Komornik nie odpuszcza – w tych przypadkach zapuka do dzieci zadłużonych rodziców

Zadłużenie rodziców może wyglądać na ich osobistą kwestię, jednak nie zawsze tak bywa. W pewnych okolicznościach długi mogą zostać przekazane na dzieci. Dowiedz się, w jaki sposób zobowiązania rodziców są przekazywane spadkobiercom i jakie ma to konsekwencje dla ich dzieci. Jak zabezpieczyć się przed długami zaciągniętymi przez rodzinę?
- "Długi rodziców a odpowiedzialność dzieci"
- Wspólne długi: ryzyka i odpowiedzialność
- Dziedziczenie długu po zmarłym rodzicu
- Jak uniknąć dziedziczenia długów rodziców?
"Długi rodziców a odpowiedzialność dzieci"
Zgodnie z obowiązującym prawem w Polsce, zobowiązania finansowe rodziców nie są automatycznie przenoszone na dzieci. Gdy rodzice są żywi i mają problemy z długami, ich dzieci nie muszą się martwić, że komornik będzie ich ścigał. Wierzyciel nie ma prawa żądać od potomka spłaty pożyczki zaciągniętej przez ojca czy matkę tylko z powodu bliskiego pokrewieństwa.
Każda dorosła osoba jest odpowiedzialna za swoje własne zobowiązania. Finanse rodzica i dziecka są od siebie wyraźnie oddzielone – chyba że członkowie rodziny podejmą wspólną decyzję, która je połączy. Dzieci nie są zobligowane do spłaty długów rodziców, jeśli nie wyrażą na to świadomej zgody. Jednak uwaga – zdarzają się wyjątki i nie dotyczą one dziedziczenia długu. Są sytuacje, w których możesz dobrowolnie podjąć odpowiedzialność za cudze zobowiązania.
Wspólne długi: ryzyka i odpowiedzialność
Najbardziej powszechnym przykładem wspólnego zobowiązania jest poręczenie kredytu – potocznie zwane „żyrowaniem”. Kiedy dziecko podpisuje się jako poręczyciel pożyczki rodzica, staje się współodpowiedzialne za jego dług. Jeśli rodzic przestanie spłacać zobowiązanie, bank może domagać się pieniędzy od poręczyciela – takie są zasady umowy poręczenia według Kodeksu cywilnego. Inne, mniej powszechne sytuacje, które mogą prowadzić do problemów, to:
- posiadanie majątku wspólnego z rodzicem, na przykład w formie nieruchomości lub pojazdu,
- tzw. skarga pauliańska składana przez wierzycieli, którzy podejrzewają, że rodzic przepisał część majątku na dziecko, by uniknąć egzekucji.
Dziecko, które chce pomóc rodzicowi, powinno pamiętać, że mimo dobrych intencji może sobie zaszkodzić. Zanim zdecydujemy się podpisać jakikolwiek dokument mający chronić dłużnika przed utratą majątku, upewnijmy się, że jest to zgodne z prawem.

Dziedziczenie długu po zmarłym rodzicu
Po zgonie rodzica dziedziczy się nie tylko jego majątek, ale również jego zobowiązania. Zgodnie z przepisami dziedziczenia ustawowego, zarówno aktywa, jak i długi zmarłego w pierwszej kolejności przypadają jego współmałżonkowi i dzieciom (jeśli nie sporządzono testamentu). W przypadku, gdy małżonek także nie żyje, całość przypada dzieciom. Po śmierci rodzica potomkowie mają pół roku na podjęcie decyzji. W tym okresie mogą:
- odmówić przyjęcia spadku – wtedy nie dziedziczą niczego – ani zadłużenia, ani majątku, a prawo do dziedziczenia przechodzi na kolejnych członków rodziny,
- przyjąć spadek bez ograniczeń – to dość ryzykowna decyzja, gdyż dzieci będą odpowiadać za długi rodziców całym swoim majątkiem,
- przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności – bezpieczna opcja, gdyż spadkobierca odpowiada za długi zmarłego jedynie do wysokości odziedziczonego majątku.
Jeżeli dzieci nie złożą żadnego oświadczenia w wyznaczonym terminie, oznacza to, że z automatu przyjmują spadek z ograniczeniem odpowiedzialności. Przed zmianą regulacji brak działania w tym zakresie skutkował przyjęciem majątku bez ograniczeń – na szczęście przepisy zmieniły się na korzyść spadkobierców.
Jak uniknąć dziedziczenia długów rodziców?
Kiedy zgon rodzica może oznaczać odziedziczenie zadłużenia, dzieci powinny działać proaktywnie. Potomkowie muszą sprawdzić, czy rodzice nie zostawili testamentu, który przekazuje spadek komuś innemu. W przypadku braku takiego dokumentu, najlepiej zebrać informacje o aktywach i pasywach rodziców.
Jeżeli okaże się, że matka i ojciec byli mocno zadłużeni, lepiej nie akceptować spadku, a szczególnie nie zgadzać się na przyjęcie spadku bez ograniczeń, razem z długami. Odrzucając spadek, należy pamiętać, że zadłużenie po zmarłych przechodzi na kolejnych potomków – czyli nasze dzieci, które również muszą złożyć odpowiednie oświadczenie w określonym czasie. W tym artykule wyjaśniamy, jak zgodnie z prawem uwolnić się od długów pozostawionych przez rodziców.
Okazuje się, że dzieci rzadko ponoszą odpowiedzialność za długi rodziców, chyba że zaakceptują spadek po matce i ojcu, nie będąc świadomymi, że w skład masy spadkowej wchodzą głównie długi. W takiej sytuacji należy być przygotowanym na poważne problemy finansowe i wizytę komornika.