W Polsce powstanie pierwsza strefa czystego transportu
W Warszawie zostanie stworzona strefa czystego transportu SCT, która jednocześnie będzie pierwszą taką strefą w naszym kraju. Obecnie na terenie całej Europy funkcjonuje aż 320 stref STC. Jest to bardzo duża zmiana w kierunku zredukowania emisji zanieczyszczeń powietrza w stolicy.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest strefa czystego transportu SCT?
Strefą czystego transportu SCT jest wydzielony obszar, po którym dozwolone są wyłącznie pojazdy, które cechują się obniżoną emisją zanieczyszczeń. Celem takiej strefy jest obniżenie emisji spalin, co ma przełożyć się na znaczną poprawę jakości powietrza. W konsekwencji chodzi nie tylko o ochronę środowiska, ale również o zdrowie mieszkańców danego miasta.
Aktualnie w Europie wydzielonych zostało 320 stref czystego transportu. Przy czym ponad 50% SCT odnotowuje się na terenie Włoch i ok. 25% znajduje się w Niemczech. Oprócz tego strefy czystego transportu są wydzielone również m.in. na terenie Barcelony, bądź Londynu. Powstawanie SCT było bardzo dynamiczne w ostatnich 10 latach. Natomiast według planów, w całej Europie do 2025 r. ma zostać wydzielonych aż 507 stref czystego transportu.
Na tak dynamiczny przyrost SCT w Europie wpływa również zmieniające się prawo, które ma objąć przede wszystkim Hiszpanię, Francję i Włochy. W Polsce oprócz Warszawy strefa czystego transportu ma powstać również w Krakowie. Natomiast w Hiszpanii z 3 SCT ma wzrosnąć liczba do 149, a we Francji aż do 42, przy obecnie istniejących 8 strefach czystego transportu. Zobacz, czy możesz wypełnić wniosek do programu “Czyste powietrze”.
Kiedy pojawi się strefa czystego transportu w Warszawie?
Strefa czystego transportu w Warszawie zacznie obowiązywać od 1 lipca 2024 r. Jest to wynik uchwały o wprowadzeniu strefy czystego w Warszawie, która została przyjęta przez warszawskich radnych 7 grudnia 2023 r. Strefą ma być objęte całe Śródmieście wraz z niektórymi dzielnicami centralnymi.
Plan przewiduje, że granica strefy czystego transportu będzie przebiegać:
- Alejami Jerozolimskimi od ul. ppłk. M. Sokołowskiego “Grzymały” do al. Prymasa Tysiąclecia
- ppłk. M. Sokołowieskiego “Grzymały”
- Kopińską do ul. Wawelskiej do ul. ppłk. M. Sokołowskiego “Grzymały”
- Wawelską
- Armii Ludowej
- Mostem Łazienkowskim
- Stanów Zjednoczonych
- Wiatraczną
- liniami kolejowymi nr 20, 501, 9 i 7
- Prymasa Tysiąclecia - od Alej Jerozolimskich do rejonu ul. Czorsztyńskiej
Jedną z przyczyn powstania strefy czystego transportu w Warszawie są wyniki raportu NIK z 2014 r. Według danych emisja zanieczyszczeń pyłami PM10 w 63% odpowiada ruch samochodowych. Za pyły PM10 uważane są cząsteczki o średnicy nie większej niż 10 mikrometrów. Znajdujące się w powietrzu, powodują wiele dolegliwości ze strony układu oddechowego, a także zwiększenie ryzyko występowania alergii wziewnych. Natomiast według danych podanych w raporcie NIK z 2018 r. emisja zanieczyszczeń z ruchu motoryzacyjnego powoduje pojawienie się w powietrzu aż ok. 75% tlenków azotów na terenie stolicy.
STC a zmiany dotyczące Warszawiaków
Wprowadzenie w stolicy STC niesie ze sobą wiele korzyści. Jednak, w tym celu konieczne będzie wprowadzenie bardzo dużych zmian, które dotkną bezpośrednio mieszkańców Warszawy. Jednak nie odbędzie się to w ciągu jednego dnia, ale Warszawiaków czeka proces zmian.
Docelowo po strefie czystego transportu będą mogły poruszać się jedynie pojazdy, do których zaliczają się samochody benzynowe spełniające minimum normę Euro 2, a także samochody z silnikiem Diesla, które spełniać będą co najmniej normę Euro 4. Brak spełnienia normy, będzie skutkować naklejeniem specjalnej nalepki na szybie, na której będą znajdować się wszystkie informacje na temat rodzaju paliwa, jakim zasilany jest silnik, a także roku produkcji pojazdu.
Jeżeli kierowcy nie dostosują się do powyższych wymogów, będą mogli liczyć się z karą w postaci mandatu w wysokości 500 zł. Natomiast porządku w strefie czystego transportu na terenie Warszawy będzie pilnować policja, a także straż miejska. Mogą to być również rutynowe kontrole, które przeprowadzane są przez wymienione jednostki. Zobacz też, które drzewa najlepiej oczyszczają powietrze w mieście.
Strefa czystego transportu w Warszawie - ulgi i wyjątki
Takie restrykcyjne wymogi dotyczące pojazdów poruszających się po strefie czystego transportu w Warszawie nie będą obowiązywać od razu. Ponieważ mieszkańcy strefy, a także osoby, które są zameldowane w stolicy i tutaj odprowadzające podatek, będą zwolnione z obowiązujących zasad do końca 2027 r. Muszą się zatem liczyć z tym, że od stycznia 2028 r. poruszanie się po SCT w stolicy będzie zabronione samochodami benzynowymi, które są starsze niż 23 lata, a także pojazdami z silnikiem Diesla, które są starsze niż 14 lat.
Wyjątek od wymogów mają stanowić pojazdy wpisane do rejestru zabytków. Na bezterminową ulgę mają liczyć także seniorzy, którzy do końca 2023 r. ukończą 70 lat. Natomiast osoby spoza wymienionych powyżej grup, już od lipca 2024 nie będą mogły jeździć samochodami benzynowymi, które są starsze niż 27 lat, a także samochodami z silnikiem Diesla, które są starsze niż 19 lat. Wprowadzenie SCT w Warszawie niesie ze sobą bardzo duże nadzieje w poprawie jakości powietrza. Już zauważono, że w europejskich miastach, takich jak Berlin czy Barcelona, odnotowuje się spadek nawet do 50% wskaźników dotyczących tlenków azotu, a także pyłów zawieszonych.
Źródła:
- https://architektura.info/wiadomosci/aktualnosci/warszawa_przygotowuje_sie_do_wdrozenia_strefy_czystego_transportu
- https://warszawa19115.pl/-/strefa-czystego-transportu-sct-
- https://transport.um.warszawa.pl/strefy-czystego-transportu-w-europie