Właściciele nieruchomości w szoku. Urzędy rozsyłają wezwania do zapłaty podatku sprzed 5 lat
Nagłe wezwanie do zapłaty dużego podatku może zaskoczyć każdego właściciela nieruchomości. Gdy decyzja przychodzi z opóźnieniem, a czas na zapłatę wynosi zaledwie dwa tygodnie, staje się to poważnym problemem. Czy obowiązujące przepisy są sprawiedliwe? A może nadszedł czas na zmiany?
Z tego artykułu dowiesz się:
Decyzja o wymiarze podatku od nieruchomości może przyjść po… pięciu latach!
Czy wyobrażasz sobie, że nagle znajdujesz w swojej skrzynce pocztowej decyzję wójta, burmistrza lub prezydenta dotyczącą wymiaru podatku od nieruchomości do pięciu lat wstecz, a czas na zapłatę daniny wynosi zaledwie dwa tygodnie? Podatnicy nie mają wyjścia – organ podatkowy nie przewiduje możliwości rozłożenia tej należności, zatem osoby, które nie dysponują oszczędnościami, mogą wpaść w poważne kłopoty finansowe.
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich poinformowało, że w ostatnim czasie otrzymuje dużo skarg od osób, które znalazły się w podobnej sytuacji. Decyzje wymiarowe w podatku od nieruchomości są wydawane z ogromnym opóźnieniem – od dnia złożenia deklaracji do momentu otrzymania takiego dokumentu może minąć kilka lat.
Jeśli obywatel, który otrzymał decyzję, opłaci podatek w ciągu 14 dni (lub w innym terminie wskazanym przez organ podatkowy), to nie spotkają go żadne konsekwencje. Gorzej, gdy właściciel nieruchomości nie dysponuje wystarczającą kwotą i nie jest w stanie uzbierać tylu pieniędzy w ciągu dwóch tygodni. W takim przypadku niezapłacona danina zmieni się w zaległość podatkową, od której naliczane są odsetki. Kary za niepłacenie podatku od nieruchomości to grzywna wynosząca od kilkuset do kilku tysięcy złotych i nawet do trzech lat pozbawienia wolności.
Dwa tygodnie na zapłatę – czy kieszenie Polaków wytrzymają takie obciążenie?
Obywatele, którzy otrzymali decyzję dotyczącą wymiaru podatku od nieruchomości z okresem sięgającym nawet pięciu lat wstecz, czują się pokrzywdzeni. Ich zdaniem ustalenie czternastodniowego terminu na opłacenie daniny jest niesprawiedliwe. Nie każdy może sobie pozwolić na jednorazową zapłatę kwoty, która wynosi kilkaset, a nawet kilka tysięcy złotych. Część podatników podejrzewa też, że otrzymane decyzje naruszają przepisy prawa.
Osoby wnoszące skargę do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich zauważyły, że organ podatkowy nakazuje uiszczenie podatku od nieruchomości w jednej transzy. Art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wskazuje z kolei, że podatnik ma ustawowe prawo do uiszczenia daniny w czterech ratach. Termin płatności pierwszej transzy mija 15 marca, drugiej – 15 maja, trzeciej – 15 września, a czwartej – 15 listopada. Zdaniem biura RPO ten zapis „nie uzależnia prawa do płacenia podatku w ratach od tego, jakiego okresu podatek dotyczy – ostatniego roku podatkowego czy lat wcześniejszych”.
Przepisy Ordynacji podatkowej wskazują, że prawo do ustalenia zobowiązania podatkowego przedawnia się po 3 latach, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy – jest to termin podstawowy. Można go przedłużyć nawet do 5 lat, o ile podatnik nie złoży deklaracji w terminie albo nie wykaże wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wymiaru zobowiązania podatkowego.
Rzecznik Praw Obywatelskich nie ma wątpliwości – czy potrzebna jest zmiana przepisów?
Rzecznik Praw Obywatelskich wydał komunikat. Odnosi się w nim do licznych skarg osób, które otrzymały zaskakujące decyzje z krótkim terminem zapłaty podatku. Podkreśla on, że organ może wydawać decyzje wymiarowe do czasu upływu przedawnienia, ale tak długie zwlekanie może stać w sprzeczności z zasadą szybkości postępowania. Jest to także naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich poprosiło Ministerstwo Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Rzecznik uważa, że wyznaczenie czternastodniowego terminu zapłaty i brak możliwości rozbicia kwoty na raty jest nieracjonalnym rozwiązaniem. W tej sytuacji najbardziej cierpią mniej zamożni podatnicy – otrzymanie podobnej decyzji może zapoczątkować poważne problemy finansowe.