Zgodnie z ustawą Prawo wodne oraz o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w polskich domach, gdzie znajdują się szamba i przydomowe oczyszczalnie ścieków, odbywają się kontrole. Urzędnikom zostało coraz mniej czasu na ich przeprowadzenie. Konsekwencje za niezmieszczenie się w terminie poniosą nie tylko urzędnicy, ale i właściciele posesji.
Pracownicy urzędu odwiedzą nieruchomości z szambem
Od zeszłego roku trwają kontrole szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków. Pierwsze kontrole odbyły się w listopadzie 2023 roku. Pracownicy urzędu osobiście odwiedzają nieruchomości rodzin, które korzystają z szamba lub przydomowej oczyszczalni ścieków. Istnieje również możliwość samodzielnego wezwania pracowników gmin do domu. Sprawdź, ile kosztuje szambo.
Jak mówi Eliza Dembna, dyrektor Wydziału Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, pracownicy urzędów miejskich mają obowiązek prowadzenia ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków oraz zbiorników bezodpływowych. Właściciele posesji nieprzyłączonych do sieci kanalizacyjnej powinni przygotować stosowne umowy na wywóz nieczystości ciekłych. Muszą być podpisane z przedsiębiorcami mającymi zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych.
Właściciele nieruchomości muszą mieć dowód wpłat za usługi, np. w postaci faktur VAT lub rachunków. Dzięki dowodom pracownicy urzędów będą mogli potwierdzić systematyczne opróżnianie szamba przez użytkowników posesji. Jeśli właściciele korzystają z oczyszczalni, raz w roku powinni usuwać osady.
Czas na uporządkowanie gospodarki komunalnej
Kontroli przez pracowników urzędu miejskiego spodziewać się może nawet 10 mln osób w Polsce. Trwające kontrole są wynikiem nowelizacji ustawy o Prawie wodnym z 2022 roku. Ich celem jest poprawa systemu oczyszczania ścieków. Do środowiska wciąż trafia kolosalna ilość nieoczyszczonych ścieków.
Jak mówi Wojciech Witkowski, prezes spółki „Ścieki Polskie”, statystyki nie napawają optymizmem. Według informacji GUS (2022 rok) ponad 90% ścieków z szamb w naszym kraju trafia do środowiska w nieoczyszczonej formie. Zauważyć to można w dysproporcji między ilością ścieków dostarczanych z gospodarstw do oczyszczalni (ok. 30 mln m³) a wodą pobraną przez niepodłączonych do sieci mieszkańców (ok. 400 mln m³).
Dysproporcje spowodowane są wieloletnimi zaniedbaniami, takimi jak brak kontroli nad legalnym wywozem nieczystości oraz nieszczelne szamba. – Najwyższy czas uporządkować ten obszar gospodarki komunalnej – dodaje Wojciech Witkowski.
Kara za nieposiadanie odpowiednich dokumentów może być dotkliwa, fot. Image'in
Co obejmuje kontrola?
Urzędnicy sprawdzać będą stan techniczny zbiorników oraz instalacji. Jak już wspomniano, na pewno zapytają o posiadanie umów z przedsiębiorstwem posiadającym zezwolenie na opróżnianie zbiorników bezodpływowych lub transport nieczystości ciekłych. Sprawdzana będzie także częstotliwość opróżniania szamb oraz dowody uiszczania opłat za wymienione usługi.
Procedura kontroli obejmuje weryfikację zawartych umów dotyczących usług związanych z usuwaniem nieczystości ciekłych. Urzędnicy będą wymagać okazania potwierdzenia przeprowadzanych transakcji finansowych w związku z wywozem szamba. Zawarte umowy zostaną dokładnie przeanalizowane. W kontekście opróżniania szamba istotne jest, aby przedstawione urzędnikom dokumenty potwierdzały systematyczność procesu usuwania nieczystości.
Jaka może być kara za nieposiadanie dokumentów?
Jeśli podczas kontroli nieprzedstawione zostaną odpowiednie dokumenty lub będziemy utrudniać wizytę urzędnikom, możemy zostać ukarani mandatem w wysokości 500 zł. W przypadku braku umowy sprawa może trafić na drogę sądową, a to już grozi karą grzywny do 5 tys. zł. Właśnie dlatego warto pomóc pracownikom urzędu w sprawnym przeprowadzeniu kontroli i współpracować, gdy tylko się u nas pojawią. Warto podkreślić, że właściciele nieruchomości, którzy nie udowodnią posiadania umowy na legalne opróżnianie szamba, zmuszeni będą do pokrycia kosztów jego wywozu.
Nie tylko właściciele posesji mogą zostać ukarani mandatem. Gminy, które nie zdążą skontrolować szamb oraz przydomowych oczyszczalni na czas, mogą zapłacić nawet do 50 tys. zł kary. Urzędnicy powinni zakończyć przeprowadzanie kontroli do sierpnia 2024 roku. Kontrole posesji ze zbiornikami bezodpływowymi powinny odbywać się nie rzadziej niż raz na dwa lata. Kolejne zaplanowane są na 2026 rok.
