Świadectwa energetyczne online bez badania lokalu – czy są legalne?
W internecie odnaleźć można ogromną liczbę ofert sprzedaży świadectw charakterystyki energetycznej online. Część z nich wystawiana jest bez jakiegokolwiek badania lokalu i bazuje wyłącznie na danych podanych przez właścicieli. Czy takie świadectwa energetyczne w ogóle są legalne? Co grozi za wystawianie i posługiwanie się „lewymi” certyfikatami? Zapraszamy do lektury niniejszego tekstu.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Świadectwo energetyczne – co to jest?
- Czy wystawianie świadectw energetycznych online bez badania budynku jest legalne?
- Potencjalne skutki świadectwa charakterystyki energetycznej niezgodnego z prawdą, czyli sankcje, które nie działają…
- Przyszłość firm, które wystawiają świadectwa charakterystyki energetycznej online, maluje się w ciemnych barwach!
Świadectwo energetyczne – co to jest?
Świadectwo charakterystyki energetycznej (nazywane także świadectwem energetycznym i certyfikatem energetycznym) to dokument, który informować ma o zapotrzebowaniu danego budynku na energię cieplną oraz energię elektryczną.
W kwietniu ubiegłego roku weszła przy tym w życie nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, która wprowadziła wymóg posiadania świadectwa energetycznego dla wszystkich domów oraz mieszkań, które są sprzedawane, wynajmowane lub oddawane do użytku po zakończeniu budowy.
Od tego momentu, jak grzyby po deszczu, na polskim rynku wyrosły podmioty, które sprzedają świadectwa energetyczne. Duża część z tych firm robi to w zaledwie kilkanaście godzin, chwaląc się, że do wystawienia certyfikatu potrzebuje jedynie kilku podstawowych informacji dotyczących nieruchomości. Całość możliwa do załatwienia jest natomiast często w stu procentach online, a więc bez faktycznej kontroli analizowanego budynku lub lokalu. Czy takie certyfikaty są w ogóle legalne?
Czy wystawianie świadectw energetycznych online bez badania budynku jest legalne?
Sprawę masowego wystawiania świadectw energetycznych online dla Dziennika Gazety Prawnej skomentowało samo Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Resort wskazał, że tego typu proceder nie jest nielegalny. W obowiązujących aktualnie przepisach nie ma bowiem w żadnym miejscu klarownego wymogu przeprowadzenia lokalnej kontroli budynku (lub lokalu) na miejscu. Nie ma go ani w ustawie o charakterystyce energetycznej budynków, ani w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.
W aktach tych nie znajdziemy również jednego, konkretnego sposobu pozyskiwania danych na temat analizowanych budynków przez podmiot, który certyfikaty wydaje.
Powyższe z kolei oznacza, że sposób określania parametrów budynków może być dzisiaj w zasadzie w sposób dowolny wybierany przez firmy sprzedające certyfikaty.
Potencjalne skutki świadectwa charakterystyki energetycznej niezgodnego z prawdą, czyli sankcje, które nie działają…
Dowolny sposób określania parametrów budynku przed wystawieniem świadectwa charakterystyki energetycznej nie jest jednak równoznaczny z tym, że ewentualny błąd nie będzie nic kosztował…
Osoba, która wystawiła certyfikat energetyczny posiadający oczywiste i rażące błędy, może bowiem stracić uprawnienia, które konieczne są do wykonywania tego typu działalności.
Eksperci wskazują jednak, że sankcja ta nie jest zbyt dotkliwa, gdyż odebrane uprawnienia można całkiem szybko i łatwo z powrotem odzyskać.
Dzisiejsze przepisy dotkliwą karę przyporządkowują dopiero tym osobom, które wystawiają certyfikaty z pominięciem centralnego rejestru charakterystyki energetycznej. Wciąż jest to jednak tylko kara grzywny.
Przy opisywaniu potencjalnych konsekwencji wystawienia certyfikatu energetycznego niezgodnego ze stanem faktycznym powiedzieć należy także o ewentualnych skutkach dla właściciela lokalu lub budynku, który się takim dokumentem posługuje. Obecnie obowiązujące regulacje dla tego typu osób nie przewidują żadnych sankcji karnych.
Trzeba jednak zauważyć, że sprzedaż domu z nieprawdziwym świadectwem energetycznym może w przyszłości rodzić potencjalne spory na gruncie cywilnym z nabywcą takiej nieruchomości. Warto więc być ostrożnym!
Przyszłość firm, które wystawiają świadectwa charakterystyki energetycznej online, maluje się w ciemnych barwach!
Powyżej opisane praktyki związane z wydawaniem świadectw charakterystyki energetycznej online bez badania lokalu wkrótce mają się jednak raz na zawsze zakończyć.
Najnowszy projekt rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej, który przedstawiło Ministerstwo Rozwoju i Technologii, wprost mówi bowiem o tym, że charakterystyka energetyczna budynku (lub jego części) wyznaczana ma być na podstawie dostępnej dokumentacji technicznej oraz kontroli na miejscu (lub w wyjątkowych sytuacjach kontroli zdalnej). Według założeń projekt ten ma zostać przyjęty jeszcze w IV kwartale 2024 r. Wejść w życie ma natomiast na początku 2026 r.
W końcu ma więc pojawić się regulacja, która spowoduje, że do wystawienia świadectwa energetycznego konieczna będzie faktyczna kontrola na miejscu, która podparta ma być obiektywnymi kryteriami sprawdzanymi przez fachowców.
Pomimo że zmiana hipotetycznie może skończyć się skokowym wzrostem cen certyfikatów energetycznych, to ze względu na obserwowane nadużycia, wydaje się konieczna…