pensji.
Wyjątkiem są jednak sytuacje, w których zlecenie lub dzieło jest jedynym źródłem utrzymania dłużnika, wynagrodzenie jest stałe i środki wypłacane są cyklicznie, a praca ma charakter zbliżony do etatu. Wówczas takie wynagrodzenie może zostać objęte ochroną taką samą jak przy umowie o pracę.
Jaką część emerytury może zająć komornik?
Przy egzekucjach dotyczących długów niealimentacyjnych – takich jak niespłacone kredyty, pożyczki czy zaległe opłaty – komornik może potrącić z emerytury maksymalnie 25% jej kwoty brutto. W przypadku zobowiązań alimentacyjnych zakres egzekucji jest – podobnie jak przy wynagrodzeniu – znacznie szerszy i komornik może zająć nawet do 60% emerytury brutto.
Od 1 marca 2025 roku obowiązują zróżnicowane kwoty wolne od potrąceń z emerytur i rent, uzależnione od rodzaju długu oraz charakteru potrącanych należności. W przypadku egzekucji alimentów ZUS musi pozostawić emerytowi co najmniej 806,67 zł, natomiast przy długach niealimentacyjnych – 1331,03 zł. Niższy limit, wynoszący 322,66 zł, stosuje się przy potrącaniu opłat za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Odrębna kwota wolna, czyli 1064,84 zł, obowiązuje przy potrącaniu szerokiej grupy należności o charakterze zwrotowym lub korekcyjnym.
Natomiast trzynasta i czternasta emerytura są świadczeniami w pełni wyłączonymi spod egzekucji. Komornik nie może ich zająć ani przy długach wynikających z niespłaconych kredytów czy zaległości wobec urzędów, ani nawet w przypadku zaległych alimentów.
Zajęcie konta bankowego przez komornika
Bank po otrzymaniu zajęcia blokuje środki na rachunku – niezależnie od ich pochodzenia – a dłużnik traci możliwość swobodnego dysponowania pieniędzmi. Jednak ochrona kwoty wolnej działa także tutaj. Wyłączone z zajęcia pozostają również środki ze świadczeń socjalnych, rodzinnych, wychowawczych oraz wielu innych – bank identyfikuje je po kodach przelewów.
Środki blokowane są najpierw na okres 7 dni, w trakcie którego dłużnik może wyjaśniać sprawę.
Zajęcie ruchomości i nieruchomości
Komornik może wejść do mieszkania i zająć ruchomości, lecz nie ma prawa zabrać rzeczy niezbędnych do życia, takich jak ubrania, podstawowa żywność czy przedmioty osobistego użytku. Chronione są także narzędzia niezbędne do pracy zarobkowej.
W przypadku nieruchomości egzekucja jest możliwa nawet wtedy, gdy jest ona obciążona hipoteką – wbrew temu, co sądzi wiele osób, obecność hipoteki nie chroni przed zajęciem, a jedynie wpływa na kolejność zaspokajania wierzycieli. Pierwszeństwo ma wierzyciel hipoteczny – najczęściej bank – a dopiero później wierzyciele osobiści.
Świadczenia, których komornik zająć nie może
Prawo przewiduje szeroki katalog świadczeń i środków niepodlegających zajęciu. Ochrona obejmuje między innymi:
- świadczenia rodzinne, wychowawcze i dodatki socjalne;
- świadczenia z pomocy społecznej;
- dodatki do emerytur, w tym dodatki pielęgnacyjne;
- świadczenia dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji;
- środki wypłacane w ramach programów wsparcia takich jak 800+ czy Aktywny Rodzic.