Ten kraj wyludnia się najszybciej w Europie. Nie chodzi o Ukrainę!
Mołdawia zmaga się z jednym z najszybszych spadków liczby ludności na świecie. Według najnowszych danych mołdawskiego Narodowego Instytutu Statystyki, populacja tego państwa zmniejszyła się o 13,9% w ciągu ostatniej dekady, osiągając 2,4 mln mieszkańców. Od momentu uzyskania niepodległości w 1991 roku liczba ludności kraju spadła aż o 35%.
Z tego artykułu dowiesz się:
Dlaczego Mołdawia się wyludnia?
Jednym z głównych czynników przyczyniających się do zjawiska wyludniania jest masowa migracja zarobkowa. Ok. 1 mln Mołdawian zdecydowało się emigrować w poszukiwaniu lepszych warunków pracy i życia. Głównymi kierunkami są kraje Unii Europejskiej, Rosja i inne państwa byłego ZSRR. Do opuszczenia ojczyzny wielu obywateli zmuszają m.in.:
- problemy gospodarcze,
- niskie zarobki,
- brak perspektyw na przyszłość.
Kolejny istotny czynnik to spadek dzietności. Mołdawia, podobnie jak wiele innych krajów europejskich, boryka się z niskim wskaźnikiem urodzeń. Do tego dochodzi wysoka śmiertelność, związana m.in. ze słabą opieką zdrowotną i krótszą długością życia – nawet o 10 lat niż średnia w UE.
Historyczny kontekst demograficzny
Mimo że populacja Mołdawii nigdy nie była bardzo liczna, w czasach Związku Radzieckiego stabilnie rosła.
- Po II wojnie światowej kraj doświadczył wyżu demograficznego. Natomiast tuż przed upadkiem ZSRR liczba ludności wynosiła 3,41 mln.
- Po wojnie naddniestrzańskiej i oddzieleniu się tego regionu, liczba mieszkańców nowo powstałego państwa mołdawskiego wzrosła do ok. 3,7 mln. Od tego momentu rozpoczął się systematyczny spadek liczby ludności.
W 2004 roku populacja Mołdawii zmniejszyła się do 3,38 mln. W 2014 roku wynosiła już tylko 2,8 mln, a w 2024 roku ok. 2,4 mln. Jedynie aglomeracja stołeczna Kiszyniowa od 1989 roku utrzymała stabilną liczbę mieszkańców.
Przeczytaj też: Czy największe polskie miasta zaczną się wyludniać?
Jakie są prognozy na przyszłość?
Perspektywy demograficzne Mołdawii nie nastrajają optymistycznie. Nawet w mało prawdopodobnym scenariuszu całkowitego zatrzymania emigracji, kraj wciąż będzie się wyludniać – głównie z powodu niskiego wskaźnika zastępowalności pokoleń.
Różnica między liczbą urodzeń a zgonów powoduje, że mołdawska populacja zmniejsza się o 5-10 tysięcy osób rocznie. Bank Światowy przewiduje, że do 2040 roku liczba ludności Mołdawii spadnie poniżej 2 mln, a do 2050 roku osiągnie poziom ok. 1,8 mln.
Eksperci ostrzegają, że sytuacja może być… jeszcze gorsza. Dotychczasowe prognozy na razie były zbyt optymistyczne, a tempo depopulacji wyższe niż przewidywano.
Konsekwencje i propozycje rządu Mołdawii
Wyludnianie się Mołdawii niesie za sobą poważne konsekwencje – nie tylko dla gospodarki, ale i całego społeczeństwa.
- Malejąca liczba ludności oznacza zmniejszenie siły roboczej. Może to doprowadzić do spowolnienia wzrostu gospodarczego.
- Starzejące się społeczeństwo generuje dodatkowe koszty związane z opieką zdrowotną i systemem emerytalnym.
- Depopulacja wpływa na strukturę społeczną kraju. Zanikają lokale społeczności i osłabiają się więzi społeczne.
- Problemy demograficzne mogą wpłynąć na polityczną stabilność Mołdawii, osłabiając jej pozycję na arenie międzynarodowej.
Rząd Mołdawii stara się przeciwdziałać depopulacji, proponując m.in. różne programy wsparcia dla rodzin. Zachęca też emigrantów do powrotu do kraju. Jednak skuteczność tych działań w obliczu trudnej sytuacji gospodarczej i politycznej jest mocno ograniczona. Konieczne mogą okazać się szeroko zakrojone reformy gospodarcze, które poprawią warunki życia w kraju i zachęcą obywateli do pozostania w nim.