Oddają mieszkanie w zamian za opiekę. Coraz więcej seniorów decyduje się na umowę dożywocia
Wielu seniorów decyduje się na nietypowe rozwiązanie — oddanie mieszkania w zamian za opiekę. Umowa dożywocia to sposób, który zyskuje na popularności, ale budzi też wiele pytań i wątpliwości. Jak dokładnie działa takie porozumienie? Jakie prawa i obowiązki mają obie strony? Sprawdź, co warto wiedzieć przed podpisaniem umowy i czy to naprawdę bezpieczne rozwiązanie dla seniorów i ich rodzin.
- Jak działa umowa dożywocia?
- Renta dożywotnia jako alternatywa dla tradycyjnej umowy dożywocia
- Różnorodne zastosowania umowy dożywocia
Jak działa umowa dożywocia?
Osoby podpisujące umowę dożywocia przekazują prawo własności nieruchomości nowemu nabywcy, który w zamian zobowiązuje się do zapewnienia im utrzymania lub opieki przez całe życie. Do obowiązków nowego właściciela może należeć m.in. zapewnienie mieszkania, wyżywienia, ubrania, energii elektrycznej, opału oraz opieki zdrowotnej dla osoby, z którą zawarto umowę. Dożywotnikiem może być wyłącznie osoba fizyczna, natomiast właścicielem najczęściej zostaje osoba prywatna lub firma.
Umowa dożywocia musi być zawarta w formie aktu notarialnego, inaczej jest nieważna. Prawo dożywocia jest niezbywalne, co oznacza, że nawet jeśli nieruchomość zostanie sprzedana, obciążenie pozostaje, a nowy właściciel przejmuje obowiązki wobec dożywotnika. Prawo to wygasa w momencie śmierci osoby uprawnionej.
Najczęściej umowy dożywocia zawierane są z członkami rodziny. Seniorzy często przekazują nieruchomość wnukom w zamian za opiekę. Rzadziej wybierają współpracę z osobami spoza rodziny lub firmami — choć takie rozwiązania bywają kontrowersyjne, czasami stanowią jedyną możliwość wsparcia dla starszych osób potrzebujących pomocy.
Renta dożywotnia jako alternatywa dla tradycyjnej umowy dożywocia
Coraz większą popularność zdobywa tzw. renta dożywotnia, oparta na zasadzie odwróconej hipoteki. Seniorzy, którzy zdecydują się przekazać prawo własności nieruchomości firmie lub osobie prywatnej, otrzymują comiesięczne, stałe świadczenie pieniężne. Wysokość renty zależy od wieku dożywotnika, jego płci oraz wartości nieruchomości. Renta jest wypłacana dożywotnio i podlega corocznej waloryzacji.
Podpisując umowę dożywocia, seniorzy mogą przestać martwić się kosztami utrzymania mieszkania, ponieważ przechodzą one na nowego właściciela. Istotne jest jednak, by w umowie znalazł się zapis o służebności osobistej nieruchomości, który daje dożywotnikowi prawo do pozostania w lokalu do końca życia.
W przypadku, gdy umowa dożywocia jest zawarta z bliskim członkiem rodziny, zamiast renty osoba ta może zobowiązać się do zapewnienia opieki seniorowi. To świetne rozwiązanie dla emerytów, którzy chcą, aby ich nieruchomość po śmierci trafiła do konkretnej osoby, a jednocześnie pragną mieć pewność troskliwej opieki przez całe życie.
Różnorodne zastosowania umowy dożywocia
Choć umowa dożywocia najczęściej kojarzona jest z osobami starszymi, to znajduje zastosowanie także w innych sytuacjach. Przykładem mogą być rodzice niepełnosprawnego dziecka, którzy w podeszłym wieku chcą zagwarantować stabilną przyszłość swojemu potomstwu. Przekazanie nieruchomości w zamian za dożywotnią opiekę nad dzieckiem bywa w takich przypadkach rozsądnym i praktycznym rozwiązaniem. Zbywca nieruchomości nie musi być jednocześnie beneficjentem umowy – może wskazać innego członka rodziny, który zostanie objęty prawem do dożywotniego utrzymania. Wystarczy, że w umowie zostaną precyzyjnie określone zasady oraz osoby uprawnione do opieki.
Umowa dożywocia bywa również skutecznym sposobem na uporządkowanie spraw spadkowych. Szczególnie korzystają z niej seniorzy pozbawieni bliskiej rodziny, którzy z różnych względów wolą przekazać nieruchomość osobie niespokrewnionej. Wiele osób starszych nie decyduje się na współpracę z funduszami hipotecznymi, wybierając raczej zaufanego przyjaciela lub dobrego sąsiada, który zobowiąże się do zapewnienia opieki lub wypłacania dożywotniej renty dla beneficjenta umowy.