Koszty wymiany wind w starych blokach przerażają lokatorów. Kwoty idą w tysiące złotych
Od 2026 roku zaczną obowiązywać regulacje, które nakładają obowiązek instalacji wind osobowych w określonych budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oraz obiektach publicznych. Będzie to wymagane na przykład podczas ich modernizacji lub zmiany przeznaczenia. Takie zmiany z pewnością przysłużą się osobom niepełnosprawnym i starszym, jednak wspólnoty i spółdzielnie będą musiały przygotować się na znaczne wydatki.
- Nowe przepisy dotyczące montażu wind
- Windy w starych blokach: obowiązki i decyzje
- Wyzwania finansowe instalacji wind w Polsce
- Dofinansowania na windy: szanse i wyzwania
Nowe przepisy dotyczące montażu wind
Począwszy od 2026 roku, obowiązek montażu wind obejmie budynki mieszkalne z co najmniej trzema piętrami oraz obiekty użyteczności publicznej mające dwie lub więcej kondygnacji. Zmiany obejmą również budynki przeznaczone do zamieszkania zbiorowego – z wyłączeniem tych zlokalizowanych na terenach zamkniętych.
Warto jednak podkreślić, że nowe wymagania będą miały zastosowanie wyłącznie w określonych przypadkach – zatem wielu mieszkańców starszych bloków nie doczeka się własnej windy. Obowiązek zainstalowania dźwigu osobowego pojawi się przy rozbudowie, nadbudowie, przebudowie lub zmianie sposobu użytkowania budynku albo urządzenia budowlanego z nim związanego. Co istotne, regulacje mają obowiązywać jedynie w stosunku do części budynku objętej pracami modernizacyjnymi. Warto pamiętać, że nie we wszystkich starszych budynkach instalacja windy będzie uzasadniona.
Windy w starych blokach: obowiązki i decyzje
Specjaliści tłumaczą, że nie zawsze będzie potrzeba adaptacji całego budynku do nowych regulacji. Jeżeli modernizacja dotyczy na przykład tylko toalet, nie będzie konieczności montowania windy w obiekcie. Propozycja rozporządzenia nie nakłada więc wymogu wyposażenia każdego starego budynku mieszkalnego w windę — ten przepis będzie obowiązywał jedynie w określonych sytuacjach.
Z drugiej strony, nawet jeśli nie ma ustawowego wymogu, właściciele i administratorzy mogą dobrowolnie postanowić o instalacji windy. Taka inwestycja z pewnością polepszy komfort życia mieszkańców, zwłaszcza seniorów, osób z niepełnosprawnościami czy rodzin z dziećmi. Nie oznacza to jednak, że wspólnoty mogą dowolnie decydować o takich projektach – aby możliwa była budowa windy, potrzebna będzie zgoda odpowiednich organów. Taką decyzję powinni również zatwierdzić mieszkańcy danego budynku. Montaż windy może być wyjątkowo kosztowny w niektórych blokach z wielkiej płyty.
Wyzwania finansowe instalacji wind w Polsce
Zakładanie wind w starszych budynkach wiąże się ze znacznymi kosztami. Szacuje się, że nawet 3500 wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych w Polsce może być zobowiązanych do montażu wind w ramach planowanych modernizacji. Takie projekty będą drogie, co z pewnością wpłynie na budżety mieszkańców starszych bloków.
Wydatki na instalację windy zależą od wielu czynników – liczby kondygnacji, specyfikacji technicznych czy struktury budynku. Dodatkowo, trzeba uwzględnić koszty badań technicznych, utrzymania i ewentualnych napraw. Specjaliści ostrzegają, że przez montaż windy koszty utrzymania mieszkańców mogą wzrosnąć, ponieważ utrzymanie takich urządzeń nie jest tanie.
Dofinansowania na windy: szanse i wyzwania
Na szczęście fragment wydatków na montaż windy będą finansowane z rządowych inicjatyw. Wspólnoty oraz spółdzielnie mieszkaniowe mają możliwość ubiegania się o wsparcie finansowe z Funduszu Dostępności, zarządzanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Fundusz ten ma na celu dostosowanie budynków do wymagań osób z niepełnosprawnościami, osób starszych oraz rodzin z małymi dziećmi.
Kolejnym źródłem wsparcia będą fundusze z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Dzięki Programowi Wyrównywania Różnic Między Regionami można starać się o dofinansowanie do budowy windy, pod warunkiem, że projekt zapewni dostępność do co najmniej dwóch mieszkań zamieszkanych przez osoby z niepełnosprawnością ruchową. W obu przypadkach niezbędne będzie jednak spełnienie wielu wymogów formalnych.
Obowiązek montażu dźwigów osobowych ma na celu poprawę dostępności mieszkań m.in. dla osób z niepełnosprawnościami oraz seniorów, lecz nowe przepisy będą również wiązać się z określonymi wyzwaniami finansowymi i organizacyjnymi. Wspólnoty i spółdzielnie będą musiały podjąć trudną decyzję: zainwestować w budynek, korzystając z dostępnych programów pomocy, czy odkładać modernizację na przyszłość z obawy przed wysokimi wydatkami? Nowelizacja budzi mieszane emocje – z jednej strony osoby potrzebujące takich udogodnień wyrażają swoje zadowolenie, jednak niektórzy mieszkańcy starszych bloków obawiają się, że przez montaż windy ich czynsz znacząco wzrośnie.