Tą częścią majątku nie musisz się dzielić przy rozwodzie. Na liście są zaskoczenia!
Rozwód to nie tylko emocjonalne rozstanie, ale też konkretne decyzje dotyczące podziału majątku. Choć wiele osób sądzi, że wszystko trzeba dzielić po równo, prawo jasno wskazuje, co należy wyłącznie do jednego z małżonków. Darowizny, spadki, a nawet nagrody za osiągnięcia – to tylko niektóre z rzeczy, które pozostają poza zasięgiem byłego partnera. Sprawdź, czego nie musisz oddawać po rozwodzie.
- Jak podzielony jest majątek małżonków?
- Co faktycznie podlega podziałowi majątku przy rozwodzie?
- Co wchodzi w skład majątku osobistego małżonków?
- Rozdzielność majątkowa – jak działa i co oznacza przy rozwodzie?
Jak podzielony jest majątek małżonków?
Majątek małżonków dzieli się na dwie główne kategorie:
- Majątek wspólny;
- Majątek osobisty każdego z partnerów.
Majątek wspólny to składniki majątkowe, które zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym są nabywane w trakcie trwania wspólności majątkowej – czyli zazwyczaj od momentu zawarcia małżeństwa – przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.
Do kluczowych elementów majątku wspólnego zalicza się m.in.:
- Przychody z pracy zarobkowej każdego z małżonków;
- Zyski pochodzące z majątku wspólnego i osobistego;
- Środki zgromadzone na kontach funduszy emerytalnych małżonków;
- Składki zarejestrowane na subkoncie ZUS;
- Osobiste oszczędności na koncie OIPE (Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny).
Wszystko, co nie podlega wspólności majątkowej, wchodzi w skład majątku osobistego każdego z małżonków.
Co faktycznie podlega podziałowi majątku przy rozwodzie?
W trakcie rozwodu, co do zasady, dzielony jest wyłącznie majątek wspólny. Choć majątek osobisty nie pozostaje bez znaczenia, to zazwyczaj nie podlega podziałowi po ustaniu małżeństwa. Może on jednak podlegać rozliczeniu, ponieważ:
- Małżonkowie są zobowiązani do zwrotu nakładów i wydatków, jakie ponieśli z majątku wspólnego na majątek osobisty;
- Istnieje również możliwość żądania zwrotu środków przeznaczonych z majątku osobistego na potrzeby majątku wspólnego.
Jakie składniki należą do majątku osobistego i tym samym nie podlegają podziałowi po rozwodzie? O tym w kolejnej części.
Co wchodzi w skład majątku osobistego małżonków?
Zgodnie z artykulem 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, majątek osobisty każdego z małżonków obejmuje następujące składniki:
- Przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności majątkowej – czyli przed zawarciem małżeństwa lub przed podpisaniem umowy majątkowej;
- Rzeczy otrzymane w drodze dziedziczenia, darowizny lub zapisu, chyba że darczyńca lub spadkodawca postanowił inaczej;
- Prawa majątkowe ze wspólności łącznej, które dotyczą wyłącznie jednego z małżonków;
- Przedmioty służące do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków – na przykład rzeczy codziennego użytku czy przedmioty związane z hobby;
- Prawa niezbywalne przysługujące wyłącznie jednej osobie, np. prawo do alimentów lub służebność osobista;
- Świadczenia otrzymane z tytułu odszkodowań za uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, z wyłączeniem rent przyznanych za utratę zdolności do pracy, zwiększone potrzeby lub pogorszenie sytuacji życiowej;
- Wierzytelności wynikające z osobistej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- Przedmioty zdobyte jako nagroda za indywidualne osiągnięcia jednego z małżonków – np. artystyczne, sportowe czy naukowe;
- Prawa autorskie oraz prawa pokrewne przysługujące twórcy lub wykonawcy;
- Prawa własności przemysłowej oraz inne prawa związane z działalnością twórczą;
- Przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, o ile przepisy nie stanowią inaczej.
Wszystkie wymienione elementy zazwyczaj nie podlegają podziałowi majątku podczas rozwodu.
Rozdzielność majątkowa – jak działa i co oznacza przy rozwodzie?
Na koniec warto podkreślić, że polskie prawo przewiduje możliwość ustanowienia w małżeństwie rozdzielności majątkowej. Można to zrobić na dwa sposoby – zawierając u notariusza umowę majątkową małżeńską, zwaną potocznie intercyzą, lub poprzez orzeczenie sądu.
Małżonkowie, którzy wybrali taki system, mają oddzielne majątki. W praktyce oznacza to, że podczas rozwodu zwykle nie zachodzi konieczność dzielenia majątku wspólnego.