Kto płaci notariuszowi – kupujący czy sprzedający? Ten szczegół może wywołać duży spór o pieniądze
Zakup nieruchomości to poważna decyzja, która wymaga nie tylko dużych nakładów finansowych, ale także dopełnienia szeregu formalności. Jednym z najważniejszych etapów jest wizyta u notariusza, bez której transakcja nie będzie miała mocy prawnej. Jakie koszty wiążą się z podpisaniem aktu notarialnego? Sprawdź, ile zapłacisz za usługę notarialną w 2025 roku i czy można na niej zaoszczędzić.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest taksa notarialna i ile może wynosić?
Wizyta w kancelarii notarialnej to jedyny sposób pozwalający na legalny zakup mieszkania z rynku wtórnego lub pierwotnego. Tylko umowa sporządzona i podpisana w obecności tego urzędnika będzie wiążąca. Usługi świadczone przez kancelarie nie należą jednak do najtańszych. Taksa notarialna to kwota, którą notariusz otrzymuje za przeprowadzenie danej czynności. Im większa wartość nieruchomości, tym wyższe opłaty, jednak są one regulowane przez rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Wynagrodzenie notariusza może podlegać negocjacji, a klienci kancelarii nie powinni obawiać się rozmowy na ten temat. Wielu notariuszy godzi się na upusty – dotyczy to szczególnie urzędników, którzy za cenę wyjściową obierają sobie maksymalną taksę. Osoby poszukujące notariusza zajmującego się przygotowaniem umowy sprzedaży nieruchomości powinny dokładnie przeanalizować lokalny rynek. Warto wykonać kilka telefonów do okolicznych kancelarii i zapytać o wysokość taksy notarialnej. Porównujmy oferty i starajmy się negocjować – w ten sposób możemy zaoszczędzić kilkaset, a w niektórych przypadkach nawet kilka tysięcy złotych. Warto pamiętać, że notariusz przygotowuje także inne dokumenty, na przykład odrzucenie spadku.
Stawki notarialne w 2025 roku – tyle zapłacisz u notariusza
Wysokość taksy notarialnej jest uzależniona od wartości nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy sprzedaży. W 2025 roku maksymalne stawki u notariusza wynoszą:
- dla nieruchomości o wartości do 3 000 zł – 100 zł,
- dla nieruchomości o wartości od 3 000 do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł,
- dla nieruchomości o wartości od 10 000 do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
- dla nieruchomości o wartości od 30 000 do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
- dla nieruchomości o wartości od 60 000 do 1 000 000 zł – 1 010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
- dla nieruchomości o wartości od 1 000 000 do 2 000 000 zł – 4 770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł,
- dla nieruchomości o wartości przekraczającej 2 000 000 zł – 6 770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, ale nie więcej niż 10 000 zł lub 7 500 zł (w przypadku osób zaliczanych do I grupy podatkowej).
Do powyższych kwot należy doliczyć jeszcze podatek VAT w wysokości 23%. Notariusz nie może żądać od klientów wyższej taksy, niż przewiduje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, ale na tym nie kończą się wydatki w kancelarii notarialnej. Klienci będą musieli uiścić opłatę w wysokości 6 zł za stronę + podatek VAT za odpis aktu notarialnego. W niektórych przypadkach dolicza się także 200 zł za dokonanie wpisu w księdze wieczystej (o ile jest założona) lub koszt założenia takiej księgi, który wynosi 150 zł. Wpis hipoteki do księgi wieczystej to koszt w wysokości 200 zł. W niektórych przypadkach notariusz zajmuje się także przygotowaniem umowy przedwstępnej.
Kupujący czy sprzedający – kto powinien opłacić taksę notarialną?
Kto ponosi koszty notarialne? W art. 89 ustawy Prawo o notariacie znajdziemy zapis, który wskazuje, że strony czynności notarialnej odpowiadają solidarnie za wynagrodzenie należne notariuszowi. Chociaż przepisy wskazują na podział wydatków, to zwyczajowo obowiązek zapłaty spada na kupujących. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by podzielić się kosztami notariusza – może to być na przykład jeden z punktów, który podlega negocjacjom przed zawarciem transakcji.
Dlaczego to kupujący najczęściej biorą na siebie obowiązek opłaty taksy notarialnej? To oni uiszczają opłatę sądową za wpis do księgi wieczystej. Jeszcze niedawno wszyscy nabywcy mieszkań z rynku wtórnego byli też zobowiązani do opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych. Dzisiaj PCC nie dotyczy osób, które kupują swoje pierwsze mieszkanie. Sprzedający muszą mieć świadomość, że gdyby nie doszło do podpisania aktu notarialnego z winy stron, to notariusz może obciążyć kosztami przygotowania dokumentu zarówno niedoszłego nabywcę, jak i zbywcę.