Koniec dziedziczenia mieszkań po rodzinie? Rząd szykuje rewolucję, która zaboli wielu Polaków!
Ministerstwo Rozwoju i Technologii proponuje odejście od dotychczasowej zasady, zgodnie z którą bliscy najemcy niemal automatycznie wstępują w jego prawa po jego śmierci. Obowiązujący obecnie art. 691 Kodeksu cywilnego pozwala na takie przejęcie lokalu niezależnie od majątku, dochodów czy posiadania innego mieszkania. Resort uznał tę konstrukcję za niesprawiedliwą.
- Niesprawiedliwe dziedziczenie lokali
- Śmierć najemcy a ważność umowy
- Dziedziczenie lokalu komunalnego a wysokość czynszu
- O prawie do umowy zdecydują także inne nieruchomości
Niesprawiedliwe dziedziczenie lokali
Projekt zmian w ustawie o ochronie praw lokatorów przewiduje całkowite odejście od dotychczasowego automatyzmu w dziedziczeniu najmu komunalnego. Ministerstwo Rozwoju i Technologii uznało, że obecny mechanizm blokuje zasób mieszkaniowy gmin na długie lata i prowadzi do sytuacji, w których mieszkania trafiają do osób o wysokich dochodach lub posiadających własne nieruchomości.
Obowiązujące przepisy o wstąpieniu w najem po śmierci najemcy powodują w praktyce swoistą „dziedziczność” najmu lokali – czytamy w projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy o dodatkach mieszkaniowych.
Śmierć najemcy a ważność umowy
Zgodnie z projektem, po śmierci najemcy lokal ma wracać do zasobu gminy. Dotychczasowi współlokatorzy zyskają jedynie roszczenie do zawarcia nowej umowy – ale już na warunkach dostosowanych do ich własnej sytuacji majątkowej.
W przypadku śmierci najemcy lokalu wchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego umowa najmu będzie wygasać. Małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci, będą mieli roszczenie o zawarcie umowy najmu wskazanego lokalu – czytamy dalej w istocie rozwiązań planowanych w projekcie.
Dziedziczenie lokalu komunalnego a wysokość czynszu
Jeżeli dochody gospodarstwa domowego osób pozostających w mieszkaniu okażą się wyższe niż limity określone przez gminę, czynsz nie będzie przenoszony z poprzedniej umowy ani zamrażany. Gmina naliczy nowy czynsz według zasad przewidzianych dla osób przekraczających progi dochodowe.
Oznacza to wejście w system czynszu podwyższonego, ale już wyliczanego według nowych, bardziej proporcjonalnych reguł – zamiast dotychczasowego, skokowego wzrostu.
Zmiana ta jest więc w pewnym sensie przesunięciem ciężaru: to nie więzi rodzinne ani sam fakt zamieszkiwania w lokalu decydują o wysokości opłat, lecz to, w jakiej sytuacji finansowej znajduje się osoba składająca wniosek o nowy najem.
O prawie do umowy zdecydują także inne nieruchomości
Osoba roszcząca nową umowę najmu lokalu komunalnego będzie musiała wykazać, że nie posiada żadnego innego mieszkania ani domu w tej samej lub w sąsiedniej miejscowości. Gmina zyska też prawo weryfikowania takich informacji w oficjalnych rejestrach. Nie chodzi więc o deklarację „na słowo”, ale o realne sprawdzenie stanu majątkowego.
Jeżeli osoba składająca wniosek po śmierci najemcy ma własność lub współwłasność mieszkania albo domu w danym mieście, uznaje się, że posiada możliwość samodzielnego zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. W takiej sytuacji gmina będzie mogła odmówić zawarcia umowy najmu, nawet jeśli ktoś przez lata mieszkał w lokalu komunalnym razem ze zmarłym.