Karta została, pieniądze są... ale wypłata z konta zmarłego to poważne przestępstwo
Masz kartę do konta zmarłego i znasz PIN? To jeszcze nie znaczy, że możesz swobodnie wypłacić te pieniądze. Polskie prawo jest w tej kwestii bezlitosne. Nieuprawniona wypłata środków z rachunku osoby zmarłej to nie tylko ryzyko ogromnych problemów finansowych, ale także poważnych konsekwencji prawnych — włącznie z grzywną, a nawet więzieniem. Sprawdź, co dokładnie dzieje się z pieniędzmi po śmierci właściciela konta i jak wypłacić je legalnie.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak bank dowiaduje się o śmierci właściciela konta?
W większości przypadków to najbliższa rodzina informuje bank o śmierci właściciela rachunku. Jednak w trudnych chwilach, pełnych emocji i formalności, krewni często zapominają o takim obowiązku. Dodatkowo nie zawsze mają świadomość, ile kont bankowych posiadał zmarły, co utrudnia szybkie przekazanie informacji do odpowiednich instytucji. Zgodnie z przepisami umowa między klientem a bankiem wygasa z chwilą jego śmierci. Mimo to konto nadal pozostaje aktywne do momentu, aż bank oficjalnie otrzyma informację o zgonie posiadacza rachunku.
Jeżeli nikt z rodziny nie poinformuje banku o śmierci właściciela konta, rachunek pozostanie aktywny przez 5 lat od momentu wykonania ostatniej operacji bankowej. Po tym czasie bank samodzielnie weryfikuje dane w rejestrze PESEL, aby sprawdzić, czy klient nadal żyje. Jeśli instytucja potwierdzi zgon, informuje osoby wskazane wcześniej przez zmarłego o możliwości wypłaty części zgromadzonych środków. Dodatkowo po dwóch latach od uzyskania informacji o śmierci właściciela konta, bank przekazuje informację do odpowiedniej gminy, która może nabyć prawo do tych pieniędzy, jeżeli nie zgłoszą się uprawnieni spadkobiercy.
Rodzina zmarłego nie musi się jednak obawiać, że pieniądze zgromadzone na koncie przepadną — nawet jeśli nie zna wszystkich rachunków bankowych bliskiej osoby. Wystarczy złożyć pisemny wniosek w dowolnym banku o udostępnienie informacji z Centralnej informacji o rachunkach bankowych. W ten sposób można łatwo ustalić, gdzie zmarły posiadał konta i na jakich warunkach można ubiegać się o wypłatę środków.
Wypłata pieniędzy z konta osoby zmarłej — co mówi prawo?
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak należy postąpić z pieniędzmi zgromadzonymi na koncie bankowym po śmierci jego właściciela. Czy mając dostęp do karty i numeru PIN można swobodnie wypłacić te środki? Niestety nie. Każda transakcja dokonana na rachunku osoby zmarłej jest rejestrowana przez bank i może zostać później dokładnie sprawdzona. Co ważne — nawet jeśli bank nie został jeszcze oficjalnie poinformowany o śmierci właściciela konta, samowolne wypłaty przez rodzinę mogą wiązać się z poważnymi konsekwencjami prawnymi.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pieniądze zgromadzone na koncie osoby zmarłej wchodzą w skład spadku i mogą być wypłacone wyłącznie przez spadkobierców wskazanych w testamencie. Jeśli testament nie został sporządzony, wówczas obowiązuje dziedziczenie ustawowe, czyli podział środków według ściśle określonych zasad prawa spadkowego.
W takiej sytuacji pieniądze z konta zmarłego mogą trafić do:
- dzieci i współmałżonka, przy czym małżonek powinien otrzymać minimum 25% spadku,
- rodziców zmarłego,
- dziadków,
- rodzeństwa,
- pasierbów,
- a w przypadku braku spadkobierców — do gminy właściwej dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.
Jeśli rachunek bankowy był częścią wspólnego majątku małżonków, a na konto wpływały zarobki zmarłego, współmałżonek może domagać się wypłaty połowy zgromadzonych środków. Pozostała część pieniędzy podlega już standardowej procedurze dziedziczenia ustawowego.
Nielegalna wypłata pieniędzy z konta zmarłego — jakie grożą konsekwencje?
Rodzina zmarłego, która nie posiada odpowiednich dokumentów potwierdzających prawo do spadku, nie może samodzielnie wypłacać pieniędzy z jego konta bankowego. Podejmowanie środków bez wymaganych formalności jest w świetle prawa nielegalne i może skutkować poważnymi konsekwencjami. Osoba, która zdecyduje się na taką operację, naraża się nie tylko na odpowiedzialność cywilną, ale także karną. W zależności od sytuacji grozić może grzywna, a w skrajnych przypadkach nawet kara pozbawienia wolności.
Aby legalnie podjąć pieniądze zgromadzone na koncie osoby zmarłej, konieczne jest przedstawienie w banku stosownych dokumentów. Najczęściej jest to postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony u notariusza. W przypadku, gdy spadkobierców jest kilku, niezbędne będzie również przedstawienie dokumentu potwierdzającego dokonanie podziału majątku między uprawnione osoby.