Emerycie, uważaj! Komornik może zabrać więcej, niż myślisz. Poznaj limity 2025!
Emerytura w wielu przypadkach stanowi jedyne źródło dochodu dla starszych osób. Niestety, często jest niewielka i ledwo starcza na codzienne potrzeby. Nic więc dziwnego w tym, że zajęcia komornicze budzą lęk i obawy wśród emerytów. Warto jednak wiedzieć, że istnieją zasady i przepisy, określające, co i ile dokładnie może zostać zajęte przez komornika.
- Podstawy prawne egzekucji komorniczej
- Limity zajęcia emerytury w 2025 roku i kwoty wolne od zajęcia
- Czy komornik może zająć 13. i 14. emeryturę?
- Inne świadczenia chronione przed egzekucją komorniczą
Podstawy prawne egzekucji komorniczej
Zajęcie emerytury przez komornika jest regulowane przez Kodeks postępowania cywilnego oraz Ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy te określają bardzo ważne limity egzekucji: maksymalną kwotę świadczenia emerytalnego, która może zostać zajęta oraz kwotę wolną od potrąceń.
Jak przebiega proces egzekucji komorniczej? Najpierw wymaga ona uzyskania przez wierzyciela tytułu wykonawczego, którym może być wyrok sądowy lub nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności. Następnie wierzyciel składa wniosek do komornika, którego zadaniem jest wszczęcie egzekucji oraz powiadomienie ZUS-u o zajęciu odpowiedniej części ze świadczenia emerytalnego. ZUS automatycznie potrąca określoną kwotę i przekazuje ją na konto komornika, pozostawiając emerytowi kwotę wolną od zajęcia.
Limity zajęcia emerytury w 2025 roku i kwoty wolne od zajęcia
W przypadku długów niealimentacyjnych (wynikających np. z kredytów, pożyczek, zaległych rachunków), komornik może zająć maksymalnie 25% kwoty brutto świadczenia emerytalnego. Natomiast jeśli egzekucja komornicza wynika z należności alimentacyjnych, komornik ma prawo zająć do 60% kwoty brutto świadczenia emerytalnego.
Od 1 marca 2025 roku kwoty emerytur i rent wolne od egzekucji komorniczych i potrąceń wynoszą:
- 806,67 zł w przypadku egzekucji związanych z należnościami alimentacyjnymi;
- 1331,03 zł przy potrąceniu sum na mocy tytułów wykonawczych innych niż alimentacyjne;
- 322,66 zł przy potrącaniu należności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych – na wniosek dyrektorów tych placówek
- 1064,84 zł przy potrącaniu:
- świadczenia wypłacanego w kwocie zaliczkowej, a następnie kwoty świadczenia lub świadczeń podlegających rozliczeniu w trybie określonym w art. 98 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie traktowanego jak świadczenie wypłacane w kwocie zaliczkowej kwoty zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia oraz świadczenia rehabilitacyjnego, o których mowa w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zaliczonego na poczet emerytury przyznanej za okres, za który zostały pobrane;
- kwot nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń uzupełniających dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń postojowych;
- nieopłaconych należności z tytułu określonych składek;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń wychowawczych i świadczeń dobry start;
- kwot nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów;
- kwot nienależnie pobranego dodatku weterana poszkodowanego;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń wyrównawczych;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego;
- kwot nienależnie pobranego świadczenia wspierającego;
- kwot nienależnie pobranych świadczeń Aktywny Rodzic;
- zasiłków wypłaconych z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie, oraz zasiłku stałego lub zasiłku okresowego wypłaconych na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę;
- zasiłków i świadczeń wypłaconych na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano prawo do emerytury lub renty.
Czy komornik może zająć 13. i 14. emeryturę?
Trzynasta i czternasta emerytura to dodatkowe wsparcie finansowe, wypłacane emerytom i rencistom (w przypadku 14. emerytury koniecznie jest spełnienie określonych warunków). Są to świadczenia całkowicie zwolnione z egzekucji komorniczych.
Dodatki te nie mogą zostać zajęte ani w przypadku zobowiązań w związku z niespłaconymi kredytami czy zaległości wobec instytucji publicznych, ani w przypadku długów wynikających z nieopłaconych alimentów.
Inne świadczenia chronione przed egzekucją komorniczą
Zgodnie z przepisami, komornik nie może zająć:
- dodatków do emerytur, takich jak dodatek pielęgnacyjny, dodatek dla sierot zupełnych czy dodatek dla weteranów poszkodowanych;
- świadczeń socjalnych, w tym zasiłków rodzinnych, zasiłków dla opiekunów osób niepełnosprawnych, dodatków energetycznych i mieszkaniowych;
- zasiłków z pomocy społecznej, w tym również zasiłków stałych i okresowych, o ile zostały one przyznane za okres, za który wypłacono emeryturę.
Co zrobić, kiedy komornik chce wejść do Twojego domu? Wyjaśniamy tutaj.
Źródła
- Komunikat prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń