Renta dożywotnia bez podatku! Zapadł wyrok w NSA
Czym jest renta dożywotnia za nieruchomość i czy od takiej umowy trzeba płacić podatek PIT? Na pytania te odpowiadamy w niniejszym artykule, w którym przytaczamy najnowszy, precedensowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Z tego artykułu dowiesz się:
Renta dożywotnia za nieruchomość – czym jest?
Renta dożywotnia to rozwiązanie, które powstało przede wszystkim z myślą o seniorach w trudnej sytuacji finansowej, którzy posiadają swoją własną nieruchomość (w tym dom, mieszkanie lub grunt) bądź spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Renta dożywotnia jest w tym kontekście mechanizmem podobnym do odwróconej hipoteki, z tą jednak różnicą, że renta dożywotnia zakłada otrzymywanie comiesięcznych świadczeń wypłacanych dożywotnio (a nie jednorazowo czy na inny, określony w umowie czas) w zamian za przeniesienie prawa własności nieruchomości, które następuje od razu w momencie podpisania umowy.
Renta dożywotnia nad odwróconym kredytem hipotecznym ma więc tę przewagę, że senior nie musi już martwić się koniecznością płacenia podatku od nieruchomości czy ubezpieczenia. Renta dożywotnia jest też znacznie szerzej dostępna. Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami odwrócony kredyt hipoteczny może być bowiem oferowany wyłącznie przez banki. Renta dożywotnia to natomiast rozwiązanie, które może być stosowane także przez inne podmioty (w tym nawet przez podmioty prywatne).
Czy za zbycie nieruchomości za rentę dożywotnią trzeba zapłacić PIT?
Umowa zakładająca rentę dożywotnią w związku z powyższym bywa więc podpisywana także przez osoby sobie bliskie. W takiej właśnie sytuacji znalazło się małżeństwo, które posiadane prawo użytkowania wieczystego działki planowało przenieść na syna w zamian za dożywotnią, comiesięczną rentę.
Małżonkowie przed podpisaniem z synem umowy zorientowali się jednak, że nie będzie ona zawierała ceny nieruchomości. Powstała w związku z tym wątpliwość dotycząca tego, czy od takiej transakcji (a więc renty dożywotniej za nieruchomość) rodzice powinni zapłacić podatek PIT.
W najnowszym wyroku wątpliwość tą rozwiał jednak Naczelny Sąd Administracyjny…
Wyrok NSA: Dożywotni dochód bez podatku!
Naczelny Sąd Administracyjny w ważnym, precedensowym wyroku z 5 listopada 2024 r. orzekł, że od zbycia nieruchomości w zamian za odpłatną rentę nie ma podatku PIT.
NSA potwierdził to, co wcześniej w tej samej sprawie powiedział Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. W wyroku z 9 maja 2024 r. stwierdził on bowiem (za uchwałą NSA z 17 listopada 2014 r. o sygn. II FPS 4/14), że w przypadku zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła. Wartość tego przychodu powinna być natomiast wyrażona w cenie zawartej w umowie. W przypadku umowy o dożywocie (ale także umowy, którą chciało zawrzeć opisane wyżej małżeństwo, a więc umowy o dożywotniej rencie) ceny tej jednak nie ma.
Naczelny Sąd Administracyjny ostatecznie więc uznał, że przy zbyciu nieruchomości w zamian za rentę dożywotnią nie można mówić o opodatkowaniu, gdyż nie da się ustalić dokładnej wartości świadczenia.