Rury z ołowiu, stali, azbestu… Nadal masz je w ścianach? Sam się nimi trujesz
Instalacje wodociągowe stanowią kompleksowy system służący dostarczaniu do mieszkań najważniejszego na świecie artykułu spożywczego jakim jest woda. Znane od czasów starożytnych systemy doprowadzania wody wykorzystywały różne materiały, które w danym okresie były dostępne i przydatne. Okazuje się, że niektóre rodzaje rur wodociągowych nie tylko nie zapewniają dostępu do czystej i zdrowej wody pitnej, ale same stanowią zagrożenie zdrowotne.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czy warto wymienić stare rury na nowe?
Rury hydrauliczne odznaczają się na ogół dużą żywotnością, często są używane w starych budynkach od ponad 50 lat. Ich wymiana łączy się z poważnym remontem domu i pewnie dlatego nikomu się do tego nie spieszy. Wymiana rur, chociaż oznacza sporą inwestycję, jest w pewnych warunkach wskazana. Instalacja licząca ponad 40 lat wiąże się z ryzykiem, że rury nie tylko mogą być zużyte i zaczną wkrótce sprawiać kłopoty, ale są też wykonane z niezalecanych dzisiaj materiałów.
W starszych budynkach instalacje hydrauliczne wykonywano ze stali ocynkowanej, ołowiu lub azbestocementu, które to materiały przestały już odpowiadać współczesnym normom zdrowotnym. W przypadku rur stalowych problem stanowi korozja oraz osad, zmniejszający z biegiem lat prześwit rury. Z kolei rury ołowiane zagrażają zdrowiu ze względu na przenikające do wody cząsteczki tego trującego metalu.
Decyzja o wymianie rur jest dobrym rozwiązaniem, jeśli instalacja wykazuje oznaki zużycia, jak wycieki i problemy z ciśnieniem, albo jest wykonana z przestarzałych materiałów. Nowoczesne rury zapewniają lepszą jakość wody, są odporne na korozję i nie przekazują żadnych przebarwień, zmiany smaku ani zapachu. Są odporne na uszkodzenia i łatwe do utrzymania w czystości. Nowa instalacja wodna podnosi również wartość domu.
Kiedy konieczna jest wymiana starych rur wodociągowych?
- Aspekt higieniczny i zdrowotny
Stare instalacje hydrauliczne zbudowane są z różnych materiałów jak ołów, miedź, stal i tworzywa sztuczne. W latach 70. układano często w budynkach rury wodociągowe z ołowiu. Nie są one całkiem bezpieczne dla mieszkańców, ponieważ udowodniono, że metale ciężkie mogą się rozpuszczać w wodzie i przedostawać się do krwiobiegu człowieka. Dobrze znane są negatywne tego skutki, zwłaszcza dla dzieci.
W przypadku nowo położonych rur miedzianych wykazano, że w pierwszych miesiącach w wodzie znajduje się podwyższone stężenie tego metalu. Zaleca się nieużywanie takiej wody przez sześć miesięcy do przygotowywania pokarmu dla małych dzieci.
W starych instalacjach wodnych mogą się też znajdować w znacznych ilościach bakterie i zarodniki grzybów. Zastój wody i niedostateczne podgrzewanie w ostatnich latach stwarzają wirusom i bakteriom korzystne warunki do rozwoju.
- Aspekt techniczny
Generalnie biorąc, można stwierdzić, że awarii rury nigdy nie da się przewidzieć. Nagłe pęknięcia wodociągów zdarzają się w każdym okresie – od pierwszego dnia do wieku stu lat. Zdarzają się budynki z XIX wieku, które posiadają własne instalacje hydrauliczne, działające bez zarzutu od pierwszego dnia. Dla odmiany zdarzają się awarie materiałowe rur już po kilku tygodniach używania instalacji.
Z biegiem lat rury przewodzące wodę nadal uwalniają do niej cząsteczki metalu, przez co ich grubość ulega zmniejszeniu. Również wahania temperatury mogą sprzyjać powstawaniu korozji na zewnątrz, co osłabia materiał i tworzy słabe punkty na rurach. Działanie w pewnym czasie zwiększonych obciążeń albo drgań może doprowadzić do pęknięcia.
Rodzaje rur w instalacjach hydraulicznych oraz ich zastosowanie
Instalacje wodne są ważną częścią naszej infrastruktury, dostarczającą niezbędnej wody pitnej na codzienne potrzeby. Kluczowy element instalacji stanowią rury wodociągowe, wytwarzane z różnych materiałów. Muszą być one wytrzymałe, odporne na korozję, dające się szybko łączyć poprzez zgrzewanie lub klejenie, a przede wszystkim pozostające bez szkodliwego wpływu na jakość wody.
- Rury stalowe cynkowane
Należą do najpopularniejszych rodzajów rur stosowanych w instalacjach wodociągowych. Wykazują dużą wytrzymałość i odporność na korozję, co zapewnia im wysoką żywotność. Są znacznie tańsze od miedzianych i niewiele droższe od rur z tworzyw sztucznych. Wadą rur stalowych jest znaczny ciężar, co utrudnia transport i montaż oraz łatwe przenoszenie drgań i hałasu.
Chropowatość wnętrza rur sprzyja odkładaniu się kamienia i osadów, i zarastaniu rur.
- Rury miedziane
Miedź jest materiałem bakteriostatycznym, co oznacza, że instalacja miedziana zapobiega rozwojowi bakterii i innych patogenów, nie wpływając jednocześnie na smak i zapach wody. Rury miedziane są powszechnie stosowane w instalacjach hydraulicznych, jednak w pewnych okolicznościach cząsteczki metalu mogą przedostawać się do wody. Ten proces zachodzi przede wszystkim przy wartości pH wody poniżej 7. Jednak nawet przy zachowaniu tego warunku, wodociągi z miedzi mogą wykazywać w pierwszych kilku miesiącach podwyższony stan miedzi w wodzie. Stanowi to zagrożenie dla zdrowia przede wszystkim niemowląt.
Rury miedziane są łatwe w montażu i łączeniu.
Rury z takich materiałów jak polichlorek winylu (PVC), polietylen (PE) i polipropylen (PP) są coraz bardziej popularne w instalacjach hydraulicznych. Ich zaletą jest trwałość, odporność na korozję i łatwość montażu. Są lekkie i stosunkowo tanie, wykazują dobrą izolację cieplną.
- Rury kompozytowe
Jest to nowy rodzaj rur hydraulicznych, łączący w sobie pozytywne cechy różnych materiałów. Mogą się na przykład składać z warstw tworzywa sztucznego oraz stali. Są lekkie, trwałe i odporne na korozję.
- Rury żeliwne
Były powszechnie stosowane w przeszłości i można je wciąż spotkać w starszych budynkach. Odznaczają się trwałością i odpornością na korozję, ale są ciężkie i trudne w montażu.