Wystarczy jeden błąd przy kupnie auta i urząd skarbowy zapuka do drzwi
Transakcje między bliskimi często mają charakter nieformalny, "po znajomości", bez dokumentacji. Mimo to, nawet przy zakupie od członka rodziny, urząd skarbowy może mieć własną opinię. Sprawdź, kiedy umowa jest konieczna, co należy zgłosić i jakie podatki mogą cię zaskoczyć.
- Znaczenie umów cywilnoprawnych w transakcjach
- Podatek od sprzedaży rzeczy ruchomych i nieruchomości
- Sprzedaż czy darowizna: unikaj błędów podatkowych
Znaczenie umów cywilnoprawnych w transakcjach
Zgodnie z przepisami prawa, każda transakcja sprzedaży towarów, bez względu na więzi między uczestnikami, stanowi umowę cywilną. Nabywając samochód, laptopa, działkę czy meble od innej osoby, uczestniczysz w transakcji regulowanej przez konkretne przepisy. Nawet jeżeli sprzedający to matka, brat czy teść.
Nie ma znaczenia, czy cena była „symboliczna”, zerowa czy rynkowa. Urząd skarbowy nie bierze pod uwagę relacji emocjonalnych, lecz fakty i przepływy finansowe. Jeśli transakcja nie jest należycie udokumentowana, może być kwestionowana – jako nieudokumentowana darowizna lub ukryty dochód.
Brak umowy stanowi także ryzyko w przypadku ewentualnych roszczeń, takich jak reklamacje, konflikty rodzinne czy trudności przy przyszłej sprzedaży towaru. Spisanie prostego dokumentu może zapobiec wielu nieporozumieniom oraz kłopotom podatkowym.
Zobacz również: Jak zapłacić podatek od kupna samochodu?
Podatek od sprzedaży rzeczy ruchomych i nieruchomości
Gdy sprzedawane są rzeczy ruchome (takie jak samochody, meble czy telefony), osoba kupująca jest zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), jeżeli wartość transakcji przekracza 1000 zł. Podatek wynosi 2% od kwoty zakupu, niezależnie od tego, kim jest sprzedawca, a kim nabywca.
Obowiązek opłacenia podatku PCC spoczywa na kupującym, który ma na to 14 dni od daty podpisania umowy. Trzeba również złożyć w urzędzie skarbowym deklarację PCC-3. W sytuacji, gdy transakcja zostanie zawarta nieformalnie i nie zgłoszona, urząd skarbowy może nałożyć karę za niewywiązanie się z obowiązków podatkowych.
Przy sprzedaży nieruchomości formalności są bardziej złożone – umowa musi być podpisana u notariusza, który zgłasza ją do urzędu skarbowego i pobiera należny podatek. Nie jest możliwe „ustne sprzedanie domu” pomiędzy rodzicami a dziećmi. Wszystko musi być odpowiednio udokumentowane i opodatkowane.
Sprzedaż czy darowizna: unikaj błędów podatkowych
Gdy cena sprzedaży jest podejrzanie niska lub nie została rzeczywiście uregulowana, urząd skarbowy może uznać, że nie doszło do sprzedaży, lecz do darowizny. W takim przypadku pojawia się konieczność zgłoszenia darowizny. W razie braku zgłoszenia – również obowiązek podatkowy.
W rodzinach nie zawsze wszystko jest formalizowane. Zdarza się, że rodzice „sprzedają” samochód dziecku, a następnie tego nigdzie nie zgłaszają. Może to funkcjonować przez lata – aż do momentu, gdy fiskus zacznie badać źródła majątku lub pojawi się kontrola krzyżowa w innej sprawie.
Aby uniknąć negatywnych następstw, najlepiej zawierać umowy na piśmie, a jeśli transakcja wymaga opodatkowania, zgłaszać ją do urzędu. Nawet sprzedając coś członkowi rodziny, przepisy nie przewidują wyjątków i wymagają spełnienia tych samych obowiązków, jak w przypadku transakcji między obcymi osobami.