Skarbówka uwielbia takie przypadki. Sprawdź, czy jesteś w grupie ryzyka
Wynajmowanie miejsca postojowego to dla wielu osób prosty sposób na dodatkowy dochód. Często wydaje się, że skoro nie prowadzimy firmy i kwota „nie jest duża”, fiskus nie będzie się tym interesował. Tymczasem prawo jasno mówi – każdy taki przychód należy rozliczyć, a od 2023 roku jedyną formą opodatkowania najmu prywatnego jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Sprawdź, jak zrobić to poprawnie, aby uniknąć kłopotów i nieprzyjemnej korespondencji z urzędu skarbowego.
- Podnajmowanie miejsca postojowego – czy to działalność gospodarcza?
- Obowiązek podatkowy – co mówi prawo?
- Podatek ryczałtowy od podnajmu miejsca postojowego
- Jak zgłosić i rozliczyć przychód z najmu miejsca postojowego?
- Wynajem miejsca postojowego a VAT
- Konsekwencje niezgłoszenia przychodu
Podnajmowanie miejsca postojowego – czy to działalność gospodarcza?
Wynajem lub podnajem miejsca postojowego najczęściej odbywa się w ramach tzw. najmu prywatnego. Oznacza to, że nie musimy zakładać działalności gospodarczej, o ile nie wynajmujemy kilku lub kilkunastu miejsc w sposób ciągły i zorganizowany. W praktyce – jeśli po prostu oddajemy w najem własne miejsce w garażu czy na parkingu, robimy to jako osoba fizyczna, a nie przedsiębiorca.
Warto jednak pamiętać, że granica między najmem prywatnym a działalnością gospodarczą może być płynna. Jeśli wynajem jest prowadzony na dużą skalę, z reklamą, rezerwacjami i dodatkowymi usługami, fiskus może uznać, że jest to działalność gospodarcza. Wtedy konieczne byłoby spełnienie wszystkich obowiązków związanych z jej prowadzeniem, w tym rejestracja w CEIDG oraz rozliczanie podatku w inny sposób.
Dla zdecydowanej większości właścicieli miejsc postojowych obowiązuje jednak prosta zasada – rozliczamy się jako najem prywatny. I tu kluczowe jest to, że od 1 stycznia 2023 r. nie możemy już wybrać podatku na zasadach ogólnych – jedyną opcją jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Obowiązek podatkowy – co mówi prawo?
Zgodnie z ustawą o PIT, przychody z najmu prywatnego należy opodatkować. Nie ma znaczenia, czy najemca jest osobą fizyczną, czy firmą – w obu przypadkach wynajmujący musi wykazać przychód i zapłacić podatek. Obowiązek powstaje w momencie faktycznego otrzymania pieniędzy lub udostępnienia miejsca w zamian za wynagrodzenie.
Choć do 2022 r. można było wybrać formę opodatkowania (ryczałt lub zasady ogólne), obecnie prawo jest jednoznaczne – dla najmu prywatnego przewidziano wyłącznie ryczałt. Nie ma więc możliwości pomniejszenia przychodu o koszty (np. opłaty za miejsce w garażu), co jest istotną zmianą dla wielu osób.
Warto też pamiętać, że fiskus może dowiedzieć się o nieopodatkowanym najmie na różne sposoby. Często źródłem informacji jest administracja budynku, wspólnota mieszkaniowa, a nawet… niezadowolony sąsiad. Dlatego nieopłacenie podatku jest ryzykowne i może skończyć się koniecznością zapłaty zaległości z odsetkami oraz grzywną.
Podatek ryczałtowy od podnajmu miejsca postojowego
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której płacimy podatek od całej kwoty otrzymanego czynszu, bez możliwości odliczania kosztów. W przypadku miejsca postojowego najczęściej stosowana jest stawka 8,5% przychodu.
Podatek wzrasta do 12,5% w przypadku, gdy łączny przychód z najmu w danym roku przekroczy 100 000 zł. Dotyczy to jednak głównie osób wynajmujących większą liczbę nieruchomości, więc w przypadku pojedynczego miejsca postojowego ten próg jest rzadko przekraczany.
Przykład: Jeśli otrzymujesz 300 zł miesięcznie za miejsce postojowe, roczny przychód wyniesie 3 600 zł. Podatek ryczałtowy w stawce 8,5% to 306 zł. Widzimy więc, że kwota nie jest wysoka, ale obowiązek rozliczenia pozostaje.
Jak zgłosić i rozliczyć przychód z najmu miejsca postojowego?
Aby rozliczać najem prywatny, nie trzeba rejestrować firmy. Wystarczy prowadzić prostą ewidencję przychodów i wpłacać podatek do urzędu skarbowego. Możemy robić to miesięcznie lub kwartalnie, w zależności od wyboru.
Wpłaty dokonuje się na indywidualny mikrorachunek podatkowy. W tytule przelewu należy wskazać, że chodzi o „ryczałt od przychodów ewidencjonowanych”. To ważne, aby urząd zaksięgował środki prawidłowo.
Po zakończeniu roku podatkowego składamy deklarację PIT-28 – do końca kwietnia roku następnego. W tym formularzu wykazujemy sumę przychodów z całego roku i obliczamy podatek zgodnie z obowiązującą stawką.
Wynajem miejsca postojowego a VAT
W przypadku osób fizycznych wynajem miejsca postojowego na cele prywatne nie podlega VAT – o ile wynajmujący nie jest czynnym podatnikiem VAT w ramach działalności gospodarczej. Dla zdecydowanej większości osób oznacza to brak dodatkowych formalności w tym zakresie.
Sytuacja może wyglądać inaczej, jeśli miejsce postojowe wynajmowane jest w ramach działalności lub wynajmujący jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Wtedy trzeba ustalić, czy taki najem podlega opodatkowaniu VAT, a także wystawiać faktury VAT najemcy.
Warto też wiedzieć, że wynajem miejsca postojowego, nawet jeśli dotyczy najemcy mieszkania, jest w świetle prawa odrębną usługą i nie korzysta ze zwolnienia z VAT przysługującego najmom lokali mieszkalnych.
Konsekwencje niezgłoszenia przychodu
Nieopodatkowany najem może zostać wykryty podczas kontroli skarbowej lub analizy danych z innych źródeł. W przypadku wykrycia zaległości urząd skarbowy naliczy odsetki od niezapłaconego podatku oraz może nałożyć grzywnę.
Wysokość kary zależy od okoliczności i może sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych. W niektórych przypadkach możliwe jest skorzystanie z tzw. czynnego żalu – czyli dobrowolnego zgłoszenia zaległości i jej uregulowania przed wykryciem przez urząd.
Brak rozliczenia podatku to nie tylko ryzyko finansowe, ale też stres i formalności związane z późniejszym „naprawianiem” sytuacji. Dlatego lepiej zadbać o to od razu i regularnie opłacać należny podatek.