Nawet 50 000 zł grzywny za wycięcie drzewa w ogrodzie. Urzędnicy są bezlitośni

Nie każde drzewo możesz wyciąć z własnej działki bez pytania urzędników o zgodę. W wielu przypadkach brak pozwolenia może skończyć się wysoką karą. Na szczęście są wyjątki! Niektóre gatunki – w zależności od obwodu pnia – możesz usunąć bez żadnych formalności. Sprawdź, które drzewa wolno wyciąć bez zezwolenia, kiedy wystarczy zgłoszenie i co mówi prawo w 2025 roku. Lepiej to wiedzieć, zanim sięgniesz po piłę!
- Jakie drzewa możesz wyciąć bez zezwolenia?
- Kiedy najlepiej wycinać drzewa i które można usunąć bez zgody?
- Jak uzyskać pozwolenie na wycinkę drzewa lub krzewu?
- Oględziny i możliwe konsekwencje nielegalnej wycinki
Jakie drzewa możesz wyciąć bez zezwolenia?
Niektóre drzewa na prywatnej posesji można usunąć bez obowiązku składania wniosku ani zgłaszania tego faktu do urzędu. Na 2024 rok przepisy pozwalają na wycinkę m.in. następujących gatunków:
- Kasztanowiec zwyczajny, platan klonolistny oraz robinia akacjowa – pod warunkiem, że obwód pnia mierzony 5 cm nad ziemią nie przekracza 65 cm.
- Klon jesionolistny, klon srebrzysty oraz różne odmiany wierzb i topól – jeśli ich pień na tej samej wysokości nie jest grubszy niż 80 cm.
- Inne gatunki drzew – jeśli obwód pnia zmierzony 5 cm nad gruntem nie przekracza 50 cm.
Zezwolenie nie jest też potrzebne, jeśli chcesz wyciąć drzewo owocowe rosnące na prywatnym terenie, pod warunkiem że nie prowadzisz działalności gospodarczej związanej z handlem owocami. Bez formalności możesz też usunąć drzewa i krzewy uszkodzone przez wichurę lub burzę, o ile stwarzają one zagrożenie dla ludzi lub mienia. Należy jednak pamiętać, że w takim przypadku trzeba zgłosić wycinkę do urzędu w ciągu 14 dni od jej dokonania.
Bez pozwolenia wolno również usuwać drzewa i krzewy zaliczane do gatunków obcych i inwazyjnych, takich jak np. bożodrzew gruczołowaty – o ile nie rosną na terenach publicznych udostępnionych do zwiedzania ani na nieruchomościach wpisanych do rejestru zabytków.
Pełną listę takich gatunków znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 roku (Dz.U. 2011 nr 210 poz. 1260), które określa, jakie rośliny i zwierzęta mogą stanowić zagrożenie dla rodzimej przyrody i naturalnych siedlisk.
Kiedy najlepiej wycinać drzewa i które można usunąć bez zgody?
Optymalny czas na wycinkę drzew to okres od 15 października do końca lutego. Wiosną i latem, czyli od 1 marca do 15 października, trwa sezon lęgowy ptaków, dlatego usuwanie drzew w tym czasie wymaga szczególnej ostrożności. Choć wycinka w tych miesiącach nie jest całkowicie zakazana, trzeba mieć pewność, że nie naruszy ona siedlisk ptaków objętych ochroną. W przeciwnym razie grożą surowe kary finansowe. Warto też pamiętać, że poszczególne gminy mogą wprowadzać dodatkowe regulacje, dlatego przed planowaną wycinką należy zapoznać się z lokalnymi przepisami.
Bez konieczności uzyskiwania pozwoleń można usuwać m.in.:
- Drzewa i krzewy rosnące na plantacjach lub w lasach – zgodnie z przepisami ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r.
- Drzewa i krzewy usuwane w celu przekształcenia nieużytkowanych gruntów na cele rolnicze.
- Okazy uszkodzone, złamane lub powalone przez czynniki naturalne.
- Drzewa i krzewy owocowe, o ile nie znajdują się na obszarach zabytkowych ani na terenach zieleni publicznej.
- Krzewy rosnące na terenach ozdobnych, takich jak przydomowe ogrody.

Jak uzyskać pozwolenie na wycinkę drzewa lub krzewu?
Jeśli planowana wycinka nie dotyczy drzew lub krzewów objętych zwolnieniami, konieczne będzie uzyskanie odpowiedniego zezwolenia. O wydanie takiego dokumentu możesz ubiegać się w urzędzie gminy, miasta, starostwie powiatowym, urzędzie marszałkowskim, wojewódzkim urzędzie ochrony zabytków lub urzędzie miasta posiadającym prawa powiatu. Wniosek można złożyć osobiście w formie papierowej lub drogą elektroniczną. W całym kraju obowiązuje jednolity formularz, który powinien zawierać następujące informacje:
- Dane osobowe lub firmowe właściciela nieruchomości – imię, nazwisko i adres lub nazwa firmy i jej siedziba.
- Oświadczenie o prawie do dysponowania daną działką.
- Zgodę właściciela terenu lub informację od spółdzielni, że mieszkańcy zostali poinformowani o planowanej wycince.
- Nazwę gatunku drzewa lub krzewu przeznaczonego do usunięcia.
- Obwód pnia drzewa – uzależniony od liczby pni i gatunku rośliny.
- Wielkość powierzchni, którą zajmuje krzew.
- Dokładną lokalizację, termin i powód planowanego usunięcia roślinności.
- Informację, czy wycinka ma związek z działalnością gospodarczą.
- Załączoną mapkę, szkic lub projekt zagospodarowania terenu – w przypadku wycinki pod inwestycję.
- Planowane miejsce i sposób wykonania nasadzeń zastępczych.
- Wymagane zezwolenie, jeśli usuwane drzewa należą do gatunków chronionych.
Oględziny i możliwe konsekwencje nielegalnej wycinki
Po złożeniu kompletnego wniosku urząd skontaktuje się z Tobą w celu ustalenia terminu oględzin na miejscu. Podczas wizyty urzędnicy ocenią stan roślin, wykonają pomiary i sprawdzą, czy planowana wycinka nie narusza przepisów dotyczących ochrony gatunków chronionych.
Usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego pozwolenia może skutkować wysoką karą finansową – nawet dwukrotnością standardowej opłaty za legalną wycinkę. Jeśli dana wycinka była zwolniona z opłat, wysokość grzywny ustala urząd indywidualnie. W niektórych przypadkach właściciel może zostać zobowiązany również do wykonania nasadzeń zastępczych.