Kominek albo dotacja na termomodernizację? Na szczęście ktoś się zreflektował i szykuje się kolejna zmiana
Program Czyste Powietrze od wielu lat wspiera zieloną transformację i działania na rzecz poprawy efektywności domów jednorodzinnych i ograniczenia ich emisji szkodliwych substancji. Nowa wersja programu, która ruszy od marca 2025 roku, została przygotowana przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W pierwszej wersji programu osoby starające się o dotację zostałyby zmuszone do rezygnacji z użytkowania kominka - nawet w celach rekreacyjnych. Na szczęście wszystko wskazuje na to, że z tego przepisu zrezygnowano.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zmiany w programie wsparcia Czyste Powietrze
Rządowy program wsparcia Czyste Powietrze cieszy się dużą popularnością wśród właścicieli domów jednorodzinnych, którzy chcą przejść na nowocześniejsze i ekologiczne systemy grzewcze. Jednak w ramach tego programu wielokrotnie dochodziło do oszustw i nadużyć, dlatego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił zmiany. 31 marca 2025 roku w życie mają wejść nowe zasady i warunki, które trzeba spełnić, aby otrzymać dofinansowanie.
Według pierwszych projektów nowych regulacji programu Czyste Powietrze, by dostać dofinansowanie na termomodernizację lub ekologiczne źródło ciepła – takie jak pompę ciepła lub kocioł na pellet – potencjalny beneficjent miał być zmuszony do całkowitej rezygnacji z użytkowania kominka. Dotyczy to również kominków użytkowanych w celach rekreacyjnych.
Wymóg ten spowodował głośne protesty zarówno producentów kominków, jak i milionów ich użytkowników. Jego wprowadzenie oznaczałoby wybór - rezygnacja z kominka lub rezygnacja z dotacji. Na szczęście pod wpływem presji społecznej zrezygnowano z tego zapisu. Jak czytamy w komunikacie z dnia 3.02.2025 w przygotowaniu jest obecnie nowy projekt zasad programu Czyste Powietrze, w ramach którego możliwe będzie pozostawienie w domu kominka, o ile spełnia on normy ekoprojektu.
Gdyby w życie weszła pierwotna wersja przepisów, osoby, które dotychczas wykorzystały kominek jako wspomaganie ogrzewania, np. do dogrzewania poszczególnych pomieszczeń w okresach przejściowych, musiałyby podjąć decyzję – pozostawić kominek i zrezygnować z możliwości dofinansowania wymiany źródła ciepła, lub całkowicie wyłączyć kominek z użytku.
Nowe zasady byłyby dla bezpieczeństwa energetycznego?
W ostatnich tygodniach toczyła się prawdziwa walka o zmianę przepisów - prawdopodobnie zakończona sukcesem. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kominki i Piece w swoim oświadczeniu na temat zmian w programie Czyste Powietrze podało, że stałyby one w sprzeczności z zapisami ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Mowa tutaj konkretnie o zapisach, zgodnych z unijnymi regulacjami w sprawie ekoprojektu, które uznają miejscowe ogrzewacze pomieszczeń na paliwo stałe za urządzenia spełniające standardy niskoemisyjne.
Nowe regulacje programu Czyste Powietrze mogłyby doprowadzić do sytuacji, w której beneficencji byliby pozbawieni bezpieczeństwa energetycznego i zabezpieczenia w sytuacjach awaryjnych. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kominki i Piece jako przykład takiej sytuacji przedstawia gospodarstwo domowe na wsi, które skorzystałoby z dotacji na wymianę okien, wskutek czego nie mogłoby korzystać z kominka, gdy nastąpi przerwa w dostawie prądu.
Uchwały antysmogowe i ekoprojekt – co oznaczają dla właścicieli kominków?
Uchwały antysmogowe w Polsce różnią się w zależności od regionu kraju i województwa. Prawo to ma na celu poprawę jakości powietrza i wsparcie walki ze smogiem, który zwłaszcza w sezonie grzewczym jest szczególnie dotkliwy i problematyczny. Przepisy dotyczą głównie nieefektywnych i niespełniających norm źródeł ciepła, takich jak np. stare kominki.
Piece i kominki muszą spełniać normy ekoprojektu, czyli unijnej inicjatywy mającej na celu ograniczenie negatywnego wpływu urządzeń grzewczych na środowisko naturalne. Kominki muszą zostać wymienione na nowe, zgodne z regulacjami, lub zostać zmodernizowane np. poprzez wyposażenie ich w specjalne filtry. Więcej na temat regulacji dla konkretnych województw można przeczytać tutaj.
Samorządy coraz częściej decydują się na narzędzia kontroli, takie jak drony wykrywające nadmierną emisję szkodliwych substancji. Warto wiedzieć, że za nieprzestrzeganie nowych przepisów należy liczyć się z karami finansowymi, sięgającymi aż do 5 tys. złotych.
Źródła:
- https://kominkipolskie.com.pl/program-czyste-powietrze-zamachem-na-bezpieczenstwo-energetyczne/
- https://czystepowietrze.gov.pl/